به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) فرهاد فخرالدینی، از موسیقیدانان و آهنگسازان پرکار زمان ماست. وی رهبر ارکستر سمفونیک ملی ایران و آهنگساز سریال‌های ماندگار «کمال‌الملک»، «بوعلی سینا»، «مسافر ری» و «امام علی (ع)» است.

فخرالدینی در چند سال اخیر از ساختن موسیقی به تألیف کتاب روی آورده و آثاری مانند «زیر گنبد مینا»، «هارمونی موسیقی ایرانی»، «شرح بی‌نهایت» و «فرم و آفرینش در موسیقی ایران» را تألیف کرده است.

فخرالدینی که سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران میهمان نشر معین بود، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در پاسخ به این پرسش که چه انگیزه‌ای سبب شد تا دست به تألیف کتاب بزنید؟ گفت: این یک وظیفه است و لازم است آنچه را آموخته‌ام در اختیار علاقه‌مندان به موسیقی قرار دهم و مردم در سال‌های بعد بدانند وضعیت موسیقی این زمان چگونه بوده است. تاریخ موسیقی ما باید حاوی مطالبی باشد که اگر کسی 200 سال دیگر بخواهد از وضعیت موسیقی این زمان اطلاع پیدا کند آثاری باشد که به آن‌ها مراجعه کند.

وی ادامه داد: عمر من صرف تدریس شده و تمام مطالبی که به صورت کتاب درآمده، مطالبی است که من سالیان سال در هنرستان و هنرکده موسیقی ملی در دانشگاه تهران و در مکان‌های مختلف دیگر تدریس کردم. همیشه برای علاقه‌مندانم سوال بود چرا این‌ها را چاپ نمی‌کنم؟ و دلیلش این بود که من در رشته‌های مختلف فعال بودم و با توجه به مشغله‌هایی که در رهبری ارکستر ملی داشتم فرصت نمی‌کردم به چاپ آثار بپردازم. از زمانی از ارکستر ملی بیرون آمدم فرصتی پیدا شد به خواست علاقه‌مندان در این زمینه‌ها پاسخ مثبت دهم و این کتاب‌ها را بنویسم. این کتاب‌ها می‌توانند در مراکزی که جنبه آموزشی دارند به عنوان یک مرجع تدریس شوند.

مولفان آسان‌پسند شده‌اند
فخرالدینی در پاسخ به این پرسش که آثار مرجع تألیف شده در موسیقی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: متأسفانه مولفان آسان‌پسند شده‌اند و می‌خواهند راه آسان را طی کنند. من روزی 10ساعت کار تحقیقی می‌کنم و این استمرار برایم از جوانی عادت شده است و بدون کار اصلاً نمی‌توانم زندگی کنم. به هر حال نتیجه‌اش این شده که تاکنون شش جلد کتاب منتشر کرده‌ام که علاوه بر موسیقی از من به یادگار مانده است.

نویسنده کتاب «زیر گنبد مینا» با تأکید بر اینکه باید هم علم موسیقی و شعر را به جوانان معرفی کرد، گفت: موسیقی و شعر همیشه در کنار هم بوده‌اند. موسیقی و شعر مثل درختی هستند که دوشاخه تنومند دارند و از هم جدا نیستند و هر دو دارای قواعد و اصول مشترکی هستند. اما شعر محدودیت‌های موسیقی را ندارد. ما  آهنگ‌هایی داریم که به عنوان ردیف موسیقی ایران مصطلح است، اما صاحب این نغمات را نمی‌شناسیم. در حالی که می‌دانیم این شعر برای کدام شاعر است. این مشکلات همیشه در ایران بوده است و هم‌اکنون هم اگر به موسیقی توجه نشود صد سال دیگر هم صددرصد توجه نمی‌شود.

بعد از صفویه به موسیقی روی خوش نشان داده نشد
فخرالدینی یکی دیگر از مشکلات عدم شناخت ما از تاریخ موسیقی را تصحیح نشدن متون کهن موسیقی دانست و گفت: ما متون کهن خطی از موسیقی داشته‌ایم که تصحیح نشده است. کتاب «موسیقی کبیر» فارابی که بیش از هزار سال از آن می‌گذرد به وسیله شادروان دکتر مهدی برکشلی ترجمه و شرح داده شده و انتشارات سروش آن را منتشر کرده است. کتابی از صفی‌الدین ارموی به نام «شرح ادوار» و کتاب‌ «مقاصدالاالحان» از عبدالقادر مراغه‌ای هم تصحیح شده‌اند، اما کتاب‌های شرح نشده بسیار داریم.

این آهنگساز ادامه داد: تا قبل از صفویه به موسیقی بیشتر توجه می‌شده است و موسیقی جزء علوم مهم بوده است. باربد و نکیسا داری مقامات بسیار بالایی در موسیقی بوده‌اند حتی در دوران عباسیان افرادی مانند زریاب بصری دارای مقامات بسیار بالا در موسیقی بودند. متأسفانه از دوران صفویه به بعد به موسیقی روی خوش نشان داده نشد.

وی نقش صداوسیما در معرفی موسیقی فاخر امروز را بسیار مهم برشمرد و تصریح کرد: به هرحال هر جامعه‌ای هنر و علم خود را به وجود می‌آورد. صدا و سیما باید آثار فاخر موسیقی را پخش کند. روز و شب ما شاهد آهنگ‌هایی هستیم که فاقد هنر هستند در حالی که آرشیو رادیو غنی است ولی از این آرشیو استفاده نمی‌شود. جامعه سالم با موسیقی سالم به وجود می‌آید.

آهنگساز سریال تاریخی «مسافر ری» و «امام علی (ع)» در پایان به آخرین اثر تألیفی خود اشاره کرد و گفت: در حال حاضر کتاب دیگری در دست انتشار دارم که به وزن و ریتم در موسیقی ایران اختصاص دارد و به زودی از سوی نشر معین به چاپ خواهد رسید.