به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی چاپ و بسته‌بندی تهران هفته گذشته از 22 تا 25 آذر ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران با حضور 445شرکت داخلی و خارجی برگزار شد، نمایشگاهی که در بخش‌های مختلف مثل فضا، شرکت‌کنندگان و تعداد سالن نسبت به دوره قبل با کاهش روبه‌رو بود.
 
در سال گذشته بیست‌وچهارمین نمایشگاه، 650 شرکت داخلی در فضایی به وسعت 25 هزار مترمربع در 13 سالن و با مشارکت 200 شرکت خارجی از 18 کشور و 450 شرکت داخلی برگزار شد، شرکت‌کنندگان خارجی این نمایشگاه از کشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه، اتریش، سوئیس، سوئد، ترکیه، تایوان، چین، جمهوری هند، اسلوونی، عراق، افغانستان، عمان، ارمنستان و آذربایجان بودند.
 
این در حالی است که نمایشگاه امسال با 445 شرکت داخلی فعالیت خود را آغاز کرد که 400 شرکت داخلی و 45 شرکت خارجی بودند، همچنین کشورهای مشارکت‌کننده امسال تنها ایتالیا، سوئد، آلمان، فرانسه، چین، ترکیه و کره جنوبی بودند. امسال همچنین نمایشگاه در 11 سالن و فضایی حدود 21 هزار و 500 مترمربع برگزار شد که آمار نشان‌دهنده افت در تعداد بازدیدکننده و متراژها است.
 
مرور این آمار بهانه‌ای شد تا با تعدادی از دست‌اندرکاران صنعت چاپ کشور درباره بروز این رویداد به گفت‌وگو بنشینیم:
 
نمایشگاه وابسته به مسائل اقتصادی است
یکی از پیشکسوتان صنعت چاپ کشور، محمد کلاری؛ رئیس اسبق اتحادیه چاپخانه داران تهران است که تجارب زیادی در برگزاری نمایشگاه دارد. او با بیان اینکه نمایشگاه به مساله اقتصاد کشور وابستگی دارد، گفت: این وابستگی به گونه‌ای است که اگر اقتصاد پویا باشد، نمایشگاه‌ها نیز پویا و فعال برگزار می‌شوند و به جایگاه‌های بالاتر صعود می‌کنند، اما تا زمانی که وضعیت اقتصادی ما به این منوال باشد و درگیر مسائل اقتصاد جهانی باشیم، در زمینه مبادلات بانکی مشکلات وجود دارد، این موضوعات طرح می‌شود. 

وی با بیان اینکه نمایشگاه فرصتی است تا تولیدکننده پس از تولید کالا بتواند به صورت مستقیم در این نمایشگاه با مشتری و مخاطب خود ارتباط بگیرد، ادامه داد: امیدوارم به زودی این مشکل به صورت جدی و در تصمیم‌گیری‌های کلان در دولت حل شود تا در سال‌های آینده در نمایشگاه با آسیب کمتری نسبت به دوره‌های قبل روبه‌رو شویم.

کلاری افزود: نمایشگاه امسال نیز نسبت به سال گذشته یا دوره‌های قبل، درصدی افت داشته است، زیرا جای اغلب کشورهای خارجی که هر سال در نمایشگاه حضور داشتند و ماشین‌آلات و مواد اولیه مورد نیاز صنعت چاپ کشور را تامین می‌کردند، خالی است.

وی با اشاره به دلایل عدم حضور کمپانی‌های خارجی، عنوان کرد: این موضوع در حالی مطرح می‌شود که نمایشگاه پل ارتباطی بین مصرف‌کننده و تولیدکننده به شمار می‌آید و توجیه کشورها این است که می‌خواهند در نمایشگاه ما ماشین و مواد مصرفی بفروشند اما وقتی نمی‌توان پول مبادله کرد، نسبت به حضور بی‌علاقه هستند.
 

حلقه‌هایی که گسسته شدند
سراغ فرهاد عماد؛ مدیر لیتوگرافی عماد می‌رویم؛ او در بخش نخست صحبت‌های خود با اشاره به جایگاه نمایشگاه‌های تخصصی گفت: چنین رخدادهایی برای معرفی کالا، خدمات و محصولات تولیدی تولیدکنندگان و خدمات‌دهندگان است، اما شرایط این نمایشگاه‌ها در کشور ما قدری متفاوت است و این شرایط موجب می‌شود تصمیم‌گیری سخت شود، آنچه ما در این 25 سال شاهد بودیم رشد بیش از انتظارمان در تعداد شرکت‌کنندگان بود، اگر این رشد نبود بایستی می‌گفتیم نمایشگاه هیچ اثر مثبتی نداشته است.

وی ادامه داد: در این موضوع مثل گشتن یک شهرت به صورت نقلی است، عده‌ای با حضور در نمایشگاه مشتریان جدید پیدا کردند، خدمات ارائه دهم و کسانی را شناختند که ارتباطات کاری آن‌ها توسعه پیدا کند.

عماد با بیان اینکه در شرایط اقتصادی کنونی همه تصور دارند که نباید این استقبال شکل بگیرد، عنوان کرد: در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی جمعی از فعالان صنعت چاپ کشور دور هم جمع شدند تا با توجه به مزایا و ویژگی‌های نمایشگاه چاپ تهران بر عهده دارد از آن استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه حضور در نمایشگاه می‌تواند به بهبود وضعیت چاپخانه‌ها کمک کند، گفت: زمانی که شرایط بحرانی در صنف ما دیگر اصناف به وجود می‌آید، یک‌سری از حلقه‌ها گم می‌شوند که به دلایل مختلف است، مانند عدم تامین مواد اولیه، مراحل خرید و فروش مجموعه با مشکل روبه‌رو شده و همه اینجا منجر به این موضوع شده است که کارگاه خود را تعطیل کند.

عماد یادآور شد: نمایشگاه فرصتی است تا افرادی که در بحران‌های سخت شغلی و حرفه‌ای دوام آورده‌اند، آدم‌های جدید و مشتریان جدید را پیدا کنند، جایی که صاحبان مشاغل می‌توانند با کمی جستجو و فعالیت، مشتریان و حلقه‌های ارتباطی خود را پیدا کنند، البته این کار سخت است اما تجربه ثابت کرده است که در سایه نمایشگاه اتفاق‌های خوبی می‌افتد.
 
تغییر زمان نمایشگاه یک ضرورت
یکی از موضوعاتی که طی سالیان مختلف از سوی شرکت‌کنندگان نمایشگاه چاپ تهران مطرح می‌شد، تغییر زمان برگزاری بود، در سال‌های قبل این نمایشگاه اوایل بهمن ماه برگزار می‌شد که به دلیل همزمانی با تعطیلات سال نوی میلادی و عدم استقبال شرکت‌های خارجی زمان آن در تقویم نمایشگاهی کشور به مرور عقب کشیده شد.
 
مرتضی حاکی؛ مدیرعامل چاپ آراد یکی از شرکت‌کنندگان هرسال نمایشگاه اگرچه تاریخ آن به عقب کشیده شده است، در این زمینه معتقد است؛ بهتر است نمایشگاه چاپ تهران در مهر یا آبان ماه برگزار شود، زیرا آذر ماه اغلب مشتریان ما سفارش‌های چاپی خود را داده‌اند و این نمایشگاه نمی‌تواند سودآوری زیادی برای ما به همراه داشته باشد.

وی افزود: نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی تهران بهترین فرصت برای دیدار رودررو و مستقیم با مشتریان است تا علاوه بر اینکه خدمات و توانمندی‌های خود را به آن‌ها معرفی کنیم بتوانیم سلیقه‌های متنوع آن‌ها را نیز در خدمات دریافت کنیم و در طراحی‌ها و برنامه‌های آتی با دست پر اقدام کنیم.

حاکی با بیان اینکه نمایشگاه امسال تحت تاثیر مشکلات اقتصادی قرار گرفته بودیم، عنوان کرد: در این زمینه شاهد بودیم که مشتریان ما امسال تا حدود زیادی کاهش پیدا کرده بودند، اگرچه تعداد برندها و شرکت‌کننده‌ها خوب و زیاد بود اما مخاطبان و مصرف‌کنندگان حضور کمرنگی در نمایشگاه داشتند و به نظرم باید روی این موضوع در حوزه تبلیغات و اطلاعرسانی کار شود، زیرا نمایشگاه چاپ تهران فستیوال بزرگ اهالی این حوزه به شمار می‌آید.

به گفته وی، البته عدم ثبات بازار به این موضوع دامن زده است، به طوری که به دلیل مشکلات اقتصادی از حجم مشتریان و سفارش‌دهنده‌ها کاسته شده است و شرکت‌ها و افراد در این زمینه اقدامات محدودتری انجام می‌دهند.
 
آشنایی با بازار هدف در سایه نمایشگاه
سراغ بیژن بهادری؛ مدیر لیتوگرافی توسن می‌رویم، او که سال‌های زیادی است در صنعت چاپ کشور فعالیت می‌کند با اشاره به اهمیت نمایشگاه‌های تخصصی گفت: هر فردی که در نمایشگاه حضور دارد، دنبال ماهیت و فلسفه وجودی آن اهداف اقتصادی را دنبال می‌کند، اما این‌ روزها به دلیل شرایط اقتصادی کشور، بحث فروش نتوانسته موفق باشد.

وی ادامه داد: حضور در نمایشگاه‌های تخصصی به دنبال خصلت ذاتی و احساس نیاز به حضور در محیط‌های صنفی و اقتصادی است، این ضرورت حضور افراد در نمایشگاه را توجیه می‌کند و امسال شاهد بودیم که با همه مشکلات موجود تولیدکنندگان داخلی اقبال خوبی از این رویداد داشتند.

بهادری با بیان اینکه امسال در جذب شرکت‌کنندگان خارجی با مشکل جدی روبه‌رو بودیم، عنوان کرد: امسال فعالان چاپ و بسته‌بندی به دلیل بروز مشکلات اقتصادی، همچنین تحریم‌های ظالمانه بر علیه ایران در نمایشگاه شرکت نداشتند و ما تقریبا نیمی از هویت نمایشگاه را از دست دادیم و باید برای سال آینده راهکاری جدی برای آن در نظر بگیریم.

وی با بیان اینکه به دلیل تفاوت نرخ ارز بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی توان خریداری دستگاه‌ها و ماشین‌آلات را نداشتند، توضیح داد: اگرچه فعالان چاپ و بسته‌بندی با تمام توان تلاش می‌کنند بقای خود را حفظ کنند اما خریداری دستگاه‌های گران‌قیمت با توجه به رکود در بازار ما توجیه اقتصادی ندارد و در ادامه شاهد هستیم که شرکت‌های خارجی حضور کم‌رنگی در نمایشگاه دارند.

بهادری تاکید کرد: امیدوارم شرایطی به وجود بیاید که در سال آینده دولت ما ارتباطات اقتصادی بهتری با جهان داشته باشد، زیرا با این وضعیت تولید ما رشد نمی‌کند و زمانی که تولید رشد نداشته باشد، رقابتی نیز شکل نمی‌گیرد و تولید به مرور افت می‌کند.

این روزها با وجود اینکه نرخ ارز نسبت به هفته‌های قبل کاهش داشته است، اما همچنان با نوسان روبرو است، به نظر می‌رسد اگر در مسائل مالی و مراوردات بین‌المللی کشور طی روزهای اخیر تصمیم‌گیری نشود، صنایع تولیدی از جمله حوزه چاپ و نشر مشکلات بزرگ‌تری را پیش روی خود داشته باشند.

ریزش بخش بین‌الملل نمایشگاه یکی از نکته‌های اساسی و مهم این رویداد در بیست و پنجمین تجربه برگزاری‌اش بود، به طوری که شرکت‌های خارجی از فضای 3500 متری ارزی تنها 500 متر را پر کردند.

همچنین کاهش نسبی تعداد بازدیدکنندگان و گلایه غرفه‌داران از نبود مشتری نیز موضوع دیگری بود که باید در دوره آینده برای افزایش آمار در این زمینه چاره‌اندیشی شود. در غیر این صورت نمایشگاهی که ربع قرن برگزاری را در کارنامه خود دارد، به جای اینکه به بالندگی نزدیک شود، در محاق قرار می‌گیرد.