به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) «دانیال نبی در اسلام و یهود»، نخستین اثر مستقل به زبان فارسی در حوزه ادیان تطبیقی است که بر پایه کهن‌ترین و معتبرترین منابع غربی، شرقی، یهودی و اسلامی به واکاوی جایگاه دانیال نبی از منظر دو دین بزرگ ابراهیمی یعنی اسلام و یهودیت و همچنین به فراز و نشیب مراحل زندگانی او می‌پردازد.

هرچند که دانیال نبی یکی از شخصیت‌های برجسته بنی‌اسرائیل به شمار می‌رود، اما مطالعات دقیق در مورد شخصیت او در دست محققان وجود ندارد. اما از آنجا که در روایات کتاب مقدس و کتب تواریخ اسلامی معلوم است، دانیال نبی پس از سقوط بابل در سال 539 ق. م به دست یکی از پادشاهان پارسی، به شهر شوش، راه می‌یابد و پس از فوت در آنجا دفن می‌شود و تاکنون این شهر با وجود مقبره زیبای ایشان، مقصد هزاران یهودی و حتی مسلمانان شده است؛ چراکه از زمان فتح ایران به دست مسلمانان در سال 16 هجری تاکنون، علی رغم اختلاف محققان در مورد مکان دفن و آرامگاه دانیال نبی، نزد مسلمانان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.

از آنجایی که در قرآن کریم نامی از حضرت دانیال نیامده، در سنت اسلامی شخصیت وی کمتر شناخته شده است. در واقع حتی در دین یهودیت تصویر روشنی از حضرت دانیال وجود ندارد و زمان حیات این نبی را به دوره‌های مختلف نسبت می‌دهند. از سوی دیگر در ایران و نیز در شهر شوش مقبره‌ای را به وی منسوب کرده‌اند.

دانیال نبی در کتاب مقدس به عنوان یکی از پیامبران برجسته بنی‌اسرائیل نام برده می‌شود و در بخش عهد عتیق کتاب مقدس یهودیان کتابی به نام «کتاب دانیال» وجود دارد. کتاب دانیال در واقع به دوازده فصل تقسیم‌بندی شده است؛ شش فصل اول آن به حوادث زندگی ایشان و خواب‌هایی که تعبیر می‌کند، اختصاص دارند و قسمت دیگر آن که از فصل هفتم شروع می‌شود و تا بخش دوازدهم ادامه می‌یابد، به خواب‌ها و رؤیاهای دانیال نبی پرداخته شده است. در این کتاب بررسی شده که چگونه دانیال نبی در دربار به موقعیت حساسی دست یافته و چگونه با قضاوت‌های خود و تعبیر پیشامدها، صاحب تأثیری در دربار شده است.
در این کتاب همچنین به توصیف زندگانی حضرت دانیال نبی در قبل و بعد از اسارت بابلی، روایت ماجرای چگونگی سرنگونی پادشاهی یهودیت در میان پیشگویی‌ها، انبیای قبل از دانیال نبی و آن دسته از منابع تاریخی که درباره واقعه تاریخی اسارت بابلی به دست حکومت بابل سخن آمده پرداخته شده و همچنین روایت داستان دانیال نبی و سه رفیق ایشان در کاخ سلطنتی و نیز پیشگویی‌ها و رؤیاهای تعبیرشده توسط وی، فرشته و داستان زندانی و به چاه افکندن ایشان چه در حکومت بابلی و چه در میان حکومت هخامنشی و تأثیر بسزای ایشان در هنگام رهایی از اسارت و قبل از آن، همین‌طور چگونگی رسیدن ایشان به مقامی عالی در دربار باببلی و هخامنشی و آراء و احوال ایشان با استناد به منابع یهودی و اسلامی پرداخته شده است.

این نوشتار شامل دو فصل اصلی است. فصل اول به بررسی احوالات و ویژگی‌های دانیال نبی از دیدگاه یهودیت و فصل دوم دانیال نبی از منظر اسلام و مسلمانان است. بخش دانیال نبی از نگاه یهودیت شامل سه گفتار است. گفتار اول دربردارنده بحثی درباره شخصیت‌شناسی دانیال نبی است و سیر زندگانی ایشان را مورد بحث قرار می‌دهد. در گفتار دوم به طور خاص کتاب‌شناسی دانیال نبی موجود در کتاب مقدس ذکر شده و گزاره‌های آن از جمله: ابواب کتاب دانیال نبی و تقسیم‌بندی موضوعی کتاب، تاریخ نگارش و زبان کتاب دانیال نبی و انواع بخش‌های کتاب و دوران کتاب و خلاصه نبوت‌های آن حضرت و .... به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است. گفتار سوم به شکل ادبی و محتوایی کتاب دانیال نبی می‌پردازد.

کتاب «دانیال نبی در اسلام و یهود» تألیف محمد منابی از سوی نشر اندیشه احسان در 210 صفحه به بهای 36 هزارتومان منتشر شده است.