محبی ضمن اشاره به افزایش فروش آنلاین کتاب در ایام شیوع کرونا، اضافه کرد: البته این افزایش فروش هم نتوانست مطابق پیش‌بینی‌ها، انتظار همکاران کتاب‌فروش را پوشش دهد و طبق آماری که من دارم، فروش کتابی که همکاران داشته‌اند، تقریبا به نصف تا یک‌دهم فروش در روزهای عادی رسیده است.
وی افزود: درمجموع هرکس به شیوه‌ای فروش خود را تقویت کرده است؛ برخی سعی می‌کنند با اعلام اینکه فروشگاه ما بهداشتی است و از مواد ضدعفونی استفاده می‌کنیم، فروش حضوری خود را حفط کنند. برخی هم در صفحه اینستاگرامشان کتاب می‌فروشند و برخی دیگر در باشگاه مشتریان پیام می‌دهند.
ارسال کتاب به کل کشور فقط با ۳۰۰۰ تومان
مدیر کتابفروشی کیهان در ادامه از آسیب فراوان شیوع کرونا بر فروش این کتابفروشی خبر داد و گفت: فروش خود ما خیلی آسیب دیده است؛ تا حدی که به‌لحاظ نقدینگی، می‌ترسیدیم حتی نتوانیم آخر ماه حقوق پرسنل را پرداخت کنیم.
وی افزود: تمهیدی که ما برای این دوره اندیشیدیم این بود که در صفحه اینستاگرام کتابفروشی، هزینه ارسال کلیه کتاب‌ها به کل کشور را فقط ۳۰۰۰ تومان اعلام کردیم. این تصمیم برای ما ضرر داشت و الان هم برای آن ضرر می‌دهیم؛ زیرا بقیه هزینه ارسال را از جیب می‌گذاریم؛ به این امید که یک‌مقدار نقدینگی برگردد و بتوانیم ادامه دهیم. و‌گرنه این سیستم هیچ سود و منفعتی برای ما نداشته است و ندارد؛ فقط کمک می‌کند سرپا بمانیم.
فرصت رشد فروش آنلاین و آلترناتیو فروش حضوری
محبی خانه‌نشینی مردم در پی شیوع کرونا و کاهش فروش حضوری کتاب را فرصتی برای فروش غیرحضوری و اینترنتی کتاب خواند و افزود: درکل اتفاقی که افتاد این بود که اینجا فرصتی برای رشد فروش آنلاین، به‌عنوان یک آلترناتیو برای فروش حضوری وجود داشته است.
وی درباره فروش غیرحضوری کتابفروشی کیهان عنوان کرد: کتابفروشی کیهان سایت فروش آنلاین کتاب ندارد، اما برخی از سفارش‌ها از طریق صفحه اینستاگرام کتابفروشی که بسیارفعال است، به‌دست ما می‌رسد؛ هرچند سیاست ما در صفحه اینستاگرام کتابفروشی کیهان، بیشتر ترویج و تبلیغ محتوایی کتاب است و از آن برای تقویت فروش حضوری استفاده می‌کنیم. البته فروش آنلاین هم داشتیم، اما تا پیش از این خیلی روی آن حساب باز نمی‌کردیم.
منفعت بلندمدت در ماندن همه است
مدیر کتابفروشی کیهان با حمایت از مدیران نشر مرکز و نی از کتاب‌فروشی‌ها که طی اطلاعیه‌ای، از اهالی کتاب خواستند در این شرایط، کتاب‌های مورد نیاز خود را به‌صورت تلفنی به کتابفروشیهای محله خود سفارش دهند گفت: این اقدام، خیلی خوب است؛ چون بالاخره اگر کتاب‌فروشی‌ها نباشند، فروش کتاب برای انتشارات خیلی سخت‌تر است؛ یعنی هدف بلندمدت همه این است که کل این زنجیره یعنی کتابفروشی، مراکز پخش و ناشران حفظ شوند. منفعت همه ما این است که همه در این شرایط حفظ شوند؛ حتی نویسندگان، ویراستاران و گرافیست‌ها.
وی افزود: اگر اقدامی کنیم که یکی از حلقه‌های این زنجیره نابود شود؛ مثلا کتاب‌فروشی‌ها را از زنجیره حذف کنیم یا اقدامی انجام دهیم که ناشر از چرخه حذف شود و یا مراکز پخش از بین بروند، کل ما آسیب می‌بینیم؛ چراکه اگر هرکدام نباشند، یکی از بخش‌های حرفه‌ای کار حذف شده است. مانند این است که ماشینی داشته باشیم که یکی از چرخ‌های آن کار نکند. این ماشین نمی‌تواند حرکت کند؛ یا خیلی بدتر حرکت می‌کند. برای همین این درخواست و حمایت آن‌ها کاملا به‌جا است و به بقای بازار کتاب کمک می‌کند.
محبی ضمن بیان اینکه یک‌سری حرکت‌ها ممکن است موقتا کمک کند، اضافه کرد: گاهی خود ناشر می‌تواند کتاب‌هایش را با شرایط بهتری به مشتری‌ها بفروشد. این به‌طور موقت کمک می‌کند اما در بلندمدت به کتاب‌فروشی‌ها آسیب می‌زند؛ زیرا عرضه کتاب آن ناشر در کتاب‌فروشی‌ها کم می‌شود، توجه کتاب‌فروشی‌ها به این ناشر کاهش می‌یابد و در نتیجه مجبور است برای همیشه کتاب‌هایش را خودش بفروشد. به‌این‌ترتیب؛ به‌‌جای اینکه کتاب‌هایش از ۱۰۰۰ درگاه کتابفروشی عرضه شود، فقط از طریق خودش عرضه می‌شود.
وی افزود: البته گاهی اوقات ناشر مجبور است این کار را انجام دهد و این هم یک سری ملاحظات دارد، ولی اگر یک نگاه کلی و از بالا به قضیه داشته باشیم، به نفع همه ما است که کل زنجیره حفظ شود.
دولت برای ایام پساکرونایی کتاب‌فروشی‌ها هم فکری کند
مدیر کتابفروشی کیهان در پاسخ به این سوال که راه برون‌رفت از این بحران و جبران ضرر کتاب‌فروشی‌ها چیست؟ اظهار کرد: دولت برای دوران پساکرونا و حتی حین شیوع این بیماری تمهیداتی اندیشیده که خانواده‌ها یا مشاغل بسته‌های حمایتی دریافت کنند تا ضرر نبینند. مثلا ۱۰۰ گیگ اینترنت رایگان خانگی دادند تا مردم در خانه بمانند؛ یا مثلا وعده تعطیلات بعد از دوره کرونا داده شد. می‌شود چنین برنامه‌ها و طرح‌هایی هم برای کتاب‌فروش‌ها اندیشده شود.
وی در توضیح پیشنهاد خود افزود: به‌نظرم نهادهای صنفی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا دولت بخواهند که چنین بسته‌های حمایتی هم برای کتاب‌فروشی‌ها تعریف کنند؛ مثلا پکیج‌های یارانه‌ای روی هزینه‌های ارسال کتاب‌فروشی‌ها بدهند، یا مثلا بعد از دوران کرونا یک دوره فروش ویژه و اساسی -مانند طرح‌های پاییزه یا عیدانه کتاب- برای کتاب‌فروشی‌ها در نظر بگیرند که فروش کتاب‌فروشی‌ها دو یا سه برابر شود و بتوانند این ضرر را جبران کند.
محبی گفت: همه کاسب‌ها و کتاب‌فروشی‌ها سختی‌های یک سال را می‌گذرانند تا به اسفندماه برسند و ضعف‌های سال را جبران کنند؛ ولی این اتفاق کرونا همه این برنامه‌ها را به‌هم ریخت. بنابراین اگر نهادهای صنفی و دولت چنین برنامه‌ای داشته باشند، خیلی اتفاق مثبتی در بازار کتاب خواهد بود.
نظر شما