به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با سونیا عباسی مترجم هفده ساله کتاب کودک گفت‌وگو داشتیم. در ادامه این گفت‌وگو را می‌خوانید:
خانم عباسی یک مقداری از خود و نحوه آغاز به کار در حوزه ترجمه بفرمایید.
سونیا عباسی، هفده سال دارم و محصل رشته ادبیات و علوم انسانی هستم. از زمان کودکی و در دوران مهد کودک، زبان انگلیسی می‌خواندم. زمانی که وارد مدرسه شدم و در اول دبستان، زبان را رها کردم. بعد از هشت سال مجدداً شروع به یادگیری کردم و توانستم مدرک زبان انگلیسی را بگیرم. با خانم رزمجو (مدیر انتشارات پرنو) آشنا شدم. خانم رزمجو به کودکان و نوجوانان علاقه‌مند به ترجمه کمک کرد تا بتوانند، کتاب ترجمه کند. کم‌کم کار جدی شد. قبل از این کار مجلات زبان انگلیسی را برای خودم ترجمه می‌کردم اما ترجمه این مجموعه کتاب‌ها تجربه اولم بود.
پیشنهاد ترجمه این کتاب‌ها از طرف انتشارات بود و یا خودتان این کتاب‌ها را برای ترجمه انتخاب کردید؟
ترجمه این کتاب‌ها از طرف انتشارات پیشنهاد شد اما تحقیقات بر عهده خود بچه‌ها بود.
مشکلات و مصائب ترجمه کتاب کودک چیست؟ در کنار مشکلات فواید ترجمه چیست؟
برای من خیلی مشکل وجود نداشت اما اگر زمان آزادتری داشتم، خیلی بهتر بود؛ تنها زمانی که برای ترجمه داشتم فقط ساعت‌های بعد از مدرسه بود و زمان خیلی فشرده بود؛ اما برای مترجمی، دانش و مهارت آشنایی با کودک را دارد در این راه مشکلی نیست.
البته در ابتدا معنی بسیاری از کلمات را نمی‌دانستم زیرا کلمات انگلیسی معانی زیادی دارند. از خانم مقدسیان و اساتید زبانم کمک گرفتم. کار ترجمه چون همزمان و موازی با درس بود، خیلی سخت بود اما خدارو توانستم انجام دهم. البته در این راستا انتشارات پرنو و خانم مقدسیان بسیار همراه بودند.
در این مسیر با بعضی از کلمات جدید آشنا شدم. با تعدادی از کتاب‌هایی که تابه حال قلم نویسنده آن را ندیده بودم، آشنا شدم. تجربه خیلی خوبی بود مخصوصاً این که این ترجمه‌ها با کتاب کودک آغاز شد. در این راه با اصطلاحات جدید آشنا شدم. خیلی خسته نمی‌شدم چون ترجمه مربوط به کتاب‌های کودک بود.
تجربه زیادی نداشتم و ویراستاری کار بر عهده خانم مقدسیان بود. هنگام ترجمه سعی می‌کردم تا جایی که به حق نویسنده تجاوز نشود، از کلمات استفاده کنم. به صورت کلی، ترجمه کتاب کودک سخت‌تر است چون باید با حساسیت بیشتری نوشته شود.
یک ترجمه خوب برای کودکان باید چه معیارهایی داشته باشد؟
اگر سن مترجم به سن بچه‌ها نزدیک‌تر باشد بهتر است چون خود مترجم حال‌وهوا و روحیات کودکی را دارد. زمانی که برای اولین بار کار تدریس زبان را آغاز کردم، با آموزش به بچه‌ها شروع کردم چون دید بیشتری به دنیای بچه‌ها داشتم. به عقیده من، بزرگسالی که می‌خواهد کار کتاب کودک انجام دهد باید روی بچه‌های اطراف خود تحقیق کند و با روحیات آن‌ها آشنا شود. کتابی که برای کودک ترجمه می‌شود، باید ترجمه‌ای آسان داشته باشد زیرا این کتاب‌ها برای کودکان ۷ یا ۸ ساله است؛ خیلی با کلمات زیادی آشنا نیستند. بهتر است ترجمه بیشتر به ذهن کودک نزدیک باشد. هرچقدر زبان مترجم به زبان کودک نزدیک‌تر باشد، دلنشین‌تر است.
خلاقیت چه تاثیری در این نوع کتاب‌ها دارد؟
خلاقیت مترجم در استفاده از کلمه مناسب در میان دایره کلمات زیاد، بسیار مهم است. همچنین مترجم باید خلاقیت مصور کردن کتاب را برای خود داشته باشد زیرا این موضوع بسیار تاثیرگذار است. البته ویراستار نیز در این امر بسیار دخیل هستند.
پیشنهاد شما به کودکان و نوجوانان هم‌سن و سال خودتان چیست؟
به بچه‌ها پیشنهاد می‌کنم یادگیری زبان انگلیسی را رها نکنند؛ حتی اگر هم دوره‌های آموزشی تمام شد و مدرک خود را گرفتند، باز هم ادامه دهند. قطعا فرصتی برای آن‌ها پیش می‌آید؛ ناامید و تسلیم نشوند؛ خودشان را دست کم نگیرند؛ کتاب‌های زیادی مطالعه کنند و به صورت پویا این قضیه را ادامه دهند. دانش زبان انگلیسی تنها ترجمه نیست و عرصه فعالیت خود را گسترش دهند.
جمعه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۰۸:۱۲
نظر شما