مجموعه مقالات نخستین همایش لاریجان در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران در سه جلد توسط دکتر محمد منصورنژاد گردآوری و تدوین شد.
جلد نخست: کلیات
جلد اول این مجموعه 10 مقاله با عنوانهای نگرش جغرافیایی بر لاریجان و تاثیرات سیاسی و فرهنگی آن، تاثیر موقعیت جغرافیایی بر ساختارهای سیاسی و مذهبی لاریجان، تاریخ و جغرافیای تاریخی لاریجان، لاریجان برگی از کتاب آفرینش، پیشینه شناختی گذرا به راه لاریجان، توانمندیهای اکوتوریسم منطقه لاریجان، لاریجان گنجینه اکوتوریسم، لاریجان در آثار دکتر ستوده، سخنرانی دکتر شهرام یوسفیفر و شعر: «لاریجان میراث اجدادی ماست» را شامل میشود.
منصورنژاد در پیشگفتار جلد نخست کتاب آورده است: «چون تاکنون برای لاریجان هویت مکتوبی فراهم نیامده است، با قصد گشودن معبری برای پژوهش درباره لاریجان اصل همایش مطرح شد و تحولات تاریخ معاصر از سویی به دلیل ملموستر و پر منبعتر بودن و از سوی دیگر به دلیل جذابتر بودن برگزیده شد و بهانهای بود تا پژوهشگران فرصت لازم را بیایند تا از هر زاویهای که میخواهند و تخصص دارند، لاریجان را مورد کند و کاو قرار دهند.» صفحه 6
«تاثیر موقعیت جغرافیایی بر ساختارهای سیاسی و مذهبی لاریجان» عنوان مقالهای در همین جلد از شهرام یوسفیفر و اعظم ریاحی است که در چکیده آن آمده است: «لاریجان به سبب موقعیت ویژه جغرافیایی و قرارگیری در مسیر ارتباطی به شمال ایران، از دیرباز مورد توجه حکام و دولتها بوده و این در شکلدهی وقایع تاریخی نقش مهمی ایفا کرده است. براین اساس در این نوشتار سعی برآن است تا با تحلیل دادههای منابع و اسناد موجود، پیشینه تاریخی لاریجان، با توجه به موقعیت جغرافیایی آن توصیف و تحلیل شود. تبیین و تحلیل اسناد و منابع موجود بیانگر آن است که شکلگیری ساختار سیاسی و مذهبی لاریجان بیشتر معلول موقعیت جغرافیایی آن بوده است. صعبالعبور بودن آن را به پناهگاه مخالفان حکومت مرکزی تبدیل کرد و حکام محلی نیز برای حفظ موقعیت خود برابر اقوام مهاجم که حکومت مرکزی را در دست داشتند، با آنها همپیمان میشدند. در دورههای بعد نیز موقعیت ارتباطی منطقه آن را در بطن حوادث مشروطه و پس از آن قرار داد. در دوره پهلوی اول و پس از اجرایی شدن سیاست ثبت اسناد و تسلط دولت براملاک و زمینها یکی از مناطقی بود که بسیاری از املاک و زمینهایش جزو املاک شاهی شد.» صفحه 80
چاپ نخست جلد اول مجموعه مقالات نخستین همایش لاریجان در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر در 222 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و بهای 100 هزار ریال توسط انتشارات جوان پویا در سال 93 روانه بازار کتاب شده است.
جلد دوم: از قاجاریه تا سال 1357
این جلد شامل 12 مقاله با عنوانهای بررسی تطبیقی مشاهیر لاریجان در منابع گوناگون، چهار استاد و دو آیه الله، مقدمهای بر مقدمه تفسیر مقتنیات الدرر، اثر مفسر بزرگ لاریجانی، گزارش رساله دانشجویی: شرح حال آراء و آثار عارف گمنام حاج حبیبالله شاکر آملی، نگاهی به اوضاع اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زمینداری لاریجان در دوره قاجاریه، جنگهای 7 ساله آغامحمدخان قاجار در لاریجان، نقش لاریجان در جنگهای ایران و روس، ماموریت نظامی فوج لاریجان به بهبهان و کهکیلویه به فرماندهی عباسقلی خان سرتیپ لاریجانی در زمان ناصرالدین شاه، نقش لاریجانیها در دفع فتنه باب در مازندران به سال 1265 هجری قمری، گزارشی تحلیلی از لاریجان و جنبش مشروطه، نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران در جغرافیای انسانی لاریجان و لاریجان و نهضت ملی نفت میشود.
منصورنژاد در پیشگفتار جلد دوم کتاب این چنین مینویسد: «جلد دوم مجموعه مقالات نخستین همایش نقش لاریجان در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران، به مقالاتی میپردازد که مباحث و مسایل لاریجان از آغاز دوره قاجاریه تا پایان عصر پهلوی را گزارش میکنند. موضوعات متنوعی که در این کتاب بازتاب یافته حکایت از آن دارند که زبدگان، متفکران، عالمان و سرداران لاریجانی در این مقطع مهم تاریخی خوش درخشیدند و در سطح ملی، فرا و فروملی نقشآفرینی نمودند.»
«نقش نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران در جغرافیای انسانی لاریجانی» عنوان مقالهای است که توسط رشید محمدی لیتکوهی، غفار محمدی و ماریا طبری در این کتاب به نگارش درآمده و چکیده آن به این شرح آمده است: «نهضت ملی شدن نفت ایران ریشه در حوادث قبل از خود داشته و توانسته پس از پیروزی پایه جنبشها و حرکتهای انقلابی و مهمی در آینده گردد. از همین روی اهمیت و ضرورت طرح موضوع به خوبی روشن است. دکتر مصدق و آیتالله کاشانی به دلیل نفوذ و رهبری قشرهای ملیگرا و مذهبی توانستهاند در استانهای مختلف ایران به خصوص مازندران طرفدارانی پیدا کنند. آمل به سبب پویایی و ترکیب جمعیتی که بر اساس قومیت بنا شده است از شهرهای مهم وتاثیرگذار در این نهضت و هواخواهی از هر یک از این رهبران سیاسی بوده است. از آنجایی که لاریجانیها بیشترین ترکیب جمعیتی شهر آمل را تشکیل میدهند و نیز مهاجرت تعداد کثیری از آنها به سایر شهرهای مهم ایران از جمله قم، اصفهان، تهران و بلاد اشرف مثل کربلا و نجف و نیز پیشینه سیاسی لاریجانیها بررسی این نهضت در جغرافیای انسانی لاریجان محور اصلی این نوشتار میباشند.» صفحه 326
چاپ نخست از جلد دوم مجموعه مقالات نخستین همایش لاریجان در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران در 384 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و بهای 180 هزار ریال توسط انتشارات جوان پویا در سال 93 به بازار وارد شده است.
جلد سوم: از نهضت و انقلاب اسلامی تا پایان دفاع مقدس
جلد سوم کتاب به مجموعه مقالاتی از همایش میپردازد که به نقش مردم لاریجان از زمان نهضت و انقلاب اسلامی تا پایان دفاع مقدس مرتبط هستند. این کتاب شامل 11 مقاله است که از جمله آنها میتوان به پیشدرآمدی بر نقش لاریجان در نهضت و انقلاب اسلامی، نقش آموزش و پرورش لاریجان در دوران دفاع مقدس، نقش زنان رینه لاریجان در دفاع مقدس و... اشاره کرد.
در بخشی از مقاله پیش درآمدی بر نقش لاریجان در نهضت و انقلاب اسلامی که محمد منصورنژاد آن را به نگارش درآورده، آمده است: «مردم لاریجان مانند سایر مردم ایران در سال 1357 به صورت فراگیر در عرصه مبارزه سیاسی حاضر شدند و علیه رژیم پهلوی دست به مخالفت و قیام زدند. ایشان علیرغم سختگیریهای نیروهای نظامی، انتظامی و اطلاعاتی آن عصر در بخش، در مسیر و همگام با قیام امام خمینی به صحنه آمدند. حضور تعداد قابل توجه نیروهای نظامی در پادگان رینه لاریجان( که گه تعداد آنها از 1000 نفر نیز میگذشت)، آن هم نیروهایی که این استعداد را داشتند تا شورشهای فراتر از مرزها را نیز سرکوب کنند (به عنوان شاهد اعزام نیرو از پادگان رینه برای سرکوب جنبش ظفار) در محیط کوچک لاریجان فعالیت سیاسی علیه رژیم پهلوی را دشوار میساخت.» صفحه 25
چاپ نخست از جلد سوم مجموعه مقالات نخستین همایش لاریجان در تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران در 456 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و بهای 220 هزار ریال، توسط انتشارات جوان پویا در سال 93 عرضه شده است.
نظر شما