افسانه «تریستان و ایزوت»، نوشته ژوزف بدیه و ترجمه پرویز ناتل خانلری، از سوی انتشارات علمی و فرهنگی تجدید چاپ شد.
قدیمیترین منظومه بهجامانده تریستان و ایزوت از شاعری به نام برول است که در حدود 1150 میلادی (545 قمری) آن را به نظم درآورد و اندکی بعد، یعنی در حدود سال 1170 میلادی (566 قمری) شاعر دیگری به نام توماس نیز به نظم آن پرداخت؛ اما برای فارسی زبانان که در گنجینه ادبیات خود، آثار عاشقانه همچون «ویس و رامین»، «لیلی و مجنون» و «شیرین و فرهاد» دارند، تریستان و ایزوت کتابی خواندنی خواهد بود؛ بهویژه آنکه شباهتی بسیار با منظومه ویس و رامین دارد. جالب آن که فخرالدین اسعد گرگانی در سال 446 قمری، درست یک قرن پیش از نسخه اولیه منظومه برول، افسانه ویس و رامین را از روی متن پهلوی به نظم درآورد. گویی صدایی یکسان از میان دو جهان موازی برخاسته است.
شباهت دو اثر تا آنجاست که هانری هسه، خاورشناس معروف فرانسوی، ویس و رامین را «تریستان و ایزوت در ایران» نامیده است. همچنین پرویز ناتل خانلری، استاد فقید ادبیات و مترجم این اثر در مقدمه آن نوشته است:
«مشابهت میان این دو داستان انکارناپذیر است. طرح اصلی داستان در هر دو منظومه یکی است. شاهی سالخورده است و خویشاوندی جوان و دلیر دارد که در ویس و رامین برادر شاه و در منظومه تریستان خواهرزادۀ اوست. شاه با دلبری جوان پیوند زناشویی میبندد؛ اما عروس و پهلوان دل به یکدیگر دادهاند. دنباله داستان در هر دو منظومه بیان رنجهایی است که این دو دلداده در عشق بردهاند.»
کتاب حاضر از تریستان و ایزوت را «ژوزف بدیه» -که خود از پژوهشگران قرون وسطا بود- بازنویسی کرده است. گفتنی است بخشهایی از این شاهکار ادبی در طول زمان گم شده بود و گسستهایی در متن اصلی پدید آورد؛ اما ژوزف بدیه با بهرهگیری از مجموع روایت برجایمانده و ضمن مراعات اسلوب قدیم، گسستگیها و افتادگیهای داستان را رفع کرد. این کتاب در سال 1336 زیر نظر احسان یارشاطر، به ترجمه پرویز ناتل خانلری رسید و در طول شصتوچهارسال گذشته، هفت بار تجدید چاپ شده است.
تازهترین چاپ کتاب «تریستان و ایزوت» از سوی انتشارات علمی و فرهنگی و به قیمت 20هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
نظر شما