با گیر افتادن آدمها در خانه و تعطیل شدن بسیاری از فعالیتهای دیگر، امسال شاهد کتابخوانی بیشتر -یا لااقل خرید کتاب بیشتر- بودیم.
با توجه به اینکه در این یک سال افراد زیادی در خانههای خود گیر افتادند و فعالیتهای هنری از کنسرت گرفته تا سینما با محدودیت مواجه شدند، مردم بیشتر کتاب خواندند -یا حداقل کتاب بیشتری خریدند. بر اساس آمار انپیدی بوکاسکن فروش آثار چاپی در سال جاری حدود ۸ درصد افزایش یافته است. کتابهای الکترونیک و صوتی نیز که بخش کوچکتری از بازار را تشکیل میدهند، شاهد افزایش فروش بودهاند.
مَدلین مکینتاش، مدیر اجرایی انتشارات پنگوئن رندوم هاوس ایالات متحده گفت: «انتظار داریم که در پایان سال وقتی به اعداد نهایی نگاه میکنیم شاهد بهترین سال بعد از مدت زمانی طولانی باشیم.»
وقتی ایالات متحده در ماه مارس با قرنطینه شدید روبهرو شد، فروش کتاب به شدت کاهش یافت اما این افت فروش دوام چندانی نداشت. در حالی که مبارزه با این اوضاع برای بخشهایی از این صنعت نظیر کتابفروشیها و ناشران آموزشی همچنان ادامه دارد، مدیران اجرایی نشر میگویند تقاضای کتاب از سوی خریداران حوالی ماه ژوئن دوباره با سرعت زیادی بالا گرفت.
بسیاری از این فروشها مربوط به سایت آمازون است اما فروشگاههای بزرگ بهویژه تارگت نیز عملکرد خوبی در این زمینه داشتند، زیرا مشاغل ضروری نظیر خواروبارفروشیها در طول قرنطینه اجازه داشتند باز بمانند.
دنیس عبود، مدیر اجرایی ریدرلینک، توزیعکننده کتاب در فروشگاههای بزرگ زنجیرهای نظیر تارگت، والمارت و کسکو، گفت فروش آنلاین شرکتش در سال گذشته چهار برابر شده است. او گفت: «این واقعا داستان دو شهر بود. آغاز سال بسیار ضعیف و پایان سال بسیار قوی ظاهر شد.»
بر اساس اعلام اتحادیه ناشران امریکایی، با وجود اینکه رفتوآمد آدمها در این یک سال کم شده، فروش کتابهای صوتی نسبت به زمان مشابه در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۷ درصد افزایش داشته و فروش کتابهای الکترونیک که در چند سال گذشته با کاهش روبهرو بوده افزایش ۱۶ درصدی را تجربه کرده است.
امسال چند درونمایه و موضوع خاص قوی در فروش کتابها وجود داشته است. به دنبال کشته شدن جرج فلوید و اعتراضات گسترده جنبش «زندگی سیاهان مهم است» در پایان ماه می، شاهد هجوم مخاطبان بیشتر به کتابهای مربوط به نژاد و ضدنژادپرستی بودیم. کتابفروشیها با مشکل جدی در موجود داشتن عناوینی نظیر «چطور ضدنژادپرستی باشیم» از ابرام اکس. کندی و «پس میخواهی درباره نژاد حرف بزنی» اثر ایجئوما اولو دستوپنجه نرم میکردند.
کتابهای سیاسی بهویژه درباره دونالد ترامپ نیز عملکرد خوبی داشتند. این مزیت ویژهای برای انتشارات سایمون اند شوستر بود که برخی از بزرگترین افشاگریهای رئیسجمهوری سال نظیر «خیلی زیاد اما ناکافی» مری ال. ترامپ را منتشر کرد که تنها در هفته نخست بیش از ۱.۳۵ میلیون نسخه به فروش رفت. خاطرات باراک اوباما، «سرزمین موعود» که توسط انتشارات کرون از زیرشاخههای پنگوئن رندوم هاوس منتشر شد از زمان انتشار یعنی حدود یک ماه پیش بیش از ۳.۳ میلیون نسخه در امریکای شمالی فروخته و همچنین در کشورهایی مثل آلمان، فرانسه، برزیل و سوئد نیز به پرفروشترینها تبدیل شد.
اما قدرت علایق عمومی بازار نشر ورای چند عنوان و دسته خاص است. کتابهای جدید که در این صنعت به آنها «لیست اول» میگویند فروش خوبی داشتند، اما عناوین قدیمیتر هم همینطور.
خانم مکینتاش در مورد کتاب آقای اوباما و خاطرات گلنن دُیل گفت: «مسلما موفقیتهای عناوین لیست اول نظیر «سرزمین موعود» یا «رامنشده» وجود داشت، اما کتابهایی مثل «هزارپای خیلی گرسنه» بیش از گذشته به فروش رفت. این رونق قابل توجه کل بازار است.»
مدتهاست که مدیران انتشاراتی تجارت خود را مصون از رکود اقتصادی توصیف میکنند. در هر حال کتابها به نسبت زمانی که با آنها صرف میکنید نسبتا ارزان هستند. انپیدی بوکاسکن گفت بازار پس از رکود سال ۲۰۰۸ ثابت باقی ماند و با اوج گرفتن بیکاری در سال ۲۰۰۹ تنها چهار درصد افت کرد و سال بعد دوباره به روال عادی برگشت. هرچند چالشهای این بار با وجود فاصله اجتماعی، محدودیتها، قرنطینه گسترده و فروپاشی اقتصادی شدیدتر احساس شد.
اما مشکلات زنجیره تامین مثل مشکلات ظرفیت در شرکتهای بزرگ چاپ که مدیریتشان مشکل بوده و همچنان ادامه دارد سیستم را متوقف نکرد. در همین حال محدودیتهای همهگیری برخی از رقابتها را از بین برد. دان ویزبرگ، مدیر اجرایی انتشارات مکمیلیان گفت: «رقابت برای پر کردن اوقات فراغت معادلهای است که در دوران همهگیری دستخوش تغییر شده است. چگونگی بازگشت به وضعیت نرمال، شاخصی قوی برای آینده خواهد بود.»
از طرفی بخشهایی از دنیای کتاب در سالی که گذراندیم با مشکل روبهرو شدهاند. با بسته شدن بسیاری از کلیساها و سایر عبادتگاهها فروش کتابهای مذهبی کاهش یافته و کتابهای سفری با سقوط ۴۰ درصدی روبهرو شدهاند. از سوی دیگر، داستانهای مختص جوانان و کتابهای مربوط به خانه و باغبانی بیش از ۲۰ درصد افزایش داشتند.
کتابفروشیهای مستقل سال فوقالعاده سختی را پشت سر گذاشتند. بسیاری از آنها ماهها بسته بودند و تلاش میکردند فروشگاههای خود را به مراکز تحویل سفارشات آنلاین تبدیل کنند، کاری که هرگز در مقیاس قابل توجهی انجام نشد. برخی از فروشگاهها اوایل سال به اتحادیه کتابفروشان امریکا گزارش پایین آمدن ۴۰ درصدی فروش خود را دادند. اما الیسون کی. هیل، مدیر اجرایی سازمان تجارت گفت چند هفته گذشته اوضاع دلگرمکننده بود. او گفت: «باتوجه به فصل تعطیلات سهام بسیار بالا رفته. تا زمانی که فصل تعطیلات کاملا تمام نشود نمیتوانیم بدانیم کجا ایستادهایم.»
بارنز اند نوبل نیز در برخی حوزهها با مشکلاتی دست و پنجه نرم کرد. جیمز داونت، مدیر اجرایی آن عملکرد فروشگاههای نیویورکشان را «رک و راست، یک فاجعه تمام عیار» توصیف کرد اما گفت اوضاع آنطور که انتظار داشتیم وخیم نبوده و -تا حدودی به خاطر تعدیل نیرو و سایر اقداماتی که برای کاهش هزینهها انجام شد- انتظار دارد سودآوری امسال نسبت به سال گذشته بیشتر باشد. حدود ۵ هزار کارمند که کمتر از شش ماه با این شرکت کار کرده بودند و اکثرا بهصورت نیمهوقت مشغول بودند، امسال از کار بی کار شدند. بیش از ۱۰۰ نفر نیز در دفتر مرکزی اخراج شدند.
فروشگاههای این شرکت در حال حاضر در خارج از شهرها عملکرد خوبی دارند و با خارج شدن کتاب و سایر اقلام از اولویتهای سایت آمازون در اوایل همهگیری به خاطر تمرکز بر ملزومات پزشکی و کالاهای اصلی خانوادهها، کسب و کار آنلاین آنها رونق گرفته است.
حتا برای ناشرانی که اوضاع خوبی داشتند نگرانیها درباره کتابفروشیها بهویژه آنهایی که بخشی از فروشگاههای زنجیرهای نیستند، سنگینی میکند. خوانندگان هنگام خرید آنلاین کمتر تمایل به کشف کتابهای خوبی دارند که تا به حال دربارهشان نشنیدهاند، اما بخش کتابهای پیشنهادی یک کتابفروشی میتواند کیفی پر از عناوین جدید به آنها معرفی کند.
دن سیمون، بنیانگذار و ناشر سِوِن استوریز پرس که یک ناشر مستقل است گفت: «فروش ما در سال ۲۰۲۰ بهطور معجزهآسایی افزایش یافته است. با این حال وقتی صحبت درباره معرفی صداهای جدید به میان میآید، که بدون شک مهمترین کاری است که انجام میدهیم، فکر میکنم در سال ۲۰۲۰ آسیب زیادی دیدهایم.»
او گفت: «فروش حضوری در کتابفروشیها به سادگی قابل جایگزینی با فروش آنلاین نیست. این جایی است که ما سال را با یک علامت سوال به پایان میبریم.»
نظر شما