احمد مجد؛ چهره ماندگار علوم زیستی در روزهایی که کرونا به محور تمام فعالیت‌های انسانی و اجتماعی تبدیل شده، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب، دیدگاه‌های ارزشمندی درباره این ویروس و راه مقابله با آن بیان کرد.
ویروس‌ها مدام تغییر شکل می‌دهند
این استاد دانشگاه گفت: همه محققان و دانشمندان دنیا به‌صورت پیوسته در حال مطالعه و انجام آزمایش برای تولید دارو و واکسن و یافتن راه‌های درمان برای بیماری کرونا هستند و مقالات علمی متعددی نیز منتشر شده و تا حدی زیادی ساختار و رفتار این ویروس پوشش‌دار با ماده ژنتیکی RNA شناخته شده است. ولی از آنجا که ویروس‌ها مدام تغییر شکل می‌دهند، کووید 19 نیز مرتبا جهش پیدا کرده و تغییر شکل می‌دهد و این کار را برای شناسایی دقیق و ساخت دارو و یافتن روش درمان سخت می‌کند. لذا اطلاعات دیروز و امروز درباره این ویروس و بیماری ناشی از آن ممکن است متفاوت باشد.
مراودات گسترده جهانی از عوامل شیوع ویروس است
وی در مقایسه‌ای بین مهمترین بیماری‌های همه‌گیر دنیا در دوره‌های مختلف تاریخی، ادامه داد: در حافظه تاریخ بیماری‌های واگیردار و همه‌گیر مهلکی مانند طاعون و وبا و ... وجود دارد، ولی تفاوت شیوع کرونا با بیماری‌های واگیر قبلی این است که امروزه مراودات جهانی بسیار بیشتر است و یک عامل عمده برای شیوع یک اپیدمی، تراکم جمعیت و نقل و انتقالات انسان و کالاست. این ویروس چون از ترشحات بزاق و بینی هم برای انتقال استفاده می‌کند، با کوچکترین بی‌احتیاطی در فضای عمومی پخش می‌شود. گرچه ادعا می‌شود این ویروس سنگین است، ولی خواه ناخواه حداقل لحظاتی در فضا باقی می‌ماند.
کووید 19 بسیار سریع‌الانتقال است
دکتر مجد تأکید کرد: بحث اصلی انتقال و انتشار ویروس است و کووید 19 بسیار سریع‌الانتقال است. اما از آنجا که تکنولوژی و امکانات مربوط به بهداشت و درمان و علم ژنتیک به سرعت پیشرفت کرده، این امیدواری وجود دارد که دانش بشری بتواند خیلی زود داروها و روش‌های موثر درمان را تولید و شناسایی و در زمینه پیشگیری و کنترل بیماری نیز راهکارهای مفید ارائه دهد.
نویسنده کتاب «سلول» درباره یک راهکار احتمالی برای متوقف کردن ویروس کووید 19، افزود: به‌نظر می‌رسد با توجه به اینکه این ویروس چون پوشش‌دار بوده و پوشش آن نیز بیشتر از پروتئین و موارد دیگری همچون لیپید است، وقتی وارد سلول می‌شود نیاز دارد علاوه بر RNA خود، پروتئین‌ها و لیپیدهای موجود در پوشش خود را نیز بازسازی کند تا بتواند مسیر سنتز را راه بیاندازد. حال اگر بتوانیم ترکیبی پیدا کنیم که بتواند سنتز پروتئین موجود در پوشش این ویروس را متوقف و این زنجیره را متوقف کند، RNA هم به سرعت در محیط تخریب می‌شود، لذا می‌تواند در از بین بردن ویروس و ساخت داروی موثر کمک کند. البته این موضوع هنوز در حد یک نظریه است، ولی می‌توان با انجام آزمایش و تحقیقات لازم، روی این موضوع به‌عنوان راهکار فکر کرد.
.jpg)
این چهره ماندگار علوم زیستی، در پاسخ به این سوال که آیا سلول‌های بنیادی در زمینه این ویروس هم می‌توانند کمک‌کننده باشند، اظهار کرد: امروز دانش سلول‌های بنیادی به کمک بسیاری از حوزه‌های پزشکی آمده است. اما از آنجا که این ویروس بسیار سریع عمل می‌کند، شاید سلول‌های بنیادی در مقابل سرعت آن نتواند تأثیرگذار باشد، اما دانش بشر می‌تواند به این سوالات پاسخ دهد. پژوهشگاه رویان نیز سلول‌های بنیادی ریه را در اختیار دارد و پژوهشگران و دانشمندان این مرکز می‌توانند در محیط کشت بررسی کنند که این ویروس در مقابل سلول‌های بنیادی بافت ریه چه رفتاری از خود نشان می‌دهد. محققان بعد از ماه‌ها و سال‌ها تلاش توانسته‌اند برای بیماری‌هایی همچون آنفولانزا و هپاتیت و بسیاری بیماری‌های دیگر، داروهای خوبی تولید کنند، مطمئنا نبوغ و دانش بشری در زمینه این بیماری هم می‌تواند به نتایج خوبی برسد.
در خانه بمانیم
وی گفت: امروز تمامی انسان‌های روی زمین فارغ از هر بینش، ملیت، قومیت و بازی‌های سیاسی، با یک مشکل واحد روبه‌رو هستند، بنابراین باید مانند یک کل واحد عمل کنند. در خانه بمانیم و با اینکار به دیگران و به‌ویژه کادر درمانی هم کمک کنیم تا زنجیره شیوع قطع و کنترل شود. اگر نیروهایمان را روی هم گذاشتیم، توصیه‌های ایمنی و بهداشتی را رعایت کردیم، با توکل به خدا و داشتن امید و حفظ آرامش می‌توانیم ضمن تقویت سیستم ایمنی بدن خود، به کنترل این بیماری امیدوار باشیم.
نظر شما