به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سیدرضا صالحی امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در «همایش پانصد و پانزده سال روابط تاریخی ایران و روسیه» گفت: پانصد سال قبل روابط فرهنگی دو جانبه ایران و روس آغاز شد که در اسناد دو کشور مشهود و مهم و درس‌آموز است. امروز دو کشور باید برای استحکام روابط دو جانبه از منظر فرهنگی اقدامات مشترک انجام دهند.

وی افزود: برگزاری این همایش در شرایط حاضر که روابط ایران و روسیه وارد مرحله مهم و راهبردی شده، اقدامی شایسته و مبارک است. در دیدار اینجانب از روسیه در اواخر شهریور و اوایل مهرماه سال جاری (سپتامبر ٢٠١٦)، ایده برگزاری این همایش را با مسئولان روسی مطرح کردم که خوشبختانه مورد استقبال واقع شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: با توجه به شکل‌گیری و تثبیت جمهوری مرکزی مقتدر در روسیه در نیمه دوم قرن پانزدهم توسط ایوان کبیر و تشکیل دولت فراگیر در ایران توسط شاه اسماعیل یکم سرسلسله پادشاهان صفویه در آغاز سده شانزدهم و اهتمام دو دولت به برقراری مناسبات خارجی، تردیدی باقی نمی­‌ماند که دو دولت از همان آغاز با یکدیگر مراودات برقرار کرده­‌اند. بدین منظور عنوان پانصد و پانزده سال روابط روابط تاریخی ایران و روسیه پیشنهاد شد که خوشبختانه مورد پذیرش دوستان روس ما قرار گرفت.

صالحی امیری گفت: گذشته روابط ایران و روسیه با فراز و نشیب‌‌های فراوانی همراه بوده است. تلخ کامی معاهدات منعقده میان ایران و روسیه در عصر قاجار، در ذهن تاریخی جامعه ایرانی رسوب کرده، اما بر این باورم که فضای کنونی روسیه با گذشته بسیار متفاوت است. نباید در قضاوت‌ها و ارزیابی‌‌ها، تغییرات شگرف در ساخت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی روسیه را نادیده گرفت.

وی اظهار کرد: همایش «همایش پانصد و پانزده سال روابط تاریخی ایران و روسیه» فرصتی است از نو به مناسبات دو کشور در بستر تحولات شگرف نظام بین­‌الملل و روندهای گذار از این نظام نظر افکنیم. این کنفرانس زمینه‌ای برای صاحب نظران و اندیشمندان ایرانی و روسی است تا با تعمقی عالمانه در تاریخ دو کشور، به بازخوانی جنبه‌های گوناگون روابط فی مابین بپردازند. برقراری همایش‌هایی از این دست در فضایی علمی و صمیمانه می ­تواند به نزدیک سازی نخبگان دو کشور کمک کرده و در نهایت به درک متقابل و صحیح دو ملت نسبت به هم منجر شود.

صالحی‌امیری گفت: در شرایطی که از یک ­سو غرب بنیان‌های ارزشی دیگر جوامع را سخت­ مورد تهاجم­ قرار داده و از سوی دیگر افراط­‌گرایی و تروریسم بنیان جوامع ما را با تهدیدهای جدی مواجه ساخت‌، توسعه روابط فرهنگی میان کشورهای حوزه اوراسیا به­ ویژه ایران و روسیه نیازی بدیهی و اجتناب‌ناپذیر است. می‌توان با شناسایی، بازخوانی و معرفی ارزش­‌های فرهنگی مشترک، به توسعه مناسبات فرهنگی ملل منطقه و جهان کمک کرد. شناسایی و تمرکز بر اشتراکات ارزشی و فرهنگی ایران و روسیه، به درک صحیح و متقابل از یکدیگر کمک کرده و بستری را  برای توسعه همکاری در سایر حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فراهم خواهد ساخت.

وی افزود: خوشبختانه مناسبات بسیار نزدیک میان دوکشور در شرایط کنونی و وجود اراده و اهتمام لازم در مسئولین دوکشور، فرصت مناسبی را برای دستیابی به سطحی گسترده از روابط فرهنگی میان ایران و روسیه فراهم آورده است  تا آن حد که بتوان آن را راهبردی تلقی کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت تدبیر و امید در بخش دیگری از سخنانش گفت: به مناسبت دویستمین سال ایرانشناسی در سن‌پترزبورگ پیشنهاد برگزاری نخستین کنگره ایران شناسی اوراسیا در سال ٢٠١٨ را ارائه کردم.

وی افزود: ما آماده‌­ایم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران سهم خویش را در برپایی هرچه باشکوه ‌تر این رویداد ایفا کنیم. پیشنهاد دیگر اینجانب برپایی نمایشگاه میراث مکتوب ایران و اسلام در موزه آرمیتاژ و برگزاری نمایشگاه‌های مشترک در تهران و سن­‌پترزبورگ است. همکاران من آماده‌اند تا با همکاری دیگر مراکز علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فراهم سازی مقدمات نمایشگاه‌­های مذکور هرگونه مساعدت لازم را به عمل آورند.

صالحی امیری گفت: باید زمینه­‌هایی را فراهم کرد تا محققان و پژوهشگران دو کشور از میراث غنی نسخ خطی و اسناد موجود در مراکز آرشیوی دو کشور به سهولت بهره برند. به صراحت اعلام می‌کنم که مراکز اسنادی و آرشیوی در ایران آماده­ ارائه هرگونه خدمات اسنادی به محققین و پژوهشگران روس خاصه شرق‌شناسان و ایرانشناسان هستند.

وی افزود: در مقابل این انتظار وجود دارد که مراکز اسنادی و کتابخانه‌­ای روسیه خدمات متقابلی به استادان و دانش‌پژوهان ایرانی ارائه دهند. در این باره ما آماده‌ایم کارشناسان اسنادی را برای شناسایی، فهرست‌برداری و تهیه نسخ دیجیتال اسناد و نسخ خطی فارسی به روسیه اعزام کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: آن چیزی که از همه مهم‌تر است اراده‌ای است که امروز میان دو ملت و دولت برای توسعه روابط فرهنگی وجود دارد. شناخت ملت‌ها نسبت به فرهنگ، آداب، سنن و ... کشورها کمک شایانی در توسعه روابط سیاسی و اقتصادی خواهد داشت.

صالحی امیری گفت: ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که مناقشات زیادی آنرا فرا گرفته است. امروز هیچ کس از تهاجمات تروریست‌ها در امان نیست. خاورمیانه نیازمند مشارکت و همکاری روسیه و ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه با هدف مقابله با تفکر تروریست و تکفیری است.

وی افزود: امروز برای مقابله با تروریسم به جای اینکه در بغداد، موصل و ... باشیم باید ریشه این تفکر را بخشکانیم. مقابله با تروریسم در دو سطح نظامی و غیر نظامی است و ایجاد زمینه‌های فرهنگی و فکری برای جلوگیری از رشد تروریسم لازم است. انتظار ما از شخصیت‌های روسی با تعریف پروتکل‌های مشترک فرهنگی است تا آغازی برای مقابله با تروریسم داشته باشیم.

وزیر فرهنگ و ارشا اسلامی در پایان گفت: آرزوی برگزاری همایشی موفق و بحث‌­هایی سازنده را برای شما فرهیختگان دارم و امیدوارم استمرار این­گونه هم ­اندیشی‌­ها به ارتقاء درک عمومی از اهمیت روابط ایران و روسیه کمک کند.