در طول تاریخ درباره غدیر و اهمیت آن کتاب‌های بسیاری نوشته شده که هرکدام از زوایایی به این رویداد بزرگ تاریخی اشاره کرده‌اند. ازجمله شاخص‌ترین کتاب‌هایی که در این زمینه به رشته تحریر درآمده می‌توان به «الغدیر» اثر علامه امینی، «غدیر در آیینه کتاب» تالیف محمد انصاری، «المراجعات» اثر علامه سید عبدالحسین شرف‌الدین، «الغدیر و المعارضون» از سید جعفر مرتضی عاملی، «الغدیر فی الإسلام» نوشته محمدرضا فرج‌اللّه حلفی نجفی و «عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار (حدیث الغدیر)» تالیف میرحامدحسین کنتوری لکنهویی اشاره کرد.
در سال‌های اخیر نیز پژوهشگران و اهالی قلم بارها درباره غدیر دست به قلم برده و آثار بسیاری خلق کرده‌اند. کتاب «صدای غدیر می‌آید: 60 فراز حساس از خطبه غدیر» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر انصاری، یکی از این کتاب‌هاست که از سوی انتشارات «دلیل ما» به چاپ رسیده است. این نویسنده که پیش از این کتاب «چهارده قرن با غدیر» را نیز نوشته، در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا ضمن معرفی کتاب «غدیر می‌آید»، به بررسی وضعیت پژوهش در این زمینه پرداخت.
وی گفت: «صدای غدیر می‌آید: 60 فراز حساس از خطبه غدیر»، یک مجلد از مجموعه کتاب‌های عامه‌پسند است که شروع آن با کتاب «باید برم کربلا» و «مادرمان چه گفت» گزیده ای از خطبه فدک و«نامه امام» گزیده نامه امام صادق (ع) نیز دو مجلد دیگر این مجموعه است. شکل تالیفی که در هر چهار جلد لحاظ شده و در مجلدات بعدی نیز ادامه خواهد داشت، تبدیل زبان سنگین متن این آثار، به زبان قابل استفاده و قابل فهم برای عامه است، چراکه آنچه در منابع تاریخی آمده مفصل و دارای زبان و محتوای سنگین بوده که برای عموم قابل فهم نیست.
حجت‌الاسلام انصاری افزود: قطع این کتاب نیز برای استفاده آسان، جیبی است. نام کتاب‌ها نیز به تناسب محتوا و زبان آن‌ها، عامه‌پسند انتخاب شده است. محتوای کتاب نیز به این‌صورت است که از فراز یه جمله انتخاب شده و همان یک جمله به چند قسمت تقسیم شده تا مخاطب راحت‌تر بخواند و حفظ کند. زیر هر خط نیز ضمن ترجمه، برداشتی جذاب در یک یا دو خط ارائه شده است. برای هر صفحه از کتاب یک عنوان جذاب متناسب با مفهوم آن فراز، انتخاب شده است. در ابتدای کتاب، در مقدمه‌ای 10 صفحه‌ای، ترکیبی از هر 60 فراز ارائه شده تا مخاطب در ابتدا ذهنیت و آشنایی با خطبه غدیر پیدا کند.
این نویسنده و پژوهشگر حوزه دین در ادامه با اشاره به وضعیت پژوهش در حوزه غدیر در طول تاریخ، بیان کرد: همیشه کتاب‌های ارزشمندی در ابواب متنی و سندی تولید شده و امروز می‌توان دو هزار کتاب مستقل درباره غدیر فهرست کرد. در طول 20 یا 25 سال اخیر که مساله غدیر اوج گرفته، کتاب‌های بسیار تحقیقی و عمیق با گرایش‌ها و ابعاد جدید منتشر شده که شاید در طول تاریخ سابقه نداشته و حتی شاید ازنظر علمی نیز از درجه بالاتری برخوردار هستند. کتاب‌هایی که در گذشته تولید می‌شد بیشتر جمع‌آوری اسناد بوده، درحالی‌که کتاب‌های جدید بیشتر تحلیلی و تحقیقی هستند؛ کتاب‌های بسیار ارزشمندی که شمار درجه یک‌ها به بیش از 200 جلد می‌رسد.
وی گفت: غدیر ابعاد نهفته‌ای دارد که هنوز به آن‌ها پرداخته نشده است. دروازه‌ای باز شده و نشان می‌دهد چقدر مطالب نهفته در آن وجود دارد که باید برای مردم روشن و بیان شود. غدیر در اندازه یک دانشگاه سیار در سطح جهانی در حال فعالیت است و امروز در بسیاری کشورها در طول سال غدیر در مراکز علمی و آموزشی تدریس می شود.
نویسنده کتاب «چهارده قرن با غدیر»، ادامه داد: تاکنون به بسیاری از جوانب شاخص پرداخته شده که ازجمله آن‌ها موضوع ارتباط غدیر با قرآن است. در قرآن نزدیک به 30 آیه در ارتباط با غدیر وجود دارد. کتاب‌های مفصل و تحلیلی با کیفیت بالا درباره مساله غدیر تولید شده که در آن‌ها جوانب مختلف به نحو عالی بیان شده است. گسترش جشن غدیر که امروزه در در ایران و جهان به ان توجه ویژه‌ای می‌شود، زاییده کتاب‌هایی است که ابعاد مختلف این واقعه مهم را برای مردم روشن کرده‌اند. در این کتاب‌ها دشمنان و موانع غدیر، اقدامات آن‌ها و اقدامات ائمه در مواجهه با این دشمنان و مبانی به خوبی تبیین شده است.
حجت‌الاسلام انصاری با بیان اینکه امروز باید به دیده مثبت به مساله غدیر نگاه کنیم، تصریح کرد: نکته مهم دیگر مربوط به خطبه غدیر است که در چند دهه اخیر از لحاظ میزان گستردگی انتشار خطبه، مقابله نسخه‌های مختلف، تدوین نسخه‌های کامل با ظاهری زیبا و ترجمه به زبان های مختلف به اوج رسیده است. امروز خطبه غدیر به بیش از 20 زبان ترجمه شده است. اما به نظر من، جای شرحی مفصل و کامل برای خطبه غدیر خالی است و شاید آنطور که باید به آن پرداخته نشده که می‌توان از آن کتابی هزار صفحه‌ای نوشت. غدیر همچنان در ابعاد مختلف، جای تحقیق و تحلیل بیشتر دارد.
وی افزود: غدیر خطبه مختصری بود که در آن روز بر زبان پیامبر (ص) جاری شد و ائمه در طول تاریخ به تبیین ابعاد و مسائل مختلف آن پرداختند. اثری همچون «زیارت جامعه کبیره» از امام هادی (ع)، در واقع معرفی امام جامعه است که در آن زمان فرصت بیان آن نبوده است. «دعای ندبه» همان خطبه غدیر اما مفصل‌تر است. «زیارت عاشورا» بُعد تولی و تبرای خطبه غدیر است. خطبه 20 صفحه‌ای امیرالمومنین (ع) در کوفه، بیانگر روز غدیر، جشن غدیر و کیفیت جشن غدیر است که پیامبر (ص) در روز غدیر اشاره‌ای کوتاه به آن داشته است. «زیارت غدیریه» امام هادی (ع)، تاریخچه مصائب غدیر است. خطبه حضرت زهرا (س)، بیانگر این است که اگر غدیر بیان و اجرا نشود، چه بر سر مردم می آید. همه این مواردی که ذکر شد، بیانگر ابعاد مختلف غدیر است.
این نویسنده و پژوهشگر همچنین با اشاره به کتاب «چهارده قرن با غدیر»، گفت: در این کتاب، احتجاجات ائمه در مقابل دشمنان به‌ویژه در حوزه غدیر به طور مفصل بیان شده است. همچنین در کتاب «تبلیغ غدیر در سیره معصومین» در بیش از 200 صفحه بیان کردم که همه ائمه در راه تبلیغ غدیر قدم برداشته‌اند.
نظر شما