اسلامی اردکانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) اظهار کرد: اگر تصور درستی از نقد داشته باشیم و بپذیریم که نقد به منظور فهم بیشتر آثار و آشکار شدن نقاط قوت و ضعف آنها برای کیفی‌سازی صورت می‌گیرد آن‌وقت نه تنها از هیچ‌ نقدی ناراحت نخواهیم شد بلکه از ناقد نیز به دلیل وقتی که برای مطالعه آثار گذاشته و ‌آنها را بررسی کرده‌ است، تشکر خواهیم کرد.

وی در ادامه سخنانش، گفت: اغلب افرادی که کتابی را خلق می‌کنند، تصورشان این است که آثارشان بهترین و عاری از هرگونه عیب و نقص است. وقتی ناقد، آثار را به بوته نقد می‌کشد از نگاه دیگری و شاید با نگاهی وسیع‌تر و حساس‌تر از پدیدآورندگان به آثار می‌نگرد. در نتیجه به موضوعاتی اشاره می‌کند که از دید پدیدآورندگان مغفول مانده است. پدیدآورندگانی که از این موضوعات در نوبت‌های بعدی چاپ آثارشان بهره‌مند شوند، بدون شک موفق‌تر عمل خواهند کرد.

این پژوهشگر دین و اخلاق با بیان این‌که نقد را هم برای نویسنده و هم برای جامعه علمی مفید می‌دانم، افزود: حداقل چیزی که پدیدآورندگان از داوری ناقدان درباره آثارشان درمی‌یابند، این است که متوجه می‌شوند ناقدان چگونه با آثارشان می‌نگرند؛ هر اندازه پدیدآورندگان این فهم را کسب کنند، بهتر می‌توانند در راستای کیفی‌سازی آثارشان گام بردارند.

اسلامی اردکانی با بیان این‌که هرچه کار خوب داریم، محصول نقد است، عنوان کرد: پیشنهاد می‌کنم فهرستی از اسامی آثار برتر دنیا تهیه شود؛ در این صورت است که متوجه خواهیم شد تمامی این آثار بعد از نقد، برتر شناخته شده‌اند؛ به این معنا که ناقدان آنها را بررسی کرده‌اند و نویسندگان آنان نیز از نقد آثارشان نهایت استفاده را برده‌اند.

این منتقد با بیان این‌که سرشت کار علمی، یعنی نقادی و تحلیل کردن، اظهار کرد: معتقدم پذیرش نقد، نوعی احترام به خواننده است. متاسفانه اغلب نویسندگان نقدهای وارده بر آثارشان را انکار می‌کنند و با لحن بسیار ناخوشایندی بر نقدهای وارده توهین می‌کنند. این موضوع نه تنها باعث می‌شود که ناقد حرفش را پَس نگیرد بلکه ناقد مطمئن‌ می‌شود که هم اشکالش بر اثر کاملا وارد است و هم نویسنده شکیبایی در برابر نقد را ندارد.

وی در پاسخ به این پرسش که «به منظور ترویج فرهنگ نقد در جامعه چه پیشنهادی برای مسئولان فرهنگی دارید؟» گفت: باید تعداد مجلات و نشریات مرتبط با حوزه نقد افزایش یابد. همچنین باید فضای مناسبی برای ناقدان فراهم شود تا با امنیت روانی و مالی بیشتری به نقد آثار بپردازند.

اسلامی اردکانی در ادامه سخنانش، گفت: معتقدم مسئولان فرهنگی باید زمینه اعتباربخشی بیشتر به ناقدان حرفه‌ای را فراهم کنند؛ همان‌گونه که نویسندگان برتر تجلیل می‌شوند باید زمینه  شناسایی و تجلیل از ناقدان برتر نیز فراهم شود.

این پژوهشگر دین و اخلاق با اشاره به اقدام موسسه خانه کتاب مبنی بر «تولید فصلنامه‌های تخصصی نقد» گفت: این اقدام موسسه خانه کتاب بسیار شایسته است چرا که پژوهشگران و محققان با استناد و اطمینان به این فصلنامه‌های تخصصی نقد می‌توانند کار پژوهشی انجام دهند. 

*دراین باره بخوانید:
(1)شاکری: وقتی نقد تاثیری در تجارت کتاب نداشته باشد عملا اهمیتی پیدا نمی‌کند (اینجا)
(2)جُربزه‌دار: نشریات خانه کتاب می‌توانند نقش موثری در ترویج فرهنگ نقد ایفا کنند/ نقد، چراغی فراسوی سیاستگذاران روشن می‌کند (اینجا)
(3)کیانفر: ضرورت راه‌اندازی کتابخانه تخصصی نقد(اینجا)
(4)جعفری مذهب:جامعه ما نیاز به نقد را احساس نکرده است/ پدیده‌ای به نام «اورژانس نقد» (اینجا)
(5)حسینی: آیین نقد کتاب‌های تازه‌تالیف برگزار شود(اینجا)
(6)عبدالعلی دستغیب: بسیاری از نقدها تبدیل به مدح شده‌اند/ مسئولان برای راه‌اندازی مجامع نقد کتاب بکوشند(اینجا)
(7)رفیعی: پیش‌نیازهای نقد مطلوب و مدخلی بر اخلاق نقد(اینجا)
(8)آژند: اکثر نقدها یا نان قرض دادن است یا خرده حساب شخصی/ لزوم اهتمام دانشگاه‌ها برای ایجاد رشته نقد(اینجا)
(9)مهدوی‌راد: نقد باعث گسترش و سلامت نشر می‌شود(اینجا)
(10) خدایار: برای نهادینه کردن فرهنگ نقد در جامعه باید مسئولان نیز نقدپذیر باشند.(اینجا)
(11) سرشار: بعضی به دلیل نقدی که بر آثارشان نوشته‌ام بامن قهرند (اینجا)