بخش ویژه «پژوهش‌شناسی» به‌عنوان شعبه دوم کتابخانه تخصصی پژوهش در سالن محققین کتابخانه فیضیه مستقر است که امکان استفاده عمومی پژوهشگران را از این کتابخانه فراهم می‌کند.
کتابخانه تخصصی «پژوهش» در ابتدا برای پاسخگویی به نیازهای کارشناسان مجموعه معاونت پژوهش شکل گرفت، ولی با توسعه منابع و تشکیل رسمی کتابخانه، اهدافی همچون تأسیس کتابخانه تخصصی پژوهشی و پیراپژوهشی از طریق تهیه و جمع‌آوری منابع تخصصی؛ تسهیل دسترسی به منابع تخصص پژوهشی؛ ارائه اطلاعات تخصصی پژوهش به کارشناسان و پژوهشگران حوزوی و ترویج استانداردهای پژوهشی و تقویت پژوهش روش‌مند و علمی در میان دانش‌آموختگان حوزه‌های علمیه در آن دنبال شد.
منابع کتابخانه تخصصی «پژوهش»
کتاب
این کتابخانه دارای بیش از سه هزار و 500 جلد کتاب به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی است که بیشتر این کتاب‌ها براساس «رده‌بندی کنگره» دسته‌بندی شده‌اند.
نشریات
با توجه به اهتمام کتابخانه به گرد‌آوری منابع اطلاعاتی مربوط به نظام پژوهش، نشریات مربوط به این موضوع نیز در قفسه مطبوعات این کتابخانه نگهداری می‌شود.
مقالات، اسناد، گفت‌وگوها
ازجمله قسمت‌های مفید کتابخانه، بایگانی اسناد و مقالات است. در این قسمت اسناد مربوط به نظام پژوهش و اسناد ارجاعی به این کتابخانه و همچنین مقالات و گفت‌وگوهایی در زمینه‌های مربوط، برای تسهیل دسترسی و اطلاع‌رسانی دقیق‌تر از آن‌ها قرار دارد.
منابع الکترونیکی
هرچند منابع الکترونیکی با موضوع اختصاصی نظام پژوهش بسیار کم تولید شده، اما بیش از 70 منبع الکترونیکی تولید شده که در دسترس پژوهشگران قرار گرفته است. همچنین برای استفاده و دسترسی مراجعان به سایت‌های Noormags و Magiran نسبت به اشتراک آن‌ها برای کتابخانه تخصصی پژوهش اقدام شده است.
خدمات پژوهش
این کتابخانه علاوه بر خدمات کتابداری مرسوم در کتابخانه‌ها، برخی از خدمات پژوهش را نیز در دستور کار خود قرار داده است:
تشکیل پرونده علمی: پژوهشگران معاونت پژوهش می‌توانند در زمینه‌های مرتبط با حوزه کاری این کتابخانه، موضوعات مورد پژوهش خود را اعلام کنند تا کتابخانه در اولین فرصت، پرونده علمی و مطالعاتی موردنظر آن‌ها را فراهم و ارائه کند.
هدایت پژوهشگران از حیث روش پژوهش: با توجه به منابع موجود در این کتابخانه، این امکان برای پژوهشگران فراهم است تا کارهای خود را از حیث روش بر مبنای صحیحی پی‌ریزی کنند.
جستجوی مطالب علمی
طرح‌های پژوهشی و کتابداری
طرح مأخذشناسی پژوهشی
این طرح به منظور شناسایی منابع علمی (کتاب) با موضوع پژوهش شامل پنج هزار و 600 عنوان در سه زبان فارسی، عربی و لاتین به انجام رسید تا به‌عنوان راهنمای تهیه منابع کتابخانه تخصصی پژوهش مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
طرح چکیده‌نویسی منابع پژوهشی
این طرح به منظور تدوین مجموعه‌ای از چکیده‌های کتاب‌های پژوهشی و برای تسهیل استفاده پژوهشگران از منابع در چند مرحله به اجرا درآمد و تاکنون چکیده حدود 700 عنوان کتاب از مجموعه کتاب‌های کتابخانه تخصصی پژوهش به اتمام رسیده و برای مراجعین قابل بهره‌برداری است.
طرح فهرست‌نویسی و رده‌بندی منابع
باتوجه به نیاز هر کتابخانه به فهرست‌نویسی و رده‌بندی و در راستای بهینه‌سازی کتابخانه تخصصی پژوهش و همزمان با افزایش تعداد کتاب‌های کتابخانه، از سال 1388 فهرست‌نویسی منابع موجود در کتابخانه آغاز و به‌صورت کنگره رده‌بندی شد تا امکان استفاده بهتر و توسعه کتابخانه در آینده فراهم شود. تاکنون حدود سه هزار جلد از کتاب‌های کتابخانه به روش کتابخانه کنگره آمریکا طبقه‌بندی شده است.
طرح نمایه‌سازی کتاب‌های پژوهشی
این طرح با توجه به جایگاه و اهمیت نمایه‌سازی در اطلاع‌رسانی بهینه برای سال 89 در دستور کار کتابخانه قرار گرفته است. در این طرح، بنا شد همه کتاب‌های کتابخانه نمایه‌سازی و مورد استفاده مراجعین کتابخانه قرار گیرد. تاکنون حدود 200 عنوان از این کتاب‌ها نمایه‌سازی شده است.
مجموعه‌سازی متون پژوهشی
در راستای تکمیل منابع کتابخانه تخصصی پژوهش، مجموعه متون مربوط به پژوهش تهیه شده است. این مجموعه‌ها از مقالات و یا قسمت‌هایی از کتاب‌های که با موضوع پژوهش نگاشته نشده، اما مطالبی در زمینه پژوهش دارند، تدوین شده است. این مجموعه شامل 400 متن (در قالب 13 دفتر) در زمینه پژوهش است که در سال 1386 آغاز و در سال 1389 به اتمام رسیده و در سال 1390 آماده‌سازی آن در دستور کار قرار گرفت و اکنون در 26 جلد آماده و صحافی شده است.
اصطلاحنامه‌نويسی در زمينه پژوهش و روش تحقيق
اصطلاحنامه پژوهش، سیاهه نظام‌یافته‌ای از واژگان مربوط به پژوهش و روابط بین آن‌ها است. این طرح به منظور ترویج امر پژوهش و تکمیل روند اشاعه اطلاعات در زمینه پژوهش انجام می‌گیرد و می‌تواند مکمل برنامه‌های دیگر کتابخانه مثل نمایه‌سازی و فرهنگ واژگان پژوهش باشد. اکنون این اثر به‌صورت داخلی به‌عنوان منبعی برای نمایه‌سازی در کتابخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل دو هزار مدخل از واژگان پژوهش و روابط بین واژگان است.
طرح تدوين فرهنگ واژگان پژوهش
در این طرح به منظور ارائه توضیح و تبیین لازم و کافی نسبت به اصطلاحات پرکاربرد در بخش پژوهش، تعریف هر واژه به‌طور مستند در مقابل آن آورده خواهد شد تا دسترسی سهل و آسان کاشناسان و پژوهشگران به مفاهیم مربوط به پژوهش‌پژوهی فراهم شود. در سال 91 شیوه‌نامه آن تدوین و کلیات آن به تصویب رسید و در مرحله اول حدود 200 کلیدواژه از واژگان پرکاربرد در حوزه پژوهش با استفاده از ظرفیت‌های کارشناسی معاونت تعریف شد. دسترسی سهل و آسان کاشناسان و پژوهشگران به مفاهیم مربوط به پژوهش‌پژوهی از جمله ویژگی‌های این فرهنگ‌نامه است.
نظر شما