روولی در کتاب «نظم زمان» روایتی از نظریات گوناگون را در فیزیک ارائه می‌دهد که در تئوری دانشمندان امروزی اهمیت و تاثیر بسیاری داشته است.
مزدا موحد، مترجم این اثر در گفت‌وگو با ایبنا درباره روولی و کتابش میگوید: «روولی(نویسنده) خودش یک فیزیکدان است. وی در این کتاب زمان را به طور مفصل توصیف و تعاریفی که بشر از زمان حال، گذشته و آینده دارد را به خوبی بررسی کرده است. اولین کسانی که درباره زمان نظریاتی را ارائه داده‌اند، دانشمندان یونان باستان بودند. این نظریات تا زمان نیوتون تغییرات بسیاری کرد و بعد نوبت به تئوری‌های مربوط به دوران اینشتین رسید که در آن زمان یک بحث داغ علمی محسوب می‌شده است. لازم به ذکر است که برداشت‌ها از این پارامتر هنوز در حال تغییر است.»
اینکه اساسا زمان چیست و ما چه ارتباطی با آن داریم، بحثی است که فلسفه و علم را به چالش می‌کشد. برخی بر این باورند که زمان ساخته انسان است و انسان خود می‌تواند ورای آن باشد. برخی دیگر انسان را عنصری واحد با زمان می‌دانند. اینکه کدام نظریه صحت و حقیقت علمی دارد، موضوعی است که نمی‌توان تاریخ دقیقی برای اثبات آن در نظر گرفت. موحد در این‌باره میگوید: «روولی فیزیکدانی است که از دید علم فیزیک در این کتاب به بررسی بحث زمان پرداخته است؛ اما در عین حال اشاره دقیقی هم به آرای فیلسوفان بزرگ به ویژه ارسطو در این کتاب شده است. اصولا روولی نویسنده‌ای است که برای مخاطبان عام می‌نویسد به همین دلیل، دیدگاه‌های فلسفی را در این کتاب از دیدگاه علم فیزیک بررسی کرده است. در حقیقت وی تلاش کرده است بعد فلسفی زمان را تنها از نگاه علم ناب فلسفه بررسی نکند.»
آینده‌ای که هرگز نخواهد آمد
نویسنده در بخشی از کتاب به این موضوع اشاره دارد که زمان خود ما هستیم، وی معتقد است ما خاطره هستیم، دلتنگی هستیم، در حقیقت ما در آرزوی آینده‌ای هستیم که هرگز نخواهد آمد. موحد درباره این اعتقاد نویسنده میگوید: «اگر بخواهیم کتاب را به چهار دیدگاه اصلی تقسیم‌بندی کنیم، شروع آن با دیدگاه ارسطویی است که زمان را مستقل و مطلق نمی‌داند؛ سپس دیدگاه نیوتنی را بررسی می‌کند و معتقد است زمان مطلق و مستقل است، اینکه چه ما باشیم و چه نباشیم این پارامتر وجود دارد. دیدگاه دیگر مربوط به اینشتین است که تفکری میانه‌رو در دیدگاه نیوتن و ارسطو است که در نهایت به نسبی‌گرایی می‌رسد. اما دیدگاهی که در آن نظریه کوانتوم را مطرح می‌کند، چالشی عظیم را در علم به وجود می‌آورد.»
«فروپاشی زمان»، «جهان بدون زمان»، «منابع زمان» عناوین فصل‌های کتاب را شامل می‌شوند. موحد معتقد است: «ساده‌نویسی یکی از شگردهای روولی در آثارش است. مهم‌ترین موضوعی که روولی در کتابش مطرح می‌کند، این است که زمان مستقل از ما نیست و ما باید در بستر آن حرکت کنیم. وی اگر مطالبی را پیچیده بنویسد خودش به این موضوع اذعان می‌کند و مخاطب را از آن مطلب پیچیده آگاه می‌کند.»
این مترجم درباره روند ترجمه و ویراستاری کتاب میگوید: «تلاش کردم آن سیر و شیوه‌ای که نویسنده در نگارش خود آورده است را در جریان ترجمه حفظ کنم. همچنین ویراستاری علمی هم در این اثر رعایت شده است، به همین دلیل اصلاحات جالبی در روند این ویراستاری در کتاب گنجانده شده است. همچنین برای قابل فهم‌تر بودن برخی موضوعات برای عموم مردم، تلاش کردیم در قالب زیرنویس برخی صفحات، مطالبی برای خواننده ارائه دهیم و برخی موضوعاتی که احتمال دارد برای خوانندگان غیرقابل فهم باشد، داخل کتاب قابل دسترسی است. در کل تلاش من در ترجمه این اثر بر این اساس بود که متن فارسی بسیار شبیه متنی باشد که نویسنده تلاش کرده به مخاطبانش بگوید.»
شاید بتوان روولی را جزو نویسندگان با احساسی دانست که تلاش می‌کند کتاب‌هایش پل ارتباطی قوی میان خودش و مخاطبانش باشد. موحد معتقد است: «آن بخش از کتاب که روولی درباره احساس خودش و دیگر دانشمندان از زمان می‌نویسد، برای من بخش جذابی است؛ همچنین بحث‌هایی مربوط به حیات، مرگ و نقش زمان در زندگی جزو قسمت‌هایی است که پیشنهاد می‌کنم هر فردی که به این موضوعات علاقه‌مند است آن را بخواند.»
«نظم زمان» در 177صفحه، به قیمت بیست‌وشش هزارتومان، با تیراژ یک‌هزار و صدنسخه، از سوی نشر نو روانه کتاب‌فروشی‌ها شد.
نظر شما