به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در این شماره منیره پنجتنی، دبیر بخش کتاب، نقد و بررسی خود را به کتاب «گفتوگویی میان هگل و فیلسوفان اسلامی»(نشر هرمس- 1396) در گفتوگو با دکتر حمید طالبزاده، مؤلف اثر اختصاص داده است. همچنین چند عنوان کتاب در حوزه علوم انسانی معرفی شده است.
در بخشی از سخن دبیر این شماره از نشریه به قلم علیرضا رضایت آمده است: «در نگاه اول، شانس امری بدیهی به‌نظر می‌رسد و هرکس به خود حق می‌دهد درباره آن اظهار نظر کند، اما به‌رغم تحقیقات انجام‌شده، هنوز بسیاری از ابعاد مسئله شانس بر ما پوشیده است. علوم مختلف هر یک به‌نوعی به مسئله شانس پرداخته‌اند. فیلسوفان آن را در تناظر با اخلاق و معرفت‌شناسی کاویده‌اند. از حیث اخلاقی بحث بر سر تأثیر شانس بر مسئولیت‌پذیری است، به این معنا که: «آیا شانس می‌تواند سبب شود که به اتفاقات پیرامونی، تعهد اخلاقی نداشته باشیم؟»
مسائل اصلی در این خصوص حول‌وحوش مفهوم بخت اخلاقی می‌چرخد؛ از طرفی، مسئله اصلی در نسبت شانس و معرفت‌شناسی به نحوه ارتباط ارزیابی‌های معرفتی با اصل وجود شانس می‌پردازد. دین‌داران شاید از شانس دم بزنند، اما اصولاً بدان باور ندارند؛ چراکه آن را بخشی از روند تقدیر و اثر دخالت خداوند در هستی می‌انگارند. به یک معنا، خداست که به افراد شانس می‌دهد. شانس درخصوص بحث آفرینش ناظر به دو مفهوم مهم و تأثیرگذار هدف و معنای زندگی است که خواه‌ناخواه قدرت مطلق خداوند را نیز به‌میان می‌کشد. چه، بی‌نظمی و آشفتگی که درعالم مشاهده می‌شود، برخاسته از شانس تلقی می‌شود و غالباً شاهدی در دست سکولارهاست که ادعا کنند عالم را هدف و معنایی در کار نیست.»
دفتر ماه شماره 143 نشریه اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر هشت نوشتار است. اما به گفته دبیر دفتر ماه «آنچه در این دفتر در خصوص مسئله شانس مطرح شده، بیشتر طرح مسئله است و هیچ‌یک از مقالات دفتر حاضر کلام آخر را در این زمینه نگفته است.»
نوشتار نخست با عنوان «بخت اخلاقی» گفتوگو با فیری كوشمن است که علیرضا رضایت به فارسی ترجمه کرده است. «فیری کوشمن در گفتگوی خود با واربرتون، از بخت اخلاقی و قضاوت‌های ما بر مبنای شهودهای شخصی و الگوهای رفتاری با چشم‌اندازی فلسفی-روان‌شناختی می‌گوید.»
نوشتار دوم با عنوان «شانس بر مبنای نظام معنایی فرد تحلیل می‌شود» گفتوگویی با سید جواد میری است. سومین نوشتار «تأملی درباره شانس» به قلم ای. جی. كافمن است که زهره خرمایی به فارسی برگردانده است. «کافمن در مقاله تأملی بر شانس، به ماهیت شانس از منظر فلسفه تحلیلی می‌پردازد. ضمن اینکه نگاهی نیز به آراء دو تن از صاحب‌نظران این حوزه یعنی نیکلاس ریچر و دانکن پریچارد می‌افکند.»
نوشتار چهارم با عنوان «شانس نقش‌ها و پیچیدگی‌ها» را آلن هجك و كارل هوفر نگاشته و میترا سرحدی مترجم آن است.
نوشتار پنجم «درس اخلاقی بخت اخلاقی» نام دارد و به قلم سوزان ولف است و نغمه پروان به فارسی ترجمه کرده است. «سوزان وولف ضمن مرور آراء بانی نظریه بخت اخلاقی، برنارد ویلیامز، به بحث از فضیلت اخلاقی به‌مثابه واکنشی در برابر بخت اخلاقی می‌پردازد.»
«شانس و مشیت الهی» عنوان مقاله ششم است که الهام صادقی به فارسی ترجمه کرده است. «یکی از دغدغه‌های مهم در حوزه پرداختن به شانس، مسئله ارتباط آن با الوهیت و به‌طور خاص اراده یا مشیت الهی است. نویسنده مقاله شانس و مشیت الهی ضمن تعریف چیستی شانس در عرف عام و نیز در متن پژوهش‌های گوناگون، و نیز نگاهی کلی به نگرش‌ها و تعاریف شانس از سوی متفکران، فیلسوفان، روان‌شناسان، و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف، به نسبت میان شانس و اقبال و خواست خدا و نیز فعل الهی می‌پردازد و معتقد است که شناخت درست و بی‌غرض مشیت الهی فی‌نفسه راهی است برای پی بردن به شانس و جایگاه آن در هستی.»
مقاله هفتم «روان‌شناسی و فلسفه شانس» به قلم دانكن پریچارد و متیو اسمیت و با ترجمه اصغر افتخاری است. « دانکن پریچارد و متیو اسمیت از دو منظر فلسفه و روان‌شناسی به مقوله شانس می‌پردازند؛ مسئله نگاه فلسفی دراین باب، بعد معرفت شناخت-اخلاقی شانس است و روان‌شناسی نیز ضمن بیان برداشت‌های روزانه از شانس به تأثیر این برداشت‌ها بر رفتار آدمی در زندگی توجه دارد؛ این پژوهش بیشتر نوعی طرح مسئله و مبنایی برای تحقیقات بعدی در این زمینه است.»
مقاله هشتم « تحلیلی از ریسك‌های زندگی روزمره» را ریچارد ویلسون نگاشته و علی اخلاقی به فارسی ترجمه کرده است.
«بررسی دلایل نادرستی نظریه‌های شانس» نهمین آخرین مقاله دفتر ماه به قلم استیون هیلز، و با علیرضا رضایت است. «استیون هیلز با بازنگری نقادانه سه نظریه مهم و مطرح در شانس، یعنی نظریه کنترل، احتمال و مودال، به بررسی چراییِ نادرستی و نابسندگی آنها در تحلیل ماهیت کنش‌های اتفاقی و شانسی می‌پردازد.»
بخش دوم ماهنامه «ادب و هنر» نام دارد و مشتمل بر دو مقاله است. مقاله نخست با عنوان «ادبیات و اخلاق از نظر فوكو» به قلم مریم بختیاریان و مقاله دوم با عنوان «سفرنامه‌ای به آلمان در ماه اكتبر» را حیدر عیوضی نگاشته است.
بخش سوم نشریه «اندیشه و نظر» است و مشتمل بر سه نوشتار است. نخستین مطلب با عنوان «الهیات و سیاست در اندیشه اسپینوزا» گفتوگو با علی فردوسی است. مقاله بعدی با عنوان «تبیین در آمد به متافیزیك از ظهور و سقوط غرب» را مایكل یی، زیمرمن نگاشته و انشاء الله رحمتی به فارسی ترجمه کرده است. آخرین مقاله بخش اندیشه و نظر «تحلیل معنای حقیقت انسان نزد ابن‌سینا به روایت ژیلسون» به قلم علی مخبر است.
بخش چهارم نشریه کتاب است و مشتمل بر سه مطلب است. نخست مقالهای با عنوان «ارزیابی تاریخ از منظر سیاست» به قلم سید مسعود رضوی است. سپس منیره پنجتنی، دبیر بخش کتاب نشریه کتاب «گفتوگویی میان هگل و فیلسوفان اسلامی»(نشر هرمس- 1396) را در گفتوگو با دکتر سیدحمید طالبزاده، مؤلف اثر، نقد و بررسی کرده است. همچنین در ادامه چند عنوان کتاب جدید در حوزه اندیشه معرفی شده است. آخرین بخش نشریه به دبیری منوچهر دینپرست به گزارش برخی از وقایع یک ماه اخیر در حوزه فلسفه و علوم انسانی اختصاص دارد.
شماره 143 ماهنامه اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «شانس و فلسفه» با مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی با بهای پنج هزار تومان در اسفندماه 96 در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
شنبه ۵ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۷:۱۰
نظرات