این جایزه به‌تازگی اسامی شاعران برگزیده مرحله اول را اعلام کرده است؛ اما برگزاری مراسم اختتامیه با وجود شرایط کرونا منتفی است. درباره کم و کیف این جایزه ملی حوزه شعر با «مجید اجرایی»، دبیر اجرایی جایزه ملی شعر جم، به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
آقای اجرایی در شروع بفرمایید که جایزه ملی شعر جم، با کدام هدف و ضرورت برگزار می‌شود؟
جایزه ملی شعر جم با چنین اهداف و ضرورت‌هایی شکل گرفت: ۱) تقویت گفتمان ادبیات حرفه‌ای و تجلیل از آفرینه‌هایی که در قالب شعر و با رویکردی بدیع و حرفه‌ای تولید و خلق نمی‌شود ۲) تمرکزگریزی و شکل‌گیری کنش خلاق در پیرامون و در واقع جایزه جم می‌کوشد شورش حاشیه بر متن باشد ۳) قائل بودن به تنوع و تکثیر در شعر و اهمیت دادن به همه ژانرهای سنتی و نیمه سنتی، سپید و آوانگارد ۴) توجه حرفه‌ای به نقد ادبی به‌عنوان رشته‌ای که ادبیات ایران برای پویاتر شدنش به آن محتاج است و البته دیده شدن و توجه به جغرافیای میزبان؛ یعنی شهر جم به‌عنوان شهری که در جنوب و استان بوشهر شهره ادب‌پروری و فرهیختگی است نیز یکی از ضرورت‌های برپایی چنین رویدادی است.
استقبال از جایزه ملی شعر جم تاکنون چگونه بوده است؟
۳ دوره برگزاری جایزه شعر جم نشانه اقبال و اعتنای بسیار خوبی از طرف مخاطبان شعر به آن بوده است. با وجود اینکه چند سالی است نگاه مثبتی به جشنواره‌ها و جایزه‌های ادبی در سطح کشور وجود ندارد، این جایزه در هر سه دوره با افزایش چشم‌گیر مخاطبان حرفه‌ای شعر روبه‌رو بوده است که فکر می‌کنم دلایل و عوامل مختلفی دارد؛ مثل استقلال جایزه و عدم مداخله سلیقه‌های سازمانی یا سلیقه‌های متعصبانه و همچنین برگزاری و میزبانی شایسته دوره‌های قبل به‌علاوه تنوع و تکثر در قالب‌ها و ریشه‌ها و...
از کیفیت آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره رضایت داشتید؟
بله؛ با توجه به اینکه هم شاعران شاخص و حرفه‌ای و شناسنامه‌دار و همه شاعران آماتور و تجربی و درعین‌حال خلاق در این فراخوان شرکت کرده‌اند، سطح کیفی آثار ارسالی مطلوب و خوب بوده است.
برگزیدگان مرحله اول جایزه اعلام شده‌اند. این جایزه چند مرحله خواهد داشت و چه داورانی آثار را قضاوت می‌کنند؟
علاوه بر مرحله اول که در آن 110 نفر برگزیده واجد بالاترین امتیاز معرفی شده‌اند، جایزه یک مرحله دیگر خواهد داشت که مرحله نهایی است و در این مرحله برندگان نهایی مشخص خواهند شد.
داوران جایزه شعر جم که می‌توانم بگویم در هر سه دوره جایزه از بهترین و حرفه‌ای‌ترین داوران حوزه شعر بوده‌اند؛ کسانی که در سطح کشور کارنامه بهتری دارند افراد مقبول‌تر و دقیق‌تر در بین جامعه ادبی هستند. با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از اقبال و اعتنای مخاطبان به شرکت در جایزه به حضور داوران برمی‌گردد. ما با وسواس در مورد انتخاب داوران عمل کرده‌ایم.
این جایزه ملی به‌صورت مستمر برگزار خواهد شد یا به‌صورت استثنایی در این برهه برگزار شده است؟
چیزی که مصوب شده، قرار شده هرساله برگزار شود و در اسفندماه نیز اختتامیه آن باشد که امسال به دلیل شرایط اجتماعی، در واقع اختتامیه‌ی حضوری نداریم. اما تاکنون سه دوره متوالی و مستمر است که جایزه برگزار شده است.
برگزاری این‌گونه جوایز چقدر به پویایی شعر استان کمک می‌کند؟
پویایی شعر استان مقوله‌ای است که به مولفه‌های فراوانی بستگی دارد و اگر من ادعا کنم که این جایزه سطح شعر استان را ارتقا می‌دهد، حرف گزافی گفته‌ام؛ اما می‌توانم بگویم در دوره اول این جایزه که ویژه استان بوشهر بود، به اذعان مخاطبان حرفه‌ای‌ترین اتفاق و رویداد را در این سال‌ها شاهد بوده‌ایم. در این جایزه همچنین از ظرفیت‌های شعر و ادبیات استان استفاده می‌شود و بخش‌های کارگاهی آن نیز می‌تواند کمک شایانی به استعدادهای نوجو کند. ما امیدواریم این جایزه بتواند تعامل خوبی را میان سه ضلع آن بعد منطقه‌ای، بعد استانی و بعد ملی ایجاد کند و به پویایی و پایایی هر سه ضلع کمک کند.
چه سازمان‌ها و ارگان‌هایی با شما همکاری کردند؟
شورای شهر و شهرداری جم دو بال اصلی حامیان بودند که پوشش‌‌ها و حمایت‌های آن‌ها در پشتیبانی مالی جایزه قابل تقدیر است. البته ناگفته نماند دبیرخانه دائمی روز جم نیز که محور اصلی این برنامه بوده است و جای قدردانی دارد و می‌توان گفت بدون حمایت این دبیرخانه و شورا، برگزاری جایزه در این سطح غیرممکن می‌نمود.
کرونا و پیامدهایش در روند جایزه خللی ایجاد کرده است؟
طبق تقویم زمان‌بندی قرار بود ما در نیمه اسفندماه ۹۸ اختتامیه جایزه ملی شعر جم را برگزار کنیم که داستان کرونا پیش آمد. از آن تاریخ تاکنون ما به‌صورت مستمر اوضاع را رصد کرده‌ایم که بتوانیم اختتامیه شکوهمندی را برای مخاطبان و برگزیدگان برگزار کنیم؛ اما متاسفانه شرایط پیش‌آمده که در سراسر کشور و دنیا را تحت شعاع خود قرار داد این امکان را از ما سلب کرد. واقعاً بخش عمده‌ای از کیفیت کار ما در اختتامیه تجلی می‌یافت که حیف شد چون قرار بود در اختتامیه جایزه امسال حرفه‌ای‌ترین‌های ملی را دعوت کنیم؛ از اجرای برنامه گرفته تا بخش‌های فوق‌برنامه و موسیقی تا مهمانان ویژه که عملاً امکان‌پذیر نشد.
اختتامیه به چه صورت و چه زمانی برگزار می‌شود؟
برای اختتامیه هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم؛ اما با توجه به شرایط برگزاری برای آن متصور هستیم تا برگزاری به شکل مجازی و یا اعلام اسامی برگزیدگان نهایی و بازتاب رسانه‌ای آن‌که در هرصورت به‌زودی تکلیف آن روشن خواهد شد.
با وجود کرونا و طبیعتا محدودیت فعالیت‌های جمعی، میلی به برگزاری فعالیت‌های جنبی به‌صورت مجازی دارید؟
در ارتباط با اختتامیه جایزه ملی شعر جم طبیعتاً هدف اصلی خود آیین اختتامیه است و موارد دیگری که اشاره کردید، در این شرایط کنونی بلاموضوع است و چون امکان برگزاری آن‌ها، کار دشواری است و مسأله مهم دیگری اینکه با توجه به وضعیت قرمز استان در زمینه بیماری کرونا استان فعالیت جمعی حتی برای دست‌اندرکاران جایزه هم غیرممکن است.
نظر شما