محمود معتقدی میگوید استقبال از جایزه شاملو بسیار خوب است و به همین خاطر شاید بشود جایزه شعر شاملو را مهمترین جایزه شعر در تاریخ ادبی ایران دانست.
وی افزود: هر حرکتی که به سود شعر و ادبیات باشد، فرصت خوبی برای ایجاد نشاط فرهنگی است و جایزه شعر شاملو هم تاکنون در این مسیر بیتاثیر نبوده است.
این منتقد ادبی با اشاره به حضور خود در چهارمین دوره جایزه شعر شاملو به عنوان داور مرحله اول گفت: در آن دوره بیش از ۲۰۰ کتاب شعر برای دبیرخانه ارسال شد که نشاندهنده استقبال عمومی از این جایزه است. گویی جوانها تمایل دارند خودشان را در این فضا بیازمایند. به همین خاطر شاید بشود جایزه شعر شاملو را مهمترین جایزه شعر در تاریخ ادبی ایران دانست.
وی افزود: البته هر حرکتی همواره با حاشیههای اجتنابناپذیری نیز همراه است و آن که دست به عمل میزند خواه و ناخواه خود را در معرض قضاوت قرار میدهد. اما به نظر میرسد که به رغم تمامی حواشی اجتابناپذیر، آنچه عمر این جوایز را کوتاه و پرملال میکند اغلب مشکلات اقتصادی است.
معتقدی با بیان این که ناشران و نهادهای فرهنگی باید از نظر مالی به این جوایز کمک کنند، گفت: اغلب به مرور زمان شرایط اقتصادی جوایز خصوصی بدتر میشود و به تدریج سرنوشتی جز تعطیلی ندارند، اتفاقی که در مورد جایزه گلشیری شاهد آن بودیم، به رغم استقبال زیادی که در سالهای نخست از این جایزه شده بود.
این شاعر با اشاره به این که اغلب یکی از مهمترین مشکلات جوایز خصوصی و مستقل کمبود امکانات مالی و نداشتن مکان برای برگزاری مراسم است، افزود: معمولاً دشواری مواجهه با مشکلات افراد را به گوشهنشینی و فرار از هر حرکت و هر کنشی ترغیب میکند. اگرچه خوشبختانه هنوز هستند کسانی که با وجود همه این سختیها پایداری میکنند و انگیزههایشان را به سادگی از دست نمیدهند، از جمله برگزارکنندگان جایزه مهرگان و جایزه شعر شاملو.
او حمایت از همه جوایز در سیاستهای کلان فرهنگی را یکی از مهمترین راهکارها در این زمینه عنوان کرد و گفت: باید به همه صداها فرصت حضور داده شود، در حالی که امروز تنها جوایز دولتی هستند که پربار برگزار میشوند.
معتقدی افزود: باید از مرزبندیهای خودی و ناخودی عبور کنیم و امکاناتی مساوی برای همه کسانی قائل باشیم که در
راه اعتلای فرهنگ این جامعه میکوشند. در غیر این صورت آنها نیز دیر یا زود خسته خواهند شد و گوشه عزلت خواهند گزید.
این شاعر همچنین به برخی مشکلات در حوزه داوری شعر اشاره کرد و گفت: ما هنوز در حوزه نقد و بررسی شعر به تکامل نرسیدهایم و مراکز فرهنگی و دانشگاهی ما هم منتقد پرورش نمیدهند.
این شاعر درخصوص معیارهای داوری شعر افزود: در جایزه شاملو با معیارهای مشخصی روبهرو هستیم که براساس اندیشهها و ایدههای شاملو در مورد شعر نو شکل گرفته است. البته خود این موضوع هم ممکن است محل بحث و نظر قرار گیرد و شاید در برخی موارد جای بازنگری داشته باشد.
معتقدی معاصر بودن، داشتن پشتوانه فرهنگی غنی، دوری گزیدن از کلیشهها، قوت و پختگی زبان و در کنار آن اهمیت محتوا و آشنا بودن شاعر به ادبیات و تسلط او به زبان فارسی را، که از معیارهای جایزه شاملو نیز هست، از اصلیترین معیارهای داوری شعر دانست و گفت: از سوی دیگر باید مد نظر داشت که اگر برای داوری معیارهای مشخصی در نظر گرفته نشده باشد این امکان وجود دارد که داوران بر اساس سلیقه و نظر شخصی متن یا شعری را داوری کنند.
او درباره ضرورت داوری کردن کتابهای منتشرنشده نیز افزود: اصل داوری باید بر اساس کتابهایی صورت بگیرد که منتشر شده است. داوری کردن کتابی که خوانده نشده، چرا که به دست جامعه نرسیده، ضرورتی ندارد. اما میشود بخشی جداگانه برای بررسی تک شعرهای منتشرنشده اختصاص داد.
معتقدی در پایان صحبتهای خود با تاکید بر این که جایزه شاملو نیز مثل هر جایزه دیگری برای بهبود هر چه بیشتر شیوههایش با گذر زمان نیاز به بازبینی و بازاندیشی در شیوههای داوری و برگزاری خود دارد، پیشنهاد داد که دراین جایزه بخشی هم به تجلیل از شاعران پیشکسوت اختصاص داده شود و جوایزی نیز به آنها تعلق بگیرد.
دفتر شعر برگزیده سال ۱۳۹۷ در مراسم اختتامیه پنجمین دوره جایزه شعر شاملو در روز ۲۱ آذر و در مراسم نود و چهارمین سالروز تولد احمد شاملو اعلام خواهد شد.
نظر شما