به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ماه مبارک رمضان، بازشدن در دانشگاه خودسازی است در دانشگاهی که همه مؤمنین دانشجویانش هستند. یکی واحد بیشتری می‌گیرد، نظیر واحد خودسازی، اصلاح و آمرزش و در این دانشگاه به مراتب عالی ارتقاء پیدا می‌کند و یکی واحد کمتری بر می‌دارد. ماه مبارک رمضان، ماه گسترش سفره نعمات الهی است؛ آن هم چه سفره‌ای! رسول خدا فرمودند: «تاکنون این سفره را نه کسی دیده، و نه کسی شنیده و نه به قلب کسی خطور کرده است» و سر این سفره فقط یک گروه می‌نشینند، این گروه فقط روزه‌دارها هستند.
 
سفره‌ای با این گستردگی، اگر انسان نتواند سر این سفره حاضر شود و نتواند بهره‌ای ازآن ببرد خیلی محروم است. ماه رمضان، ماه فرصت‌یابی است. فرصت آشتی با خداست، هرکس در طول سال قهر بوده است، بهترین فرصت برای آشتی را با خالق خود می‌یابد. فرصت نظم و برنامه‌ریزی است، هرکس بی‌نظم بوده این‌جا باید منظم شود. به‌موقع بیدار شویم، به‌موقع بخوریم و به‌موقع بیاشامیم. ماه فرصت ازدیاد تقوا و ماه فرصت تقویت اراده است. آنهایی که می‌گویند: نمی‌توانیم اراده‌مان را تقویت کنیم، تصمیم می‌گیریم اما دوباره ترک می‌کنیم، پی‌درپی زمین می‌خوریم، به خدا قول می‌دهیم اماعمل نمی‌کنیم. رمضان ماه تقویت اراده است. توکه اراده‌ات، اراده است به‌خصوص هنگام غروب که چشمت سیاهی می‌رود، نزدیک آب نمی‌روی! اراده‌ات می‌گوید نرو پس می‌توانی دنبال مواد مخدر نروی، می‌توانی دنبال لقمه حرام نروی، می‌توانی دنبال مشروب نروی.

کتاب «گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان» توسط جمعی از پژوهشگران در 18 گفتار و472 صفحه، توسط انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم(ع) به زیور تبع آراسته شده است و به دنبال تبیینی کاربردی و مستند از سخنرانی‌های خطبای معاصر درباره ماه مبارک رمضان است.
 
در بخشی از کتاب «گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان» احادیث و روایاتی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) بیان شده و در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که می‌فرماید: هرگاه «صائم» و روزه‌دار در جواب کسی که به او فحاشی می‌کند، بگوید: «إني صائم، سلام علیک» ببخشید من جوابت را نمی‌دهم، فرمود: این در واقع حجابی از نور است که به شکل مانع و سدی از رحمت خدا می‌آید و او را از آتش باز می‌دارد. می‌گوید: او خودش را کنترل کرد. ماه مبارک رمضان ظرفیت عظیمی برای رشد بندگان الهی دارد و در این ماه سخنوران به دنبال برخی مسائل مهم هستند تا در قلوب آماده پذیرش مخاطب جای دهند.
 
فضیلت دعا نسبت به تلاوت قرآن
همچنین به چندین روایت دیگر از ائمه(ع) در کتاب اشاره شده به عنوان مثال درمورد این‌که آیا تلاوت قرآن افضل است یا خواندن دعا و در خانه خدا گدایی کردن؟ از امام صادق(ع) سؤال کرده‌اند که اگر دو نفر مشغول خواندن نماز ‌شوند؛ یکی در نماز سوره‌های زیاد از قرآن بخواند و یکی در نماز دعاهای زیادی بخواند. یا در غیر نماز، کسی می‌نشیند و تلاوت قرآن می‌کند و کسی هم دعای ابوحمزه می‌خواند، دعای سحر یا دعای افتتاح می‌خواند. کدام افضل‌تر هستند؟ فرمودند: هردو فضیلت دارد؛ ولی راوی سماجت کرد که در انتخاب این دو گزینه قرائت قرآن و دعا کدام برتر است؟ حضرت فرمودند: دعا خواندن و نیایش و گدایی‌کردن حتی از تلاوت قرآن هم افضل است. این نص فرمایش امام صادق(ع) است. چندین روایت به این مضمون داریم.
 
در ادامه مطالب کتاب به این سؤال که چرا دعا از تلاوت قرآن بالاتر است؟ پاسخ داده شده مبنی بر اینکه قرآن کلام خداست و شما می‌خوانید؛ اما دعا کردن، نیایش، گدایی و راز و نیاز و مناجات حتی از کتاب خدا بالاتر است. شاید چند جهت داشته باشد؛ یک جهت اینکه دعا کردن و نیایش دستور خود قرآن است: «وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ  إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ» خدای متعال می‌فرماید که دعا بکنید، من اجابت می‌کنم. «إن الذين يستكبرون عن عبادتی سيدخلون جهنم داخرين» خداوند دعا را به عنوان یک عبادت مهم به حساب آورده، می‌فرماید: کسانی که از عبادت من استكبار می‌ورزند، به‌زودی وارد جهنم خواهند شد. دعا اولاً عبادت است، ثانیاً دستور خود خداست.
 


خدای متعال در آخرین آیه سوره مبارکه فرقان فرموده: «قُلْ مَا يَعْبَؤُاْ بِكُمْ رَبِّى لَوْلَا دُعَآؤُكُمْ » اگر دعاها و نیایش‌های شما نبود، من به شما توجه و اعتنا نمی‌کردم. یعنی اگردعا نباشد، شاید بلانازل بشود. خدا این سرشکستگی و سرافکندگی و ذلت بنده را دوست دارد. چیزی جز دعا و تضرع ما را از سخط وغضب خدا نجات نمی‌دهد. به قول مولانا:
زور را بگذار زاری را بگیر / رحم آید سوى زاری ای فقیر
 
در ادامه کتاب به دلیل دیگر افضلیت دعا از خواندن قرآن اشاره شده و آمده است که «الدعاء مخ العبادة»؛ دعا مغز عبادت است. آن شکستگی که در دعا و تضرع و گدایی هست، در نماز و تلاوت قرآن نیست. انسان در تلاوت قرآن، خودش را مخاطب خدا قرار داده و خدا دارد با او صحبت می‌کند؛ اما در دعا و نیایش، حالت تضرع و گدایی دارد؛ آن شکستگی و ذلت نفسی که در دعا هست، در بقیه عبادت‌ها نیست.
 
آنچه از مطالب این کتاب نتیجه می‌گیریم این است که انسان در دستگاه خدا نباید شانه بکشد، گردن بلند بکند، اظهار زور و قدرت کند، خودستایی و خودنمایی کند، نباید بگوید من چنین کردم و چنان کردم؛ این جا این چیزها قیمت و بها ندارد، بلکه باعث سرشکستگی انسان می‌شود. شیطان شش هزار سال عبادت کرد و چون خودمحور و خودبین و خودخواه بود، عبادت‌های او هم از بین رفت. «زور را بگذار زاری را بگیر»؛ خدا زاری را دوست دارد. کسی که زمین خورده و دل شکسته است، قطعاً به او نظر خواهد شد. شاید این شعر حافظ مضمون ده‌ها یا صدها روایت باشد که می‌فرماید:
در کوی ما شکسته‌دلی می‌خرند و بس/ بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است