سال 1396 با توجه به تغییر کابینه دولت تدبیر و امید شاهد تحولات قابل توجهی در عرصه مختلف از جمله فرهنگ بودیم؛ ازجمله این تغییرات انتصابات جدید در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بارگشت نمایشگاه کتاب به مصلا است.
دکتر سیدعباس صالحی، نامِ آشنای حوزه فرهنگ دولت تدبیر و امید با کسب ۲۴۲ رای موافق، ۲۵ رای مخالف و ۲۱ رای ممتنع برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت.
صالحی با سابقه چهار سال حضور در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اهالی فرهنگ بهویژه حوزه نشر و کتاب چهره آشنایی است. انتخاب سیدعباس صالحی، بهعنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تجربه تغییر دو وزیر این حوزه در دولت یازدهم فصل نویی را برای فرهنگ دوستان نوید داد.
علاوه بر آغاز فعالیت سیدعباس صالحی بهعنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رویدادهای قابل توجهی در حوزه چاپ و نشر طی سال 96 رخ داد. انتصاب مهرزاد دانش به سمت مدیرکل دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رفتن محمد سلگی به پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات بعد از چند ماه سرپرستی امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انتصاب محسن جوادی برای تصدی این معاونت، جانشینی محمدجواد مرادینیا به جای سلگی در اداره کتاب از مهمترین انتصابهای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در هفت ماه فعالیت است.
علیاکبر سیدآبادی، نیز آخرین روزهای سال 96 بهعنوان مشاور وزیر در امور برنامهریزی منصوب شد.
تغییر مدیریت موسسه خانه کتاب
همزمان با برگزاری بیستوسومین دوره نمایشگاه مطبوعات بود که مجید غلامیجلیسه در گفتوگو با یکی از رسانهها شایعه کنارهگیری خود از سمت مدیرعاملی موسسه خانه کتاب را رد کرد؛ در حالی که بعد از گذشت سه ماه و برگزاری اختتامیه سیوپنجمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، شایعه استعفای جلیسه به واقعیت بدل شد.
رفتن جلیسه از موسسه خانه کتاب با حواشی بسیاری همراه بود اما به اعتقاد بسیاری از مسئولان معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین هیات امنای موسسه خانه کتاب این مدیر جوان از جنس کتاب بود و موفق شد با همراهی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اجرای ایدههای متنوع فرهنگی تحولاتی در بخشهای مختلف نشر ازجمله کتابفروشیها ایجاد کند.
اردیبهشت کتاب
دوهزار و 742 ناشر مستقل و 390 نمايندگی، دومین تجربه حضور در مجموعه نمایشگاهی «شهر آفتاب» را اردیبهشتماه سال 96 تجربه کردند. سیوامین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با خاطره آبگرفتگی غرفهها، طوفان و ترافیک سنگین جادهای با امید تکرار استقبال مردم، در «شهرآفتاب» برگزار شد؛ اما پیشبینی منتقدان با بدقولیهای شهرداری تهران مبنی بر تکمیل سولههای معروف، درست از آب درآمد و تردیدها برای جابهجایی محل برگزاری سیویکمین دوره نمایشگاه کتاب را تقویت کرد.
انتقادها به شهرداری تهران به جایی رسید که شورای سیاستگذاری سیویکمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با تعیین ضربالعجل 10 روزه برای شهرداری، گمانهزنیهای رسانهای مبنی بر بازگشت نمایشگاه به مصلا را جدیتر کرد.
بعد از کش و قوسهای فراوان بین مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران، همایونامیرزاده؛ سخنگوی شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران، 9 دیماه خبر بازگشت نمایشگاه به مصلا را بهطور رسمی اعلام کرد.
بعد از تصمیم قطعی درباره تغییر مکان برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، بحث جانمایی ناشران زیر رواقها به سوژه جدی رسانهها تبدیل شد.
دو سال برگزاری بزرگترین رویداد فرهنگی کشور در «شهرآفتاب» فرصتی برای تکمیل فضای مسقف مصلا فراهم کرد. یحیی دهقانی؛ معاون اجرایی سیویکمین نمایشگاه بینالملی کتاب تهران 26 اسفندماه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) از پایان تعیین جانمایی ناشران در مصلا خبر داد.
بنابر اعلام دهقانی، ناشران عمومی طبق سالهای گذشته در طبقه همکف شبستان، ناشران کودک و نوجوان در رواق شرقی، طبقه همکف و بخشی از بالکن و صحن مصلا به تناسب میزان درخواست ناشران دانشگاهی در ضلع جنوب شرقی و ناشران آموزشی نیز در طبقه همکف و به اضافه یک رواق غربی جانمایی میشوند.
کاشان؛ پایتخت کتاب ایران
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین اختتامیه جشنواره معرفی چهارمین پایتخت کتاب ایران گفت: «تجربه معرفی پایتخت کتاب ایران نشان داد که ایدههای خلاق چقدر میتوانند بینهایت باشند.» کاشان از بین 20 نامزد، موفق به کسب عنوان چهارمین پایتخت کتاب ایران شد. 150 شهر و هزار و 300 روستا و آبادی عشایری در این رویداد فرهنگی مشارکت داشتند.
هدفمان پایتخت جهانی کتاب است
مصطفی جوادیمقدم، مدیر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان کاشان که سه سال گذشته جزو نامزدهای انتخاب پایتخت کتاب بود در گفتوگو با ایبنا، برنامههای کاشان برای یک سال پایتختی کتاب را اعلام کرد. جوادیمقدم، استفاده ازظرفیتهای گردشگری کاشان را برای قرار گرفتن در مسیر انتخاب بهعنوان پایتخت جهانی کتاب مورد تاکید قرار داد.
برگزاری نشستهای متنوع با موضوع کتاب و با هدف ایجاد فرصت مطالعه برای زندانیها، برپایی نمایشگاه کتاب استانی و اجرای طرح کتابخوانی در بیمارستانها از مهمترین دلایل انتخاب این شهر بهعنوان چهارمین پایتخت کتاب ایران است.
ایران در نمایشگاه فرانکفورت
یکی دیگر از رویدادهای مهم سال جاری در حوزه کتاب، حضور جمهوری اسلامی ایران در 69امین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت است.
علاوه بر پنج تشکل، 16 ناشر فعال در غرفه بزرگسال و نمایندگان ایران در حوزه کودک و نوجوان در سالن مجزا 300 عنوان کتاب از 50 ناشر را ارائه کردند؛ همچنین 105 نویسنده کودک و نوجوان نیز در این رویداد فرهنگی معرفی شدند.
بخش ویژه «گرنت» از مهمترین بخشهای غرفه ملی جمهوری اسلامی ایران در شصت و نهمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب فرانکفورت بود. بسیاری از کارشناسان حوزه نشر، معتقدند که گرنت زمینه جهانی شدن نشر ایران را فراهم میکند.
حمایت از کالای ایرانی
رهبر معظم انقلاب اسلامی سال 1397 را بهعنوان «حمایت از کالای ایرانی» نامگذاری کردند. شاید نخستین تحلیل از این شعار توجه به کالاهای صنعتی و تجاری باشد، اما با عنایت به اهمیت «اقتصادِ فرهنگ» بهویژه حوزه چاپ و نشر میتوان به شعار سال دامنه گستردهتری بخشید. عرصه تالیف، ترجمه، چاپ و کتابفروشیها هرچند که بر پایه دغدغه اهالی قلم استوار و زنده است، حمایت مسئولین و اهتمام مردم به مقوله فرهنگ کتاب و کتابخوانی با خرید کتاب تالیفی در حوزهها مختلف ابتدا انگیزه بخش مولفان ایرانی است و از دیگرمتضمن تقویت جایگاه نقد است.
نظر شما