به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) سید عباس صالحی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری یکشنبه‌(15 بهمن‌ماه) شبکه دو سیما درباره تحولات حوزه فرهنگ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و وضعیت بخش‌های مختلف این حوزه به مردم سخن گفت.

صالحی،‌ ابتدا مهم‌ترین تاثیر انقلاب اسلامی را با توجه به ماهیت آن فرهنگی دانست و با اشاره به نتایج پیمایش «ارزش‌ها نگرش‌های ایرانیان؛ موج سوم» مربوط به سال 1394 گفت: این پیمایش‌ها از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در چند دوره شامل سال‌های 1379، 82 و 94 انجام شده است. مجموعه این پیمایش‌ها در حوزه‌های مختلف، اتفاقات مثبت و پاره‌‌ای از ضعف‌ها و چالش‌ها را مطرح می‌کند.
 
به گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،‌ در نقطه‌های قوت به پاره‌ای از مباحث هویتی برمی‌خوریم که طبعا انقلاب اسلامی در آن نقش قابل وجهی داشته است.

 نمی‌توان تاثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی را نادیده گرفت
صالحی در تشریح تاثیر انقلاب اسلامی در مباحث هویتی ادامه داد: به دو نکته اشاره می‌‌کنم که  انقلاب اسلامی در هویت ملی و دینی تاثیراتی داشته که نمی‌توان آن‌‌ها را نادیده گرفت. از‌جمله پرسش‌های  پیمایش موج سوم «چقدر به ایرانی‌ بودن خود افتخار می‌‌کنید؟» است. در پاسخ به این پرسش رقم قابل توجهی از فضای اجتماعی که همه استان‌ها، شهر‌های مرکزی و شهر‌های دوم را در برمی‌‌گیرد به این پرسش پاسخ داده‌اند. 28 و نیم‌درصد گزینه زیاد، 54 و 4 دهم درصد گزیه خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند. به‌عبارت دیگر بعد از 40 سال جریان انقلاب اسلامی، هویت ایرانی ما را تقویت کرده است و به پاسخ دهنده‌ها هویت خود افتخار می‌کنند.

جوانان پای کارند
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به پرسش دیگر پیمایش موج سوم افزود: «فکر می‌کنید اگر کشور درگیر جنگ بشود چه تعداد از مردم برای دفاع حاضر می‌شوند؟» در پاسخ به این پرسش قابل توجه است که 35 و 3 دهم درصد گزینه زیاد و 19 و 6 دهم گزینه خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند. با توجه به طیف شرکت‌کننده که فضای استانی، جنسیتی، سن و سواد را در بر‌می‌‌گیرد، 33 و 6 دهم درصد از جوانان 15 تا 29 ساله مشارکت کننده در این پیمایش گزینه زیاد و 17 و یک دهم درصد گزینه خیلی زیاد را انتخاب کرده‌اند.
 
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: نسل جوان کشور در ارتباط با موضوع وفاداری ملی و قرار‌گیری کشور در ‌موقعیت‌های سخت اعلام کرده‌اند که ما هستیم؛ این پاسخ به موضوعی بر‌می‌گردد که انقلاب اسلامی برای آن در بخش‌های هویتی شکل گرفت؛ به‌عبارت دیگر به ایرانیت،‌ استقلال، عزت خودمان تعهد خاطر داریم انقلاب اسلامی این روحیه را مستحکم‌تر و قوی‌تر کرد. به نظر می‌‌رسد که این پیمایش‌ اتفاقات مثبت پدیده آمده را نشان می‌دهد البته نشان‌دهنده گرفتاری و ضعف‌ها و چالش‌هایی است که باید بیشتر به آن فکر کنیم و برای علاج آن بکوشیم.
  
این عضو کابینه دولت تدبیر و امید با تاکید بر لزوم توجه به امید‌بخشی و اهمیت جایگاه نقد در تولید آثار سینمایی، پیوند هنر هفتم  کشورمان با ادبیات را یکی از راه‌های تقویت این حوزه دانست و گفت: اگر سینمای ایران بتواند مشابه تاریخ پرافتخار ادبیات کهن ایران چند مولفه را با هم داشته باشد، سینما مانند ادبیات، ماندگار خواهد شد. ادبیات ما از‌جمله فردوسی، مولوی‌،  نظامی و یا سعدی چرا ماندگار شدند تا ایران با آن‌ها شناخته شود و ما به آن‌‌ها افتخار کنیم. ادبیات تفکر دارد به‌عبارت دیگر سطحی‌نگر نیست. ادبیاتی انسانی است و ادیان مختلف می‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند.
 
صالحی افزود: مجموعه‌های مختلف با ترجمه مثنوی‌،‌ سعدی و یا شاهنامه ارتباط برقرار می‌کنند چراکه مفاهیم آن‌ها فطری و انسانی است؛ علاوه براین شاعرانه است به‌عبارت دیگر عنصر تخیل در قالب نبوغ‌آمیزی در آن‌ها وجود دارد. ادبیات ما از‌جمله شاهنامه قصه دارد قصه‌ای پرهیجان. هزار سال جامعه با رسیدن به داستان رستم و سهراب  شاهنامه‌خوانی و یا نقالی‌ها، حضور در این صحنه‌ها را احساس می‌کرد.  سینمای ایران اگر بتواند مانند ادبیات ایرانی، تفکر را با تخیل و هر دو را با شاعرانگی و با قصه بیامیزد آینده درخشان‌تری در پیش دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این گفت‌و‌‌گو درباره بودجه فرهنگی  بیان کرد: بودجه فرهنگی بحث قدیمی و زخم کهنه است. به نظر می‌رسد که گاهی به هزینه‌هایی که می‌تواند منافع پایدار داشته باشد بی‌توجه هستیم. وجود  سینما در70 شهر کشور،‌  نبود کتابخانه یا کتابفروشی در صد‌ها شهر، نبود سالن‌های تئاتر حتی در شهر‌های بزرگ کشور و یا اینکه زیرساخت‌های سالن‌های بزرگ تئاتر هنوز به قبل از انقلاب مربوط می‌شود و برگزاری برنامه‌های خوب و فاخر در سالن‌هایی که از عمر آن‌ها چند دهه می‌گذرد در حالی‌که جمعیت تهران چند برابر شدهT برای انقلاب اسلامی خبر‌های خوبی نیست.

بی‌مایه فطیر است
صالحی با اشاره به طرح مباحث فرهنگی در حاشیه نشست کابینه ادامه داد: اگر می‌خواهیم فضای اجتماعی را با امید بیشتر همراه کنیم به تقویت زیر‌ساخت‌های فرهنگی نیاز داریم. اینکه ما هنوز بودجه سالانه براساس سنت 10 تا 15 درصد با پایه اندک افزایش پیدا می‌‌کند، نمی‌تواند در جایگاه فرهنگ و هنر ایران موثر باشد. ایران با فرهنگ و هنر خود به‌عنوان گذشته تاریخی در جهان شناخته می‌شود و اگر می‌خواهیم در جهان بمانیم باید همچنان بر این مزیت نسبی تاکید کنیم و بی‌مایه فطیر است بنابراین لطفا خرج کنید.  

 ناشران با عشق پای کار ایستاده‌اند
 صالحی درباره رونق اقتصاد نشر گفت: ناشران بخشی از نجیب‌ترین، خدوم‌ترین و انصافا فداکار‌ترین قشر فرهنگی هستند. نسل‌های متوالی نشر ایران را عشق و نیروی درونی سنگین، سرپا نگه داشته است در حالی‌که همه معادلات به آن‌ها می‌گوید «ببوس و برو کنار»؛ اما پای کار  به عشق خواندن،‌ کتاب و توسعه فرهنگ مکتوب مانده‌اند. فرهنگی که در فرهنگ دینی ما نیاز جود دارد.

حال نشر خوب نیست
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت:حال اقتصاد نشر خوب نیست و روز به روز شرایط سخت‌تری را پیدا می‌کند؛ البته بخشی از شرایط فعلی متاثر از رقابت‌هایی است که پدید آمده و طبعا نشر سنتی  باید بیشتر وقوف پیدا کند تا از پس این رقابت‌ها در حوزه‌های نشر الکترونیک و یا دیجیتال بربیاد؛ اما نشر سنتی و مکتوب ما یک سرمایه ملی است.

افزایش خریدار  در دستور کار حوزه فرهنگ است
صالحی با تاکید بر اهمیت توجه به تقویت بازار تقاضای بازار نشر افزود: بخش قابل توجهی از این سرمایه ملی و تاریخی نیازمند بذل توجه در حوزه تسهیلات ملی و زیرساخت‌هاست. نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره فعلی و همچنین دوران حضور من در حوزه معاونت فرهنگی، تحریک تقاضا در حوزه مصرف و حرکت به سوی افزایش خریدار است. اجرای طرح‌های تخفیف فصلی، تابستانه، عیدانه و پاییزه کتاب، جام باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان،‌ پایتخت کتاب ایران و روستا‌های دوستدار کتاب با ایده ترویج کتابخوانی و افزایش تقاضای مصرف شکل گرفته است.

 تقویت کتاب فروشی‌ها با تخصیص اعتبار
این عضو کابینه دولت دوازدهم بیان کرد: در حوزه‌های حمایتی نیز امسال با همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «بانک شهر» تسهیلاتی برای تقویت بازار نشر اختصاص پیدا کرد؛ براین اساس 40 کتابفروشی تاسیس و نوسازی 100 کتابفروشی در حال انجام است.

کابینه به کمک نشر بیاید
صالحی با اشاره به لزوم مشارکت کابینه دولت برای تقویت جایگاه نشر گفت: به‌عنوان خادم اهل فرهنگ و جامعه نشر با تمام وجود استدعا می‌‌کنم  از مجموعه کابینه،‌از‌جمله وزیر اقتصاد دارایی صنعت، معدن و تجارت و بانک‌ها و کسانی که می‌توانند به جامه نشر کمک کنند به کمک بیایند چراکه این جامعه پرچم تاریخی فرهنگ ما به‌عنوان فرهنگ مکتوب را برعهده دارد.

نشر و غارت فرهنگی!
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تایید تاثیر رعایت حق کپی‌رایت بر بازار نشر کشور ادامه داد: بی‌ترید یکی از عوامل موثر بر حوزه نشر، موضوع کپی‌رایت است و به نظر می‌رسد باید موضوع را در دو حوزه حل  کرد. نخست حقوق قضایی، شامل کنوانسون برن و دوم براساس قوانین کشور خودمان به‌عبارت دیگر توجه به برخورد صریح قاطع و قضایی با افرادی که اموال مادی و معنوی ناشران را غارت می‌کنند؛ واژه غارت را به دقت انتخاب کردم چراکه واقعا غارت است. برای تالیف کتاب به معنای واقعی نه کتابسازی، باید عمری صرف کرد در حالی‌که در قالب زیراکس دیجیتالی کتاب‌ها به‌صورت غیر قانونی منتشر می‌شود؛ در واقع غارت و به عبارت دیگر غارت یک عمر است.

صالحی با اشاره به تشکیل کمیته صیانت ادامه داد: کمیته صیانت با مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قوه قضاییه و نیروی انتظامی شکل گرفته و در صنف مستقر شده است. امیدواریم در صنف و در بدنه ارشاد با این موضوع برخورد شود؛ علاوه براین سرعت و قاطعیت حتما لازم است؛ به نظر می‌‌رسد که همه در این زمینه قصور‌هایی داشته‌ایم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ریشه فرهنگی انتشار غیر‌قانونی کتاب افزود: از زمان حضور در معاونت فرهنگی ارشاد اعتقاد داشتم که از نظر شرعی کپی غیر‌قانون کتاب، بیشتر از 10 صفحه، به استادان، دانشجویان و مرکز کپی‌ نزدیک دانشگاه‌ها می‌‌گویم، مانند برداشتن جنس از فروشگاه است.

گاه به غارت فرهنگی مباهات می‌کنیم!
صالحی با اشاره به نقش صدا و سیما در فرهنگسازی بیان کرد: از صدا و سیما درخواست داریم که بیشتر به این موضوع بپردازد. متاسفانه جامعه ما این موضوع را پذیرفته است که حق طلافروش و سوپر مارکت را حفظ کند اما وقتی می‌رسیم به حوزه استفاده از محصولات فرهنگی مانند فیلم، ‌موسیقی و کتاب که با قوانین داخلی جرم است خیلی راحت استفاده  و گاه به آن مباهات می‌کنیم و در کانال‌های فضا‌های اجتماعی نیز به اشتراک می‌گذاریم.