دوشنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۸ - ۱۰:۵۷
تاریخ مشروطه تا رفتن رضاخان در یک رمان

محمود رضاخانی‌کرمانشاهی می‌گوید: من سی سال تاریخ کتمان شده را در لابه‌لای رمان «تگرگ» آشکار کرده‌ام و در واقع به نوعی یک رمان مستند است.

محمود رضاخانی‌کرمانشاهی، محقق، نویسنده، پژوهشگر و فارغ‌التحصیل رشته سینما که یک رمان تاریخی مستند به نام «تگرگ» نوشته، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره سابقه حضور خود در حوزه فرهنگ و هنر، عنوان کرد: سال 53 سینما را در فرهنگ و هنر تمام کردم و بعد از آن با تسلط در رشته کارگردانی، قصد داشتم که کار سینما را دنبال کنم که به انقلاب برخوردیم و مشکلاتی که پیش آمد وقفه ایجاد کرد.
 
او ادامه داد: اولین کاری که ارائه دادم، فیلمنامه «آخرین شمشیرزن ایران» بود که به زندگی لطفعلی‌خان زند پرداخته بود و بعدها تبدیل به کتاب شد. قصدم از نگارش این فیلمنامه و ارائه آن هم این بود که به جامعه خود ما در آن اوج انقلاب به علاوه جامعه جهان انتقال بدهم و بفهمانم که گویش، پوشش و آرایش ما این است. به‌ اضافه تحولاتی که در جامعه پیشرفته صنعتی جهان با فکر لطفعلی‌خان زند پیش می‌رفت، مثل جاده‌سازی، ساخت کشتی جنگی و تجاری، تاسیس دانشگاه، تعلیم و تربیت دختر در مدارس. چون ما تا آن دوره، در جهان تحصیل دختر نداشتیم و اولین کسی که این طرح را داد، لطفعلی خان زند بود. چهل سال پیش که این سناریو را نوشتم، هنوز اول انقلاب بود و اوضاع وزارت ارشاد کمی به هم ریخته بود، بنا به دلایلی این سناریو را رد کردند.
 

نویسنده رمان «تگرگ» در ادامه گفت: بعد از آن در قسمت فنی سینما و فیلمسازی مشغول شدم و بعد از چند وقت که تصمیم گرفتم در حرفه اصلی خودم، یعنی کارگردانی فعالیت کنم، محیط برای من فراهم نشد و گوشه‌گیر شدم. در همین اثنا شروع به نوشتن فیلمنامه کردم که نمونه‌های خط آن هنوز هست. تنها فیلمنامه چاپ شده من همان «آخرین شمشیرزن ایران» بود.
 
رضاخانی ضمن اشاره به نگارش اولین رمان خود با نام «تگرک»، اظهار کرد: کتاب «تگرگ» من که چاپ شد، اولین اشتباهشان این بود که آن را با «کلیدر» مقایسه کردند. در صورتی که هیچ ربطی به هم نداشتند. کلیدر ارزش خاص خودش را دارد و داستان تخیلی درباره شخصی است که خلافی کرده و نهایتا اعدام می‌شود. 

در «تگرگ» به دنبال ارائه واقعیت تاریخ هستم
او ادامه داد: من سی سال تاریخ کتمان شده را در لابه‌لای رمان «تگرگ» آشکار کرده‌ام. در واقع به نوعی اولین رمان مستند در ایران است؛ چون رمان‌ها و داستان‌ها عموما زایده تخیل نویسنده هستند. ولی من در این رمان از تخیل فقط برای انسجام داستان استفاده کردم و در داستان نفوذ نکرده‌ام. 160 شخصیت مثبت و منفی زنده و حاضر، با اعمالی که انجام داده‌اند در این کتاب گنجانده‌ام. روایات کتاب اسناد معتبر از حرف‌ها و حرکات همین شخصیت‌ها است. اسنادی که قابل پذیرش خواننده نباشد را به هیچ وجه ارائه نداده‌ام.
 من در این کتاب به دنبال ارائه واقعیت تاریخ هستم و شخصیت‌های تاریخی را از بعد انسان‌شناسی و روانشناسی و جامعه‌شناسی نگاه و تعریف کرده‌ام. اما نمی‌دانم چرا به این کتاب توجه نمی‌شود و نمی‌گذارند که این حقایق تاریخی برملا شود.
 

این پژوهشگر و محقق ضمن اشاره به اینکه رمان تگرگ یک رمان دو جلدی قطور است که سال 92 چاپ اول آن منتشر شد، سال 95 به چاپ دوم رسید و در حال حاضر هم در تدارک چاپ سوم آن هستیم، درباره نحوه انتشار آن هم بیان کرد: برای انتشار کتاب «تگرگ» پس از گرفتن مجوز آن، توسط یکی از دوستان قدیمی‌ام به نشر علمی معرفی شدم. اما آنجا انتشار آن را ملزم به گذراندن یک وقفه یک‌ساله دانستند. شاید چون رمانم روی صفحه‌های یک رو تایپ شده بود و حجم زیادی داشت؛ هرچه بود من کمی ناامید و عصبانی شدم و پس از پیشنهاد یک ناشر گمنام برای چاپ آن، فورا پذیرفتم و کتاب چاپ شد. اما چاپ آن اصلا حرفه‌ای نیست.
 
وی اضافه کرد: در کتاب بعدی‌ام عنوان کرده‌ام که خائنین به ملت از خودمان هستند. کتاب بعدی‌ام هم 2000 صفحه است، اما هنوز در ویراستاری صفحه 100 آن هستیم. هنوز اسمی هم برای آن انتخاب نکرده‌ام، اما در ان از نظر جامعه‌شناسی، اقشار ملت را معرفی کرده‌ام و نشان داده‌ام که در ایران چه قشری، با چه تفکری و چگونه زندگی می‌گذرانده است.
 
کتاب دومم توجیهی بر واقعیت «تگرگ» است
رضاخانی در ادامه از نگارش کتاب جدید خود خبر داد و افزود: رمان تگرگ تاریخ ایران از مشروطه تا رفتن رضا شاه را شامل می‌شود، ولی برخوردی که نسبت به این کتاب دیدم، چندگانه بود که من شرم می‌کنم آن‌ها را مطرح کنم. بنابراین مجبور شدم کتاب دومی را با شرحی مفصل‌تر و با استنادهای قوی‌تر، موازی تگرگ عنوان کنم؛ البته با رعایت این اصل که خواننده نگوید شبیه همان کتاب قبلی است و با تفکر دیگری وارد این کتاب شود. یعنی به نوعی کتاب جدیدم توجیهی بر این است که واقعیت لمس شود.
 
وی اضافه کرد: اعتقاد من این است که در اینده نوعی روانشناسی بر جامعه حاکم خواهد شد، که بر اساس آن نوع روانشناسی می‌توان شخصیت‌های هزار سال پیش را هم تجسم کرد و فهمید که چه سیما، چه مرام و اخلاقی داشته‌اند و از طریق این روانشناسی می‌توان فهمید که آنچه در تاریخ درباره آن‌ها نوشته شده، حقیقت دارد یا دروغ و تحریف است. من مقدمه این کار را در تگرگ به نوعی شروع کردم و ادامه آن را در کتاب جدیدم، آشکارا دنبال می‌کنم.
 
جوان امروز حال خواندن تاریخ ندارد
رضاخانی در پایان درباره چرایی پرداختن به مستندات تاریخ به صورت رمان، عنوان کرد: جوان امروز حال خواندن تاریخ را ندارد، بنابراین من سعی کردم برای بیان تاریخ و دردهای مردم، از روش داستان رمان وارد شوم، تا مخاطب امروز تا حدودی جذب شود. البته رمان دومم از این نظر بهتر از «تگرگ» خواهد بود؛ چون «تگرگ» اولین تجربه رمان‌نویسی من بود و به نظر خودم اولین رمان مستند است. چون ما در تاریخ ادبیات ایران رمان مستند نداریم و همه آثار اینچنینی زایده تخیل نویسنده است. من از تخیل فقط برای انسجام داستان استفاده کرده‌ام.
 
لازم به ذکر است که رمان تاریخی «تگرگ» با زیر عنوان «رخدادهای تاثیرگذار بر مردم از مشروطه تا سال 1320» به قلم محمود رضاخانی‌(کرمانشاهی) در دو جلد با شمارگان 1000 نسخه از طرف انتشارات جدی کار چاپ و روانه بازار کتاب شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها