رمضان رضایی در آغاز کمی درباره بدیع در ادبیات عربی و تفاوت آن با مفهوم صنایع بدیعی در ادبیات فارسی توضیح داد و گفت: بدیع یکی از علوم سه‌گانه بلاغت است و شامل فنون لفظی و معنوی می‌شود و برای تحسین و زیبا ساختن کلام از لحاظ لفظ و هم از لحاظ معنا به کار می‌رود. باید بگویم حدود یازده قرن از وضع اولیه اصول و قواعد این صنایع می‌گذرد. این را هم باید بدانیم که صنایع بدیعی در ادب فارسی به‌ویژه در بلاغت قدیم فارسی همان بدیع در ادب عربی است یا به بیان دیگر ماخوذ از زبان عربی است.
وی در ادامه با اشاره به موضوع کتاب، یعنی سیر تحول صنایع بدیعی درباره بازه بررسی‌شده گفت: بازه مورد بررسی از آغاز پیدایش تا دویست سال پیش را شامل می‌شود و حدود هزار سال تحول بدیع را در بر می‌گیرد.
نویسنده کتاب «نگاهی به تطور فنون بدیعی» در بخش دیگر صحبت‌هایش در پاسخ به سوال «از آنجایی که قرار است در این کتاب با تغییرات صنایع بدیعی آشنا شویم، مطالعه کتاب‌هایی از گذشتگان که در این فن تالیف شده است، ضروری است. لطفا کمی درباره منابع خود برای خوانندگان بگویید.» به منابع پژوهشی کار خود اشاره کرد و گفت: در این کتاب، منابع مورد بررسی با کتاب «البدیع» عبدالله بن معتز شروع می‌شود و با سایر منابع از قبیل «نقد الشعر» و «نقد النثر» قدامه بن جعفر، «الصناعتین» ابوهلال عسکری، «العمده» ابن رشیق قیروانی، «دلائل الاعجاز» عبدالقاهر جرجانی، «نهایه الایجاز» فخر رازی، «مفتاح العلوم» سکاکی، «تحریر التحبیر» ابن ابی الاصبع و کتاب «انوار الربیع» ابن معصوم مدنی ادامه می‌یابد.
رمضان رضایی در ادامه درباره ضرورت کندوکاو در متون ادبی برای بررسی این صنایع بدیعی توضیح داد: یکی از ویژگی‌های این کتاب این است که منابعی که از آنان برای تالیف کتاب «نگاهی به تطور فنون بدیعی» از آنان بهره بردیم، از متون ادبی شاهد مثال ذکر کرده‌اند و به کندوکاو در آنها پرداخته‌اند و ما را از مراجعه بی‌نیاز کرده‌اند.
رمضان رضایی در بخشی دیگر از صحبت‌هایش به تغییرات صنایع بدیعی و به وجود آمدن برخی صنایع اشاره کرد و گفت: در دوره معاصر یک سری صنایع جدید نیز به وسیله بدیعیان وضع شده است؛ اما در این کتاب به صنایع جدید پرداخته نشده است.
نویسنده کتاب «نگاهی به تطور فنون بدیعی» در آخر به چالش‌هایش در تالیف این کتاب پرداخت و گفت: چالش اصلی در این کتاب اصطلاحات بدیعی متعدد و گوناگون بود که از یک بلاغی به بلاغی دیگر فرق می‌کرد. تعدد تعاریف نیز از دیگر چالش‌ها بود.
کتاب «نگاهی به تطور فنون بدیعی» به قلم رمضان رضایی تالیف شده است و نشر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آن را در 266 صفحه و با قیمت 58هزار تومان منتشر کرده است.
نظر شما