در ویراست جدید، بخش واکسیناسیون مورد بازنگری کامل قرار گرفت و براساس آخرین تغییرات کمیته کشوری ایمن‌سازی وزارت بهداشت، بروزرسانی شده است. مفاهیم و تاریخچه پرستاری سلامت جامعه، عوامل تعیین‌کننده سلامت، نظام‌های ارائه‌دهنده خدمات بهداشت جامعه، اهمیت نقش پرستار در حفظ و ارتقای سلامت و رشد کودک، ایمن‌سازی، پرستاری بهداشت مدارس، کار با گروه‌های آسیب‌پذیر و پرستار و اقتصاد سلامت، برخی از مباحث مهم این کتاب است.
.jpg)
پایه‌گذاری پرستاری مدرن سلامت جامعه
اگر درباره تاریخچه پرستاری در جهان از افراد سوال شود، شاید نخستین نامی که بیشتر بر زبان‌ها جاری شود، نام فلورانس نایتینگل؛ بنیانگذار پرستاری نوین در جهان باشد. در صفحه 17 کتاب درباره این شخصیت نام‌آشنای پرستاری تاریخ، می‌خوانیم: «بیشتر پایه‌های پرستاری مدرن سلامت جامعه، براساس موفقیت‌های جالب‌توجه فلورانس نایتینگل پایه‌گذاری شد. در سال 1820 در یک خانواده متمول انگلیسی به دنیا آمد. مسافرت فراوان، تحصیلات عالیه (ازجمله تحصیل در اولین مدرسه پرستاری در آلمان) و تصمیم برای خدمت به نیازمندان منجر به بروز اصلاحات و بهبود وضعیت پرستاری شد. کار وی با مجروحان جنگ کریمه (1854-1856) کاملا مستند شده است. اوضاع بیمارستان‌های ارتش طی جنگ، وحشتناک و غیرقابل توصیف بود. هزاران مرد مجروح و بیمار در مکانی کثیف بدون تختخواب، پوشش، غذا، آب یا امکانات رختشویی قرار گرفته بودند. فلورانس نایتینگل با سازماندهی مراقبت متبحرانه پرستاری و تأسیس آشپزخانه و رختشویی، موجب نجات جان صدها نفر گشت. بعدها کار او نشان داد که مداخلات توانمند پرستاری می‌تواند از بیماری‌ها پیشگیری کرده و سلامت جمعیتِ در معرض خطر (پیش‌درآمدهای پرستاری مدرن سلامت جامعه) را ارتقا بخشد. کار بعدی وی، برای اصلاح سلامتی در ارتش با انجام استراتژی دیگر سلامت همگانی مورد حمایت قرار گرفت: استفاده از آمار زیستی...
نگرانی خانم نایتینگل برای جمعیت‌های در معرض خطر، شامل توجه مستمر به جمعیت بیمار در منزل بود. کتاب او که با عنوان «یادداشت‌هایی بر پرستاری: چیستی و نیستی پرستاری» در سال 1859 در انگلستان چاپ شد، برای بهبود مراقبت پرستاری در منزل تألیف شده بود... در کمک برای تأسیس اولین مدرسه غیرمذهبی پرستاری در سال 1860 در بیمارستان سنت‌توماس لندن، وی استانداردهایی برای آموزش مناسب و نظارت بر عملکرد پرستاران، مشهور به مدل نایتینگل تدوین کرد. اصولی که او در یادداشت‌هایی بر پرستاری نوشت، به‌طور مستقیم به تحصیلات اولیه وی و نظریات بقراط در یونان باستان برمی‌گردد.»
فلورانس نایتینگل
ارتقاء سلامت کودک و خانواده
مراقبت و ارتقاء سلامت کودکان و نوجوانان، یکی از بخش‌های مهم فعالیت در پرستاری سلامت جامعه است. در کتاب «پرستاری سلامت جامعه»، به این مهم اشاره شده است: «فرایند پرستاری و دانش پایه در مورد عوامل منحصربه‌فرد جمعیت کودکان، چارچوبی برای ارائه مراقبت فراهم می‌کند. پرستاری از طریق گسترش و هماهنگی خدمات اجتماعی و از طریق ایجاد سیاست‌های همگانی، سلامتی کودکان و خانواده‌ها را در جامعه ارتقاء می‌دهد. برای تعیین نیازها و شناسایی جمعیت‌های در معرض خطر، باید ارزیابی صورت گیرد. براساس نیازهای جمعیت‌های ویژه در معرض خطر، برنامه‌های ارائه خدمات مراقبت سلامتی شکل می‌گیرد. طرح مراقبت پرستاری، شامل سه جزء اساسی است: اول، کنترل مسائل واقعی و احتمالی سلامتی است. دوم، شامل آموزش و هدایت می‌باشد. بدین‌وسیله خانواده‌ها قادر به درک تغییرات مورد انتظار رشد و تکامل و تغییرات اجتماعی، عاطفی و شناختی خواهند بود. پرستار برای ارتقای سبک زندگی سالم و پیشگیری از اختلالات حاد و مزمن سلامتی و حوادث غیرعمد، اطلاعاتی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. نقش سوم پرستار، مدیریت موردی یا هماهنگی مراقبت است.»
نقش‌هایی که پرستار مدرسه ایفا می‌کند
کودکان نیاز به خدمات مستمر بهداشتی و درمانی در مدارس دارند. پرستاران مدرسه، هر روز با کودکان در تماس هستند و معمولا نقش مربیان آموزش ارتقای سلامت را ایفا می‌کنند. در صفحات 38 و 39 کتاب، گوشه‌هایی از نقش پرستار مدرسه، تشریح شده است: «پرستار مدرسه احتمالا فرصت حضور در کلاس درس و آموزش در مورد مفاهیم ارتقای سلامت مثل مهارت دست شستن یا مسواک زدن را دارد. چه بسا، پرستار وقتش را صرف ارائه جدیدترین اطلاعات بهداشتی به معلم می‌کند. ممکن است این اطلاعات مربوط به سبک زندگی سالم برای کودکان یا نحوه تشخیص کودک بیمار یا شناسایی کودکان نیازمند به مشاوره باشد. علاوه بر این، پرستاران می‌توانند به آموزش تغذیه سالم به دانش‌آموزان بپردازند و بوفه مدارس را ملزم به عرضه غذاهای سالم کنند... پرستار فرصت آموزش به کودکان در مورد سبک زندگی سالم برای کاهش خطر ابتلا به بیماری در زندگی آتی را در اختیار دارد. برای مثال کودکان می‌توانند راه‌های کاهش خطر ابتلا به چاقی را بیاموزند و به مصرف غذای سالم و ورزش تشویق شوند. تدوین برنامه‌های آموزشی درباره نحوه مراقبت از قلب خود برای گروه‌های سنی مختلف یا حمایت از طرح‌‌های آموزشی مشابه برای معلمان از دیگر فعالیت‌های پرستار در این زمینه می‌باشد. پرستار مدرسه نه تنها سلامت دانش‌آموزان، بلکه سلامت جامعه را ارتقاء می‌بخشد.»
نخستین چاپ از ویراست دوم کتاب «پرستاری سلامت جامعه» در 232 صفحه با شمارگان یک هزار نسخه به بهای 39 هزار و 900 تومان از سوی انتشارات جامعه‌نگر راهی بازار نشر شده است.
نظر شما