دیروز لوییز گلیک، شاعر و مقالهنویس آمریکایی به عنوان برگزیده نوبل ادبیات در سال 2020 انتخاب شد. از دیروز تاکنون نویسندگان و صاحبنظران دنیای کتاب به این انتخاب عکسالعمل نشان دادند.
نویسنده آمریکایی تاکنون برنده چندین جایزه مهم در ایالات متحده از جمله پولیتزر، جایزه کتاب ملی آمریکا، جایزه حلقه منتقدین آمریکا، و جایزه بولینگن شده است. از سال 2003 تا 2004 به عنوان ملکالشعرای ایالات متحده فعالیت کرده است.
از گلیک به عنوان شاعری یاد میشود که اشعارش در واقع روایت زندگینامه خودش است و اتوبیوگرافی مینویسد. آثارش به دلیل شدت احساس و ترکیب اسطورهها، تاریخ، و طبیعت به منظور تعمق درباره تجربیات انسان مدرن مشهور است.
از دیروز عکسالعملهای زیادی مشاهده نشده است که نشان میدهد دیگران از این انتخاب شگفتزده هستند یا آن را تأیید میکنند.
فیونا سمپسون، شاعر انگلیسی در یادداشتی در «گاردین» نوشت: «بیست سال اشعار گلیک را دنبال میکنم، بیشتر از زمانی که خودم شعر نوشتهام. شاید به همین دلیل است که از خبر برنده شدن آمریکایی 77 ساله در نوبل ادبیات هیجانزده شدم. آثار زیادی نوشتهاست که هر کدام ارزشهای ویژهای دارند اما عنصری که گلیک را خاص میکند این است که شعرش را میخوانی و با خود میگویی منظورم همین بود زیرا احساسات را چنان واضح توصیف میکند که در دنیای بیرون شعر برای انسان پیچیده است.»
کولم توبین هم طی یادداشتی در گاردین نوشت: «سال 2008 در استنفورد ایوان بولند، شاعر ایرلندی به من گفت آثار لوییز گلیک را خیلی دوست دارد. چند جلد از آثار گلیک را از قفسه برداشت و به من هدیه داد.
آن شب یکی از اشعارش را خواندم:
«من میخوابم تا تو زنده بمانی
به همین سادگی
رویاها خود هیچ هستند
دردی هستند که تو افسارش میکنی
نه چیزی بیشتر»
نام شعر «رویای سوگواری» بود. از شکل روایت لحن آسیبدیده راوی شگفتزده شدم. گلیک قبلاً درباره امیلی دیکنسون گفته است «یافتن اثری که بدون از بین بردن قدرت شخصی در یافتن مخاطب سرمایهگذاری میکند کار سختی است.» نظری که دقیقاً میتوان درباره خود گلیک نوشت.
اگر فقط یک شعر برای نشان دادن نبوغ وی بخوانیم بخش آغازین «زنبق وحشی» است که مینویسد:
«در پایان رنجهایم
یک دَر بود»
به سختی بتوان شاعر زندهای را یافت که ریتم تا این حد تحت کنترلش باشد و در عین حال موضوعات ضروری و واضح باشد.»
خود نویسنده آمریکایی پس از خبر نوبل گفت: «در آغاز فکر کردم که نویسندگانی برنده این جایزه شدند که مورداحترام من نیستند اما کمی بعد فکر کردم نویسندگان زیادی که مورد تحسین من هستند برگزیده نوبل بودهاند و همین موضوع خوشحالم میکند. بیشتر از هر چیز نگران تغییر زندگیام هستم و باید مواظب زندگی روزمرهام در کنار عزیزانم باشم.»
بنا بر وصیتنامه آلفرد نوبل جایزه نوبل به «فردی اهدا میشود که اثر برجستهای را در مسیر ایدهال در حوزه ادبیات خلق کرده باشد.» تاکنون صد و شانزده برنده در بخش ادبیات اعلام شده است که سهم زنان پانزده جایزه بوده است. سال گذشته اولگا توگارچوک، نویسنده خانم لهستانی به عنوان برنده سال 2018 انتخاب شد. جایزه نقدی امسال ده میلیون کرون سوئدی بود که معادل 866.700 دلار است.
لوییز گلیک تنها آمریکایی است که پس از 27 سال برنده جایزه نوبل ادبیات میشود. آخرین بار در سال 1993 تونی موریسونِ آمریکایی برنده جایزه نوبل ادبیات شده بود. آلیس مونرو، سوتلانا الکسویچ، نادین گوردمیر، سلما لاگرلوف، هرتا مولر، و دوریس لسینگ دیگر نویسندگان خانمی هستند که برنده جایزه نوبل ادبیات شدند.
نظر شما