یکشنبه ۵ تیر ۱۴۰۱ - ۱۱:۴۹
استاندارد‌های بین‌المللی، ملاک ارزیابی یک نرم‌افزار کتابخانه‌ای است 

مدیر عامل شرکت پارس آذرخش با اشاره به این که یک نرم افزار کتابخانه‌ای خوب باید به استانداردهای بین‌‌المللی نزدیک باشد، گفت: یک نرم افزار کاربردی و مفید باید در زمینه ورود اطلاعات؛ راهکار ساده‌ای داشته باشد، بانک‌های موضوعی مختلف داشته باشد و امکان ارتباط میان آن‌ها را فراهم کند؛ در ضمن قابلیت یکپارچه سازی آن‌بسیار مهم است.

مهرناز خراسانچی، مدیر عامل شرکت پارس آذرخش در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره کارکردها و استفاده از نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای اظهار کرد: نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای در حوزه فعالیت‌های سازمان‌دهی، مجموعه‌سازی، امانت، عضو‌پذیری، خدمات اطلاعات و بحث کتابخانه دیجیتال استفاده می‌شوند.
 
وی با اشاره به این‌که  این شرکت یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری در حوزه کتابخانه و آرشیو است، عنوان کرد: این شرکت در زمینه طراحی و توسعه  نرم‌افزارهای روز مدیریت اطلاعات، فعالیت می‌کند و تا‌کنون محصولات پیشرفته‌ای را منطبق با آخرین دستاوردهای نوین فناوری، ایجاد کرده است؛ به‌عنوان مثال محصول استاندارد اتوماسیون کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با نام تجاری «رسا» از مهم‌ترین دستاوردهای پارس‌آذرخش در حوزه خدمت‌رسانی به جامعه فرهنگی کشور بوده است.
 
مدیر عامل شرکت پارس آذرخش، درباره محصول مهم این شرکت در بخش کتابخانه‌ای گفت: محصول شرکت دانش‌بنیان پارس آذرخش، با نام «سامانه راهکار آذرسا» نخستین نرم‌افزار جامع یکپارچه کتابخانه، مرکز اسناد و آرشیو دیجیتال در کشور است که به‌طور رسمی در سال 1391 به جامعه کتابداری و اطلاع‌رسانی عرضه شد.  
 
وی افزود: آذرسا، با نگرشی نوین در زمینه نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای و اطلاع‌رسانی مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی حوزه‌های کتابخانه و آرشیو به‌ویژه UNIMARC، Z39.50 و OAI ارائه شده است و نسخه 5 این محصول، گواهی افتا که مهمترین گواهی ارزیابی امنیتی محصول است  را دریافت کرده  و می‌تواند به طور کامل امنیت فضای تبادل اطلاعات مشتریان خود را تأمین کند.
 
خراسانچی  درباره  میزان استفاده از محصولات این شرکت  نرم افزاری از سوی کتابخانه‌ها گفت: محصولات پارس‌آذرخش تاکنون در بیش از 2500 مرکز کتابخانه‌ای و آرشیوی کشور مورد استفاده قرار گرفته است که از مهمترین‌ آن‌ها می توان به کتابخانه ملی ایران،  سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه الزهراء، دانشگاه امام صادق، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، دانشگاه علامه طباطبایی و... اشاره کرد.
 
نرم افزارهای کتابخانه‌ای چه کمکی به کتابخانه می‌کنند؟
مدیرعامل پارس آذرخش درباره انواع نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای و خدمتی که آن‌ها به جامعه کتابخانه‌ای و مراکز اطلاع رسانی ارائه می‌کنند، گفت:‌ تمام اطلاعات مرتبط با ثبت سفارش، خرید، ورود منابع اطلاعاتی به کتابخانه، فهرست‌نویسی، سازماندهی اطلاعات و منابع و همچنین بخش عضو‌پذیری و امانت کتابخانه به طور کامل از طریق نرم‌افزار کتابخانه‌ای اجرا می‌شود.

نرم‌افزارهای پرکاربرد در بخش کتابخانه‌ای
مدیر محتوای کتابخانه پلتفرمی دیجیتال بوم درباره  انواع  نرم‌افزارهای پرکاربرد کتابخانه‌ای اظهار کرد: اکنون نرم افزار‌هایی مانند پارس آذرخش ، نوسا، پیام مشرق در حوزه کتابخانه‌ای پرکاربردند. نرم افزار گنجینه نیز در بخش آرشیوهای صدا وسیما استفاده می‌شود. البته انواع دیگری از نرم افزارها مانند پاسارگاد و کاوش نیز وجود دارند که جزءنرم افزارهای کوچک طبقه‌بندی می‌شوند.
 
تولید شناسنامه‌های مرتبط با مستندات و آرشیوهای سازمانی
خراسانچی درباره مزایای استفاده از  محصولات نرم افزاری پارس آذرخش اظهار کرد: یکی از مزایای این محصولات نرم افزاری استفاده در زمینه مستندات و آرشیوهای  سازمانی است. به عنوان مثال؛ محصولات نرم افزاری پارس آذرخش می‌‌‌تواند متا دیتاها ( شناسنامه‌های) مرتبط با این منابع ارزشمند را تولید و آن‌ها را به راحتی بازیابی کند.
 
تهیه نسخه دیجیتال از کتاب‌ها در نرم افزارهای پارس آذرخش
مدیر عامل شرکت پارس آذرخش با اشاره به کاربرد مهم نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای در بحث کتابخانه دیجیتال گفت: نرم افزار‌های پارس آذرخش قابلیت دسترسی به نسخه دیجیتال کتاب‌ها را فراهم کرده و کتابخانه‌ها می‌توانند این نسخه را نیز در اختیار محققان، پژوهشگران و کاربران خود قرار دهند. کتابخانه هایی که از نرم افزار آذرسای پارس آذرخش استفاده می کنند، می‌توانند نسخه پی دی اف  شده منابع شان را در اختیار کاربران قرار ‌دهند.
 
خراسانچی با بیان این‌که نبودن نرم افزارهای کتابخانه‌ای به معنای نداشتن دسترسی به اطلاعات در این مراکز است، گفت: کتابخانه‌های تخصصی و دانشگاه‌های بزرگ  نیازمبرمی به استفاده از نرم افزارهای تخصصی دارند، هر چند همه مراکز اطلاع رسانی می‌توانند از این نرم افزارها استفاده کنند اما در دانشگاه‌ها، سازمان‌ها و مراکز بزرگ که کتابخانه‌های آن‌ها باید علاوه بر کتاب، به اسناد، مقالات و نشریات و سایر منابع اطلاعاتی نیز دسترسی داشته باشند؛ استفاده از این نرم افزارها ضروری‌تر است.
 
ویژگی‌های یک نرم افرار کتابخانه‌ای کاربردی چیست؟
خراسانچی درباره ویژگی‌های مهم و کاربردی یک نرم افزار‌ کتابخانه‌ای عنوان کرد: نرم‌افزار کتابخانه‌ای زمانی کاربردی و مفید است که در زمینه ورود اطلاعات؛ راهکار ساده‌ای ارائه کند، بانک‌های موضوعی مختلف داشته باشد و بتواند ارتباط خوبی میان این بانک‌‌های اطلاعاتی برقرار کند. مهم‌ترین نکته در کاربردی بودن نرم افزار کتابخانه‌ای و آرشیوی؛ فرایند  یکپارچه سازی است. نرم افزار کاربردی باید قابلیت یکپارچه‌سازی داشته باشد و نیازی به  ثبت اطلاعات چندباره در بخش‌های مختلف را نداشته باشد.

نرم افزار کتابخانه‌ای مفید و نزدیکی به استانداردهای بین‌المللی
مدیر عامل شرکت پارس آذرخش با اشاره به اینکه  یک نرم افزار کتابخانه‌ای خوب باید به استانداردهای بین‌‌المللی نزدیک باشد تا بتواند کاربردی شود و ارتباطش با سایر نرم‌افزارهای تولید شده ،بیشتر کند، عنوان کرد: به‌عنوان مثال؛ یونی مارک یکی از استانداردهای بین‌المللی است که نرم‌افزار‌ آذرسا هم از آن استفاده می‌کند. براساس این قابلیت می‌توان فهرست‌نویسی منابع را انجام داد؛ همچنین پروتکل بین‌المللی Z39.50  که در محصولات نرم افزاری پارس آذرخش استفاده شده ؛ این قابلیت را دارد که کتاب‌هایی که قبلا در کتابخانه ملی فهرست نویسی شده را با استفاده از این پروتکل و از طریق فیلد شابک( ISBN ) کتاب ؛ به اطلاعات نرم افزار پارس آذرخش  اضافه کرد تا نیازی به فهرست نویسی مجدد کتاب‌ها نباشد.
 
وی با اشاره به دعوت از رضایی شریف آبادی، استاد و مدیر گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی  دانشگاه الزهرا و رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی برای عضویت در هیات مدیره شرکت پارس آذرخش گفت: این شرکت در سال پیش رو تعامل گسترده و هم‌اندیشی و هم‌افزایی با ذی‌نفعان خود و متخصصین موضوعی را در دستور کار خود قرار داده است و بر همین اساس از رضایی شریف‌آبادی، به دلیل دانشی که در بخش آرشیو  دارند و البته احاطه بر حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی؛ برای عضویت در هیات مدیره این شرکت دعوت کرده و این استاد نیز پذیرفته‌اند.

مدیر عامل شرکت پارس آذرخش با بیان این‌که تعامل گسترده و هم‌اندیشی با متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی؛ رویکرد جدید این شرکت در دوره جدید است و این تعامل با برگزاری سلسه نشست‌هایی پیش خواهد رفت، اظهار کرد: همچنین در این دوره؛ پارس آذرخش برای عمل به مسئولیت اجتماعی خود  با تعدادی از مراکز مانند محک، شورای کتاب کودک، خانه کتابدار کودک و نوجوان، کهریزک همکاری خواهد داشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها