خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سیدعباس حسینی‌نیک، مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی و عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران:
«سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به پایان رسید و با لطف الهی، زحمات مسئولان دولتی و خصوصی نتیجه مطلوب داد و خوشبختانه شاهد حادثه‌ و اتفاقی تلخ و ناگوار نبودیم. این نمایشگاه دارای چند خصوصیت مهم بود که به اختصار مورد تحلیل قرار می‌گیرد:
 
الف: همزمانی دو بخش حضوری و مجازی باعث شد:
 .بخش قابل توجهی از خریداران کتاب از طریق مجازی خرید کردند و همین باعث خلوت‌تر شدن نمایشگاه و رعایت بهتر پروتکل‌های بهداشتی شد.
 
.مکان عرضه کتاب در فضای مجازی باعث شد تعداد قابل‌توجهی از ناشران بخصوص ناشران کوچک فقط در نمایشگاه مجازی شرکت کنند و همین باعث کوچک‌تر شدن فضای نمایشگاه شد.
 
ایجاد بخش مجازی باعث شد به عدالت اجتماعی نزدیک‌تر شویم چراکه دسترسی اهل علم و فرهنگ به کتاب در اقصی نقاط کشور تسهیل شود.
 
.همزمانی حضوری و مجازی باعث افزایش مبلغ فروش ناشران شد و این به رونق نسبی در اقتصاد نشر کمک کرد.

.تخصیص یارانه کتاب به خرید از بخش مجازی ضمن توسعه جامعه مخاطب یارانه در اقصی نقاط کشور، امکان سوء استفاده و تخلف در مصرف یارانه را به حداقل رساند. البته این سیاست، در خلوت کردن یا متعادل کردن جمعیت حاضر در نمایشگاه نیز بی‌تاثیر نبود.
 
.اعمال تخفیف ۱۰ درصد در فروش مجازی اقدام مثبتی بود که ضمن تقویت اقتصاد نشر به منزلت کتاب نیز افزود و کتابفروشان را از میدان رقابت حذف نکرد.
 
ب: حذف چادرهای نمایشگاهی
تدابیر اندیشیده شده در برگزاری نمایشگاه و بطور خاص موارد فوق باعث شد بخش دانشگاهی نمایشگاه که هرسال در داخل چادر و سازه‌های موقتی جانمایی می‌شد، در رواق غربی قرار گیرد.
 
خوشبختانه داشتن مزیت بیشتر بخش دانشگاهی نسبت به دیگر بخش‌ها در خصوص فروش مجازی کتاب، باعث شد تعداد ناشران متقاضی برای شرکت در بخش حضوری کاسته شود و به همین دلیل با مدیریت مناسب این بخش، امکان جانمایی ناشران دانشگاهی در طبقه همکف رواق غربی فراهم شد وگرنه جانمایی تعدادی از ناشران در بخش فوقانی این رواق می‌توانست موجب اعتراض ناشران و بازدیدکنندگان قرار شود.
 
ج: مشکل گرمای هوا
گرمی هوا که در سال‌های گذشته وجود داشت، امسال خوشبختانه با آن مواجه نبودیم. سیستم تهویه در فضای شبستان مناسب بود و در رواق‌ها، خنکی و جریان هوا با وجود سقف‌های بلند، شرایط حضور غرفه‌داران و بازدیدکنندگان را رضایت‌بخش کرده بود.
 
د: برنامه‌های علمی و فرهنگی
برنامه‌های علمی فرهنگی در همه بخش‌ها چشمگیرتر از گذشته بود بخصوص در بخش دانشگاهی که بیش از چهل برنامه با حضور اساتید و متخصصان بطور منظم برگزار شد و گزارش آن در خبرگزاری‌ها و کانال‌های خبری منتشر شد.
 
ه: واحدهای اغذیه
 امسال واحدهای اغذیه و جنبی غلبه‌ای بر فضای ظاهری نمایشگاه کتاب نداشتند و در عین حال خدمت رسانی به حد مطلوب و نیاز بازدیدکنندگان وجود داشت.
 
اما مواردی که نیاز به اصلاح در آینده دارد:
الف: میزان تخفیف در نمایشگاه حضوری نباید ثابت باشد بلکه باید حداقل و احیانا حداکثر برای آن در نظر گرفت. تخفیف ثابت ۱۰ درصد در نمایشگاه حضوری امسال باعث شد بیشتر ناشران از این جهت متخلف محسوب شوند. چنان که قبل از برگزاری نمایشگاه نیز به مدیران اصلی متذکر شدم بهتر بود در ضوابط نمایشگاه کلمه (حداقل) به قبل از (۱۰درصد) اضافه می‌شد.
 
ناشر در نمایشگاه حضوری هزینه پست و بسته بندی ندارد و اعمال تخفیف بیش‌از ۱۰ درصد برایش ممکن است. مشتری نیز توقع دارد تخفیف بیشتر از عرف کتابفروشی‌ها داده شود و به نوعی جبران هزینه‌ حضور در نمایشگاه صورت گیرد. تخفیف ۱۰ درصد برای نمایشگاه‌های مجازی آینده باید تداوم داشته باشد تا ذائقه مخاطب و تعادل بازار تثبیت شود.
 
ب: امکانات ثابت مانند برق و مخابرات که برای هر نوع مراسمی از اهم واجبات است، باید یک ماه قبل از نمایشگاه کنترل و تجهیز شود. قطع شدن برق سالن‌ها در چند روز نخست نمایشگاه و عدم آنتن‌دهی تلفن‌های همراه در مرکز پایتخت تعجب‌آور بود.
 
ج: نظافت سالن‌های غیر شبستان باید قبل از غرفه‌بندی صورت گیرد. تداوم این اقدام می‌تواند بسیاری از گله‌مندی ناشران و بازدیدکنندگان را رفع کند.
 
د: ایجاد دسترسی‌های راحت از شبستان به سالن‌های جانبی مستلزم گماشتن یک نگهبان در کنار هر در باز شده بود که در طول نمایشگاه از آن مضایقه شد.
 
ه: مدیریت اطلاع‌رسانی و بخصوص نصب بنرهای راهنما دارای اشکال بود و عدم ایفای تعهد پیمانکار نمی‌تواند دلیل قانع کننده‌ای برای از دست دادن فرصت‌های محدود باشد.
 
و: بسیاری از اشکالات موجود می‌توانست با حضور مدیران بخش‌های اصلی نمایشگاه (عمومی، دانشگاهی، کودک، آموزشی و بین‌الملل) در شورای برنامه‌ریزی نمایشگاه به وجود نیاید و یا به سرعت رفع شود.
 
ز: صدور و تحویل کارت‌های ناشران با مشکلاتی مواجه بود در مواردی تا آخر نمایشگاه صادر نشد. روش تجربه شده گذشته آن بود که غیر کارت‌های ثبت‌نام شده در سایت، کارت‌های اضافه توسط مدیریت سالن‌ها و با احراز هویت در محل صادر و تحویل می‌شد.
 
ح: شرایط و مبالغ مربوط به تبلیغات باید قبل از افتتاحیه به ناشران اعلام شود تا متقاضیان بتوانند بهره‌ کافی از تصمیم خود ببرند. در این صورت، میزان تخلفات تبلیغاتی نیز کاهش می‌یابد.
 
ط: دستگاه‌های کارتخوان بانک باید روز قبل از افتتاح نمایشگاه تحویل غرفه‌داران شود تا بازدیدکنندگان و ناشران سردرگم نباشند.
 
ی: در سایت نمایشگاهی، الگوریتم جستجوی کتاب دارای ایرادات اساسی است که البته رفع اشکالات باتوجه به مراجعات بالا، کار سختی است و لیکن ممکن و لازم است.
 
ک: عدم سازماندهی مناسب کتابخانه‌های عمومی و تخصصی برای استفاده از یارانه کتاب در بخش مجازی باعث بهره‌مندی کمتر آنها شده بود. این نقص با همکاری تشکل‌های تخصصی نشر قابل رفع است.
 
و کلام آخر، نمایشگاه سال آینده دارای محدودیت‌های کرونایی امسال نخواهد بود و نیازمند فضای مسقف بیشتری هستیم. استفاده از طبقه دوم رواق غربی و شرقی مستلزم نصب پله برقی و آسانسور است که از هم اکنون باید اقدامات فنی و اجرایی آن آغاز شود.

در این زمینه پیشنهاد می‌شود دفتر پیگیری‌های اجرایی نمایشگاه سی و چهارم از هم‌اکنون در موسسه خانه کتاب و ادبیات فعال شده و جلسات مستمر با عوامل اجرایی و تشکل‌های نشر داشته باشد.
 
تحلیل وضعیت برگزاری نمایشگاه سی و سوم حکایت از موفقیت نسبی دارد و این موفقیت مرهون سیاستگذاری، مدیریت اجرایی و همکاری همه عوامل دولتی و خصوصی و همچنین تشکل‌های نشر است. صادقانه باید به همه مدیران و دست‌اندرکاران نمایشگاه دستمریزاد و خدا قوت گفت.