به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) توبه در قرآن و احادیث، هم درباره انسان و هم درباره خداوند با معنایی متفاوت به‌کار رفته است. توبه انسان، به معنای بازگشت از گناه به منظور آمرزش الهی و زدودن آثار گناه است. توبه بازگشت انسان از انحرافات اعتقادی، اخلاقی و عملی، به راه مستقیم الهی و ضامن خوشبختی و سعادت انسان در دنیا و آخرت است. مقصود از توبه خداوند نیز بازگشت لطف و رحمت او به سوی انسان، برای زدودن آثار گناهان است.
 
«فرهنگ‌نامه توبه»، یکی از فرهنگ‌نامه‌هایی است که از دانش‌نامه قرآن و حدیث برگرفته شده و با هدف استوارسازی فرهنگ دینی، اصلاح فرهنگ عمومی و ترویح معارف اصیل اسلام منتشر شده است.
 
در متن این کتاب، برجسته ترین رهنمودهای قرآن و احادیث اسلامی درباره توبه در قالب هفت فصل با عنوان‌های «تفسیر توبه و ارکان آن»، «ترغیب به توبه و نهی از ترک توبه و تعلل در آن»، «پذیرش توبه»، «نمونه‌هایی از کسانی که توبه‌شان پذیرفته شده»، «آثار و برکات توبه»، «انواع توبه» و «نمونه‌هایی از دعاهای معصومان (ع)» ارائه شده است.
 
«توبه نصوح» در صفحه 19 کتاب این‌طور تعریف شده است: «قرآن، توبه‌ای را امیدوارکننده می‌داند که از صفت «نصوح» برخوردار باشد. از این‌رو خطاب به اهل ایمان می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! به سوی خدا توبه کنید، توبه‌ای نصوح. امید است با این کار پروردگارتان، گناهانتان را ببخشد و شما را در باغ‌هایی از بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری‌اند، وارد کند» (تحریم: آیه 8). نصوح از ریشه «نُصح» گرفته شده و توبه نصوح، توبه خالص، صحیح، صادق، محکم و خالی از هرگونه نقصو خلل است. گفتنی است که توبه با این اوصاف، دارای درجات و مراتب مختلف است. هرچه ندامت توبه‌کننده بیشتر باشد، توبه آثار و برکات بیشتری در ظاهر و باطن و زندگی مادی و معنوی انسان خواهد داشت.»
 
همچنین درباره «پذیرفته شدن توبه تا واپسین دم زندگی» در صفحه 82 می‌خوانیم: «پیامبر خدا (ص) در آخرین خطابه‌ای که ایراد کرد، فرمود: «هر کس یک سال پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد». سپس فرمود: «سال، زیاد است! هر کس یک ماه پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد». باز فرمود: «ماه، زیاد است! هرکس یک هفته پیش از مرگش توبه کند، خداوند، توبه‌اش را می‌پذیرد». باز فرمود: «هفته زیاد است! هرکس یک روز پیش از مرگش توبه کند، خداوند، توبه‌اش را می‌پذیرد». باز فرمود: «یک روز زیاد است! هرکس یک ساعت پیش از مرگش توبه کند، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد». باز فرمود: «ساعت زیاد است! هر کس نفسش به این‌جا رسد - و با دست خود به گلویش اشاره کرد - و توبه کند، خداوند توبه‌اش را می‌پذیرد. (کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 1 ص 133 ح 351، الکافی: ج 2 ص 440 ح2).»                                                                                                                                                                                                          
نخستین چاپ کتاب «فرهنگ‌نامه توبه» در 240 صفحه با شمارگان پنج هزار نسخه به بهای 11 هزار تومان از سوی موسسه علمی - فرهنگی دارالحدیث منتشر شده است.