به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از عمومی بنیاد سعدی، در این برنامه سه‌روزه، جهت معرفی نسخ خطی خمسه نظامی در موزه ملک روزهای سوم و چهارم آبان، در صفحه اینستاگرام بنیاد و اینستاگرام موزه ملک، تصاویری از این نسخه‌های خطی به نمایش گذاشته شد.

همچنین روز چهارشنبه پنج آبان‌ماه، نشست تخصصی در این صفحۀ مجازی با حضور نوشاد رکنی، رئیس اداره اطلاعات فرهنگی و حفاظت فنی کتابخانه و موزه ملک و زینب کوشکی، کارشناس معاونت بین‌الملل بنیاد سعدی و میزبان این برنامه، برگزار شد.

در این نشست ابتدا کوشکی تاریخچه‌ای از زندگی نظامی گنجوی بیان کرد و گفت: نظامی از دانش‌های رایج روزگار خود علوم ادبی، نجوم، علوم اسلامی، فقه و کلام و زبان عرب آگاهی زیادی داشته و این دانسته‌ها در شعر او به روشنی متجلی شده است. اثر معروف و شاهکار نظامی، خمسه یا پنج‌گنج است که در قلمروی داستان‌های غنایی امتیاز زیادی دارد و حدود سی سال از زندگی خود را بر سر نظم و تدوین آن گذاشته است.

در ادامه در قالب پرسش و پاسخ، نوشاد رکنی رئیس اداره اطلاعات فرهنگی و حفاظت فنی کتابخانه و موزه ملک، در معرفی نسخه‌های خطی موزه ملک نکاتی را بیان داشت.

وی در پاسخ به این پرسش که چه‌تعداد از آثار نظامی در موزه ملک نگهداری می شود، گفت: در کتابخانه و موزه ملی ملک در مجموع ۲۲ نسخه از نظامی گنجوی داریم که بعضی به‌صورت کامل به نظامی اختصاص دارد؛ و بعضی نیز به‌صورت مجموعه است؛ یعنی خمسه نظامی با دیوان دیگر شاعران همراه شده است و برخی دیگر خلاصه یا گزیده ای از خمسه است.

رکنی درباره نحوه گردآوری این آثار در کتابخانه موزه ملک توضیح داد: حاج حسین ملک به عنوان بنیان‌گذار اینجا از دوران جوانی آرزوی داشتن کتابخانه‌ای را در سر می‌پروراند و دیدگاه خیلی جامع و کل‌نگر داشت و مانند یک کتابدار دنبال بهترین نسخه‌ها و هم مانند یک موزه‌دار دنبال مجموعه‌سازی بود و همین دیدگاه در جمع‌آوری دیوان و آثار نظامی گنجوی وجود داشت که یکی از اولین کتاب‌ها خمسه نظامی بایسنقری با خط دوره تیموری است.

وی افزود: بخش دیگری از این نسخه‌ها هدیه یا وقف شدند و همچنان هر سال این روند ادامه دارد و با همین دیدگاه ما یک آیین‌نامه فراهم‌آوری تدوین کردیم؛ اما ما هر کتاب و نسخه‌ای را نمی‌پذیریم و آثاری انتخاب می‌شوند که به‌نحوی کامل‌کننده مجموعه باشد و به عبارتی، کیفیت را فدای کمیت نکردیم.

رکنی در پاسخ به اینکه قدیمی‌ترین نسخه خطی نظامی کدام است و چه ویژگی‌ای دارد، گفت: قدیم‌ترین‌ها مربوط به دوره تیموری و بسیار نفیس است و یک نسخه دیگر مربوط به دوره صفوی است که البته بعضی از صفحات آن افتادگی داشته که در دوره قاجار نونویسی می‌شود و یک‌سری مجالس نگارگری به آن اضافه می‌شود.

در این نشست همچنین ویژگی‌های برخی از نسخه‌های خطی آثار نظامی عنوان شد و تاریخچه هریک نیز ذکر شد.