دکتر کریم مجتهدی، استاد و چهره ماندگار فلسفه غرب در یادداشتی که در اختیار ایبنا، قرار داده از علاقهمندان به فلسفه غرب خواسته است تا کتابهای این حوزه را بیگُدار انتخاب نکنند. وی اعتقاد دارد، برخی مترجمان آثار فلسفی دچار «جهل مرکب» هستند.
اساسا، فلسفه غرب هنگامی مفید فایده است که کتابهای مربوط به آن با توالی و نظم مطالعه شوند، زیرا هر دورهای از تاریخ مقارن با ظهور فلاسفه و مکاتب جدید فلسفی بوده است. البته به جوانان و علاقهمندان مبتدی این رشته توصیه میکنم، در ابتدا متون بسیار تخصصی نخوانند و یک دوره «تاریخ فلسفه» را که به زبان ساده نوشته شده است مطالعه کنند تا چارچوب اصلی فلسفه غرب در ذهنشان شکل بگیرد.
متاسفانه در عرصه کنونی که در ترجمه و نشر آثار فلسفی سایه انداخته است، نمیتوان کتاب مناسبی را به علاقهمندان توصیه کرد. باید بگویم، مترجمان اغلب دچار «جهل مرکب» هستند، یعنی اینکه برخی به واسطه اینکه، 10 لغت انگلیسی میدانند، تصور میکنند مترجم متخصص فلسفه غرب هستند و به این میگویند، «جهل مرکب»؛ یعنی میدانند که مترجم نیستند اما دست به ترجمه میزنند.
در فضای اینچنینی، که در ترجمه کتاب وجود دارد، نمیتوان کتاب خاصی را برای علاقهمندان نام برد. تنها میتوان از جوانان خواست تا در انتخاب کتاب برای مطالعه بیگُدار به آب نزنند. البته ناگفته نماند که احتیاط علاقهمندان برای پیدا کردن کتاب مناسب نباید بر داوری آنها اثرگذار باشد، بلکه منظور من این است که جوانان باید با مطالعه یک کتاب مناسب به دانش فلسفه برسند.
وقتی من و سایر فلسفهدانها، نامی از افلاطون و ارسطو به میان میآوریم، به این معنا نیست که میخواهیم نظر خودمان را تحمیل کنیم یا اینکه با آن فلاسفه موافقیم، بلکه میخواهیم بگوییم، علاقهمندان با مطالعه آثار این فلاسفه کلاسیک آماده مطالعه آثار فلاسفه با ترجمه مناسب بشوند.
نظر شما