«صنوبر» فصلنامه‌ای است که فعالیت‌های بسیاری در زمینه طبیعت و محیط زیست دارد و در هر شماره گزارش‌ها و گفت‌وگو‌هایی درباره وضعیت فعلی محیط زیست ایران را منتشر می‌کند. در ابتدای این شماره به گزارشی با عنوان «شب مه‌لقا ملاح» پرداخته است که به مناسبت صدمین زادروز وی برگزار شده بود.
در گزارش شب مه‌لقا ملاح سخنرانی نوش‌آفرین انصاری، شیوا دولت‌آبادی، رخشان بنی‌اعتماد، اسماعیل کهرم، مجتبی میرتهماسب و علی دهباشی ارائه شده است.
مه‌لقا ملاح، بنیان‌گذار سازمان غیر دولتی(جمعیت زنان و مبارزه با آلودگی محیط زیست)، از اولین سازمان‌های غیر دولتی فعال در حوزه محیط زیست است. بسیاری مه‌لقا ملاح را با نام مادر محیط زیست ایران می‌شناسند و البته این نام برگرفته از چند دهه فعالیت‌های محیط زیستی است که اهم آن‌ها آموزش رده سنی کودکان و همچنین آموزش بانوان و دیگر فعالیت‌ها، نظیر درختکاری مناطق اطراف تهران است.
نوش‌آفرین انصاری با یادی از توران میرهادی و پوران‌دخت سلطانی از دوران خاطرات خود با مه‌لقا ملاح در بخش کتابداری دانشگاه تهران و سفرهای مشترک‌شان این چنین سخن گفت: «همیشه این فضا (بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار) مرا پر از شادی می‌کند. درختان بلند و باغبانی پیر و دودمانی بزرگ و خانواده افشار و خوشبختم از این که تاکنون توفیق داشتم درباره سه بانوی تاثیرگذار این سرزمین در این فضا با شما صحبت کنم: بانو توران میرهادی، پوران‌دخت سلطانی، و امروز مه‌لقا ملاح. ما چهار نفر هرکدام به شکلی با کتاب‌خوانی و کتابداری مرتبط بوده‌ایم. خانم میرهادی کتابخانه را قلب مدرسه می‌دانست و پایگاه مهمی بود در مدرسه فرهاد که هیچ معلم و کارمند و دانش‌آموزی بی‌نیاز آن نبود. دوستان می‌دانند در سه‌گانه‌ای که خانم میرهادی از این تجربه بزرگ منتشر کرد، اولین آن به کتابخانه اختصاص دارد. خانم پوری سلطانی، سازنده و حامی به وجود آمدن منابع بزرگ فنی کتابخانه بوده‌اند.
خانم ملاح دانش‌آموخته کتابداری بود در موسسه روانشناسی دانشگاه تهران خدمت کرد و شاید در همان خلوت کتابخانه، رسالت زیست‌محیطی خود را کشف کرد. من با ایشان در سال 1347 در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران آشنا شدم. در کتابخانه اصلی دانشکده خدمت می‌کردم و ایشان در موسسه روانشناسی. در گذر زمان وام‌دار سه همکار هستم که این ارتباط را به شکل‌های مختلف زنده نگاه داشته‌ام.»
در بخش بعدی «صنوبر» با دکتر فرهنگ رجایی پژوهش‌گر علوم‌سیاسی و روابط بین‌الملل، درباره دغدغه‌های وی در دیدگاه هویت‌شناسی و نقش او در زندگی فردی و اجتماعی گفت‌وگو شده است. وی در این مصاحبه بیان کرده است: «حساسیت به محیط زیست، حساسیت به هویت خود است، اگر تعریف استواری از هویت خود نداشته باشیم نه در عرصه خصوصی، نه خانوادگی و نه جمعی نمی‌توانیم بازیگر باشیم.»
بخشی از فصلنامه به مقالات زیست‌محیطی و نحوه حفاظت از محیط زیست و ارائه گزارشی با عنوان هاله فراموشی پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق اختصاص یافته است. در این گزارش به اهمیت پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق توجه شده است که یک دهم پارک ملی توران وسعت دارد.
همچنین در بخش‌های بعدی «صنوبر» تعریفی از فعالیت‌های سازمان‌های غیر دولتی حفاظت از محیط زیست و نقد و معرفی کتاب «جانور‌شناسی و زمین‌شناسی» از ویلیام بلانفرد و «چرا سفر می‌کنید؟» نوشته سیروس علی‌نژاد منتشر شده است.
سیما سلطانی در پایان این فصلنامه درباره داستان کشک نوشته است: «کشک، ساده بگویم، ماست ترشیده‌ای است که آب آن را گرفته باشند و سپس خشکش کرده باشند و غذایی که مختص یکی از استان‌های کویری ایران یعنی کرمان است. کشک هزاران سال است که جزء مهمی از خوراک مردمان ایران محسوب می‌شود. در شاهنامه فردوسی که دربرگیرنده داستان‌های حماسی ایران باستان راجع به جنگ‌ها، شاهان و دیوان است و سرودن آن در ابتدای قرن پنجم هجری به پایان رسیده است، از کشک به عنوان خوراک سربازان یاد شده است.»
شماره دوم فصلنامه «صنوبر» ویژه پاییز 1396 با بهای 15 هزار تومان منتشر شده است
نظر شما