علی‌اکبر زین‌العابدین، نویسنده و مشاور واحد کودک و نوجوان مبتکران در این نشست به ضرورت ارتباط منظم تر مروجین کتاب با ناشران پرداخت و گفت: طی این سال‌ها در کنار نشست‌های رونمایی، نقد و امضای کتاب همیشه جای خالی نشست‌های ویژه با حضور مروجین خالی بوده است، افرادی که باید درهفته و ماه وقت مشخصی را صرف این حرکت فرهنگی کنند و لازم است تا در ارتباط منظم‌تر با ناشرین و کتابفروشیها قرار بگیرند.
ضرورت توجه به مثلث کتابفروشی- ناشر- مروج دیگر نکته‌ای بود که زین‌العابدین به آن اشاره کرد و گفت: تشکیل رسمی چنین مثلثی که امروز شاهد آن هستیم، آرزوی دیرین مرا برآورده کرد و قطعا دستاورد خیلی خوبی برای همه ما خواهد داشت.
این عضو شورای سیاست‌گذاری تقدیر از مروجان کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در ادامه توجه بیشتر به کتابفروشی‌های کتاب کودک را خواستار شد و گفت: وقتی صحبت از برگزاری چنین نشستی شد، می‌دانستیم که تنها چند کتابفروشی محدود متمرکز بر کتاب کودک‌اند. کتابفروشی‌هایی که به صورت خصوصی و بدون حمایت فعالیت می‌کنند. بر ما پوشیده نیست بیشترین سرمایه‌گذاری مالی – ریالی- اقتصادی در حوزه صنعت کتاب توسط کتابفروشیها انجام می‌شود. هرکس به عنوان یک ناشر می‌تواند واحد کوچک قدیمی را اجاره و با سرمایه محدودش شروع به فعالیت کند اما در راه‌اندازی یک کتابفروشی، اجاره، رهن، یا خرید محل گران قیمت مطرح است که سرمایه زیاد و درواقع از جان گذشتگی می‌طلبد. متاسفانه این روزها شاهد تعطیلی برخی از کتابفروشیها بوده‌ایم. پس می‌دانیم کتابفروشیها از حمایتی بهره‌مند نیستند. در این شرایط است که بایستی قدردان کتابفروشی‌هایی مثل «بازی و اندیشه» باشیم و به شیوه‌های مختلف مثل برگزاری چنین نشست‌هایی از آنها حمایت کنیم.
رویا شهری از مروجان کتاب در ادامه این برنامه به بیان پیشینه کم سابقه کتاب کودک در ایران پرداخت و مروجان کتاب را یک تسهیل‌گر خواند و گفت: در بازه‌ای از زمان که رسانه‌ها رقیبی فرهنگی تلقی می‌شوند، مروجان کتاب‌اند که بایستی مسیر درست را پیش روی خانواده و کودکان بگذارند.
شهری بیان کرد: با پیشینه کم سابقه کتاب کودک در ایران که عمر آن به تشکیل شورای کتاب کودک و فعالیت سال‌های اول کانون پرورش فکری کودک و نوجوان می‌رسد؛ می‌دانیم که تا شکل‌گیری و عرضه محصول مناسب راهی طولانی را طی کرده‌ایم. در این بین و پیش از اینکه کتاب جای واقعی خود را میان مخاطبان پیدا کند رسانه‌ها ظهور پیدا کردند و کار ناشران و نویسندگان سخت‌تر شد. همچنان آنهایی‌که لذت کتابخوانی را چشیده‌اند این کالای فرهنگی را دنبال می‌کنند، اما آن کسی که در مواجهه با فقر فرهنگی باید گام بردارد مروجان کتاب‌اند.
وی درباره نقش مروجین کتاب عنوان کرد: امروزه کتاب خوب داریم، ترجمه‌های ما عالی است و هنرمندان و شاعران راه درستی را پیش گرفته‌اند. اما علت عدم استقبال از کتاب چیست؟ همان حلقه مفقوده‌ای که در ایران رخ داده است. کتاب از قبل وارد زندگی افراد نشده است و باید تلاش کنیم دغدغه‌ای را بین کودکان به وجود آوریم. و این راه توسط مروجان هموار می‌شود و مروجان در آموزش خانواده‌ها نیز نقش پررنگی را ایفا می‌کنند.
این مروج کتاب خواستار همکاری بیشتر ناشران در این راه شد: حال وظیفه یک ناشر چیست؟ مروج که به جاهای دور و نزدیک سفر می کند، باید بتواند از لحاظ تنوع آثار غنی باشد تا در هرجایی امکان عرضه و معرفی محصول را داشته باشد. اگر یک مروج انتخاب درستی نداشته باشد مسیر او به انحراف می‌رود و تاثیرات سوء، جایگزین اهداف فرهنگی می‌شوند. لذا ناشران باید سبدی غنی را در اختیار مروجان بگذارند.
وی عنوان کرد: میچکا جزو آن دسته از ناشرانی است که سبد مروجان را پربار کرده است. خوشبختانه در تمام این سال‌ها کتاب‌های این انتشارات یکی از محصولاتی بوده که توانستیم از آن استفاده یا آن را معرفی کنیم. این کتاب‌ها در میان بچه‌های مناطق محروم و بچه‌های کار و خیابان هم کاربرد فراوان داشته‌اند. زمانی که می‌خواهیم درباره امید، دوستی، همکاری صحبت کنیم میچکا پاسخگوی ماست. حل مساله و ایجاد بستر تفکر ویژگی دیگر این کتاب‌هاست که جای تقدیر و تشکر دارد.
غزال نصیری، دیگر مروجی کهنه‌کاری بود که درباره کتاب‌های میچکا سخن گفت و به نقد سال‌های اولیه فعالیت این ناشر اشاره کرد و گفت: در سال‌های ابتدایی تصور من این بود که این ناشر کمک‌آموزشی شاید می‌خواهد با انتشار کتاب‌های داستانی وجهه‌ای فرهنگی برای خود دست و پا کند تا اثرات کتاب‌های تست و از این دست را کم‌رنگ کند. برای همین به او اعتماد نکردم! اما پس از گذشت زمان متوجه شدم که در انتشار کتاب‌های کودک جدی است و سلیقه فرهنگی خوبی دارد. ما نیز این کتاب‌ها را تک به تک توسط گروه‌های ترویج و والدین خواندیم. کتاب‌ها نه تنها کتاب‌های درستی بودند، بلکه می‌شد لقب خوب را به آنها داد. این تعریف به چه معناست؟ اینکه کتاب‌ها نه تنها آسیب زننده نبودند،بلکه دارای ویژگی‌های مثبت دیگری هم بودند. پس از آن می شد روی این کتاب‌ها طرح درس نوشت.
این فعال عرصه کتاب کودک و نوجوان از ناشران خواست به نکته مهمی توجه داشته باشند و افزود: همزمان با پرورش ذائقه ادبی، ضروری است که کودک در انتخاب انتشارات سلیقه پیدا کند. لذا کیفیت تصویر، صحافی و رنگ برای آنها مهم است. یک ناشر باید به نیازهای کودک در این زمینه توجه کند و او را جوری پرورش دهد که یار همیشگی ناشر بماند و البته قدردان آن باشد. برخی از تولیدات میچکا در گذشته در کتابسازی نقص داشتند.
وی انتخاب هوشمندانه کتاب را ضروری خواند و گفت: انتخاب هوشمندانه کتاب دلیل مهمی برای انتخاب کتاب توسط مروجان کتاب است. کتاب خوب علاوه بر تصویر مناسب، ترجمه مناسب و متن درست، بایستی از نگاه کودک بودن متناسب باشد. همچنین به ویژگی‌های مخاطب و زمانه توجه کند.
نصیری درنهایت کتاب‌های میچکا را امن خواند و تاکید کرد: پیش‌تر هم عنوان شد انتخاب کتاب مناسب، انتخاب مترجم مناسب و کیفیت چاپ از دلایلی است که یک ناشر را امن بخوانیم. واحد کودک و نوجوان انتشارات مبتکران در کنار چند ناشر معدود دیگر دارای این خصوصیات است.
حسام سبحانی طهرانی، دیگر سخنران این نشست بود که به بیان پیشینه این انتشارات پرداخت که بسیار زودتر از دیگر ناشران کمک‌آموزشی به تولید کتاب‌های کودک اقدام کرده است و تاکید بر محتوای مناسب را یکی از دغدغه‌های این ناشر خواند.
مدیر واحد کودک و نوجوان انتشارات مبتکران همچنین به بیان اهداف این نشست پرداخت و ارتباط موثر با مروجان را در تولید محتوای مناسب ضروری دانست و گفت: از آنجا که انتشارات درصدد گسترش فعالیت‌های خود است، مهم‌ترین گام آگاهی از ضرورت‌ها، نیازها و درخواست مخاطبان است. طبعا مروجان کتاب بهترین منتقد و رابط اصلی کتاب و مخاطب‌اند. به همین دلیل دیدار با این دوستان و ادامه همکاری با آنها یکی از اهداف ماست.
سبحانی در ادامه اعلام کرد: از امروز باشگاه مروجان کتاب‌های میچکا با عضوگیری از مروجان حاضر در نشست تشکیل می‌شود و این اتفاقی است که برای اولین بار در تاریخ نشر می‌افتد. از این به بعد اداره روابط عمومی و واحد فروش کتاب‌های میچکا ارتباط منظم و تعریف‌شده‌ای با مروجان خواهند داشت و ضمن انتشار تجربیات مروجان در وبسایت و شبکه‌های اطلاع‌رسانی انتشارات به قدر وسع حمایت‌های مادی و معنوی را از آنها به عمل خواهد آورد.
سبحانی در ادامه با پذیرش انتقادهای کتابسازی و گرافیکی کتاب‌های میچکا در سال‌های گذشته، از اصلاح و تغییرات مثبت در واحد هنری این انتشارات از سال گذشته خبر داد.
شهرام اقبال‌زاده و فرزانه اخوت
وی ضمن معرفی اعضای شورای بررسی کتاب انتشارات، شهرام اقبال‌زاده، عذرا جوزدانی و علی اکبر زین‌العابدین، از فعالیت‌های آنان در چند ماه اخیر تقدیر کرد.
همچنین اقبال‌زاده و جوزدانی در سخنان کوتاهی ضمن تحسین از بیان تجربیات خیلی خوب مروجان حاضر در نشست از تولیدات بیشتر و متنوعی در کتاب‌های میچکا اطلاع دادند.
در بخش دوم این برنامه مروجان حاضر به بیان دیدگاه‌های خود درباره کتاب‌های میچکا، انتظارات آنها از این ناشر و به طور کلی نیازهای معنوی مروجان جهت ترویج بهتر کتاب پرداختند. و گفت‌وگویی صمیمانه، تخصصی و موشکافانه بین حاضران صورت گرفت.
در پایان کتاب‌های میچکا از فعالیت جمعی از مروجان نمونه کتاب با اهدای لوح سپاس و بسته فرهنگی تقدیر کرد. رویا شهری، غزال نصیری، زهرا حیدری، محبوبه زرندی، مریم فرهنگ، شکوه حاج نصرالله، مریم یزدانبخش، ربابه میرغیاثی،فرزانه اخوت، فریبا اقدامی از مروجانی بودند که مورد تقدیر قرار گرفتند.
انتشارات مبتکران همچنین از آقایان انوری(مدیر نمایشگاه کتاب کودک، اولین کتابفروشی تخصصی کتاب کودک در ایران) و شهرام شکوری(میزبان نشست و مدیر کتابفروشی دهکده بازی و اندیشه) به عنوان کتابفروشان مروج تقدیر کرد.
گفتنی است دراین مراسم سیدرضی هیرمندی، محمدرضا شمس، محبوبه نجف خانی، شهلا انتظاریان، شیدا رنجبر، نیلوفر تیموریان، نوشین پورشعبانی و دیگر فعالان کتاب کودک و نوجوان حضور داشتند.
نظر شما