شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۴:۴۲
ترجمه شعر نیما دشوار است/ برگردان اشعار به زبان کُردی با حفظ وزن و قالب

فرامرز آقابیگی، صاحب کتاب «اجاق سرد» در گردآوری و ترجمه منتخبی از اشعار نیما یوشیج تاکید دارد که شعرهای این شاعر به دلیل خاص بودن در ساختار نحو، زبان، وزن و ترکیبات بدیع از جمله اشعار دشوار برای ترجمه است.

فرامرز آقابیگی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با تاکید بر تاثیر ترجمه در تحقق دستاوردهای فرهنگی و تمدنی عنوان کرد: ترجمه از دیرباز همواره در میان ملل دنیا نقش پررنگی در رابطه با انسان و تمدن بر عهده داشته و در هر زمینه و تخصصی توانسته تاثیر خود را در میان فرهنگ‌ها به جا بگذارد. اگر حجم این همه ترجمه به زبان‌های مختلف دنیا از گذشته تا حال نبود بسیاری از دستاوردهای فرهنگ و تمدن ناقص و ناشناخته می‌ماند.

آقابیگی با تاکید بر نقش ترجمه در پویایی زبان و ساخت اصطلاحات جدید افزود: ادبیات توجه و بهره بیشتری را از ترجمه برده و به دلیل جذابیت موضوع و تنوع شاخه‌های آن همواره در بین کشورهای جهان بیشترین نیاز و تقاضا را در حوزه ترجمه از آن خود کرده است.

این مترجم درباره کتاب خود در ارایه متن و ترجمه کُردی منتخب اشعار نیما یوشیج گفت: در این اثر 29 شعر از نیما یوشیج در قالب‌های متنوع و حوزه‌های گوناگون گردآوری و ترجمه شده است که شامل «مهتاب»، «هنگام که گریه می‌دهد ساز»، «صبح است»، «سنگ‌پشت پیر»، «غم اردیبهشت»، «پاس‌ها از شب گذشته‌ست»، «شب‌پره‌ی ساحل نزدیک»، «هست شب»، «اجاق سرد»، «تابناک من»، «وای بر من»، «جغدی پیر»، «تو را من چشم در راهم»، «آی آدم‌ها»، ««ری‌را»، «آقا توکا»، «برف»، «دل فولادم»، «داروگ»، «مرا یک سایه»، «خانه‌ام ابری ست»، «بخوان ای همسفر با من»، «گندنا»، «تلخ»، «در شب سرد زمستانی»، «به رخم می‌خندد»، «بهار»، «رباعی» و «افسانه» است.

وی ادامه داد: در کنار ترجمه‌های کردی متن اصلی اشعار فارسی نیز آمده که این شیوه ضمن تسهیل کار برای خوانندگان و دسترسی آسان به نسخه اصلی شعر، می‌تواند همزمان مقایسه و مطابقه شعرها و روش ترجمه را هم در پی داشته باشد.

گردآور و مترجم «اجاق سرد» در معرفی منبع مورد استفاده خود در این کتاب عنوان کرد: در این گردآوری و ترجمه بیشتر کتاب «دفترهای نیما: مجموعه اشعار نیما یوشیج» را اساس کار قرار دادم. یکی از امتیازهای این منبع جدا از اشعار تازه‌یاب و تعلیقات این است که اسکن بسیاری از دست‌نوشته‌های اشعار نیما در پایان کتاب آمده است که خواننده می‌تواند با رجوع به آنها تا حدودی دقت و بازخوانی‌ها را ببیند.

وی با تاکید بر دشواری ترجمه شعر نیما افزود: شعرهای نیما به دلیل خاص بودن در ساختار نحو، زبان، وزن و ترکیبات بدیع از جمله شعرهای دشوار برای ترجمه است؛ زیرا مترجم در کنار توجه به انتقال پیام و مضمون شعر و همچنین تلاقی دوباره با احساس شاعر همواره باید در تلاش باشد که دیگر جلوه‌های مطرح در شعر نیز حفظ شود. به عنوان نمونه در خصوص وزن شعر نیمایی که نیما خود بانی و مبدع آن بود و توجه خاصی به آن داشت، سعی کردم تا حد امکان به همان شویه نیما آن را اعمال کنم.

آقابیگی تصریح کرد: برای برخی ترکیبات شعری نیما تلاش شده در زبان مقصد، کلمات آهنگین و معادل بازآفرینی شود تا شعر از نفس نیفتد و در سیر اصلی بماند. در اشعار نیما جدا از وزن و ریتم، تنیدگی خاصی را می‌بینیم که یک نوع اتصال و پیوستگی است.

نمونه‌ای از اشعار کتاب «اجاق سرد» به همراه ترجمه کُردی:

صبح است
صبح است و به روی شیشه می‌کوبد باد
جاده است تهی ز جمله‌ی رهگذران
دارد چمن از ممسکی باران، داد
آنی که شب دوش مرا دل می‌داد
افسوس ندانم چه زمانی از نو
دیدارم خواهد به رخ او افتاد
صبح است و به روی شیشه می کوید باد
هجران و فراق را به هم ریخته‌اند
می‌گوید امرود تناور بنیاد

بوومه لیله
بوومه لیله و ده کوتی په‌نجه‌ره با
ریگه پیوه‌ی نییه ریبواری به ده‌رمان
سه‌وزه هاواری لی هه‌ستاوه له رژدایه‌تی باران
ئه‌و‌ که‌سه‌ی وا وره‌به‌خشم بوو هه‌تا دوینی شه‌وی
حه‌یفی نازانم ئیتر که‌نگی هه‌میسان
چاو به دیمانه‌یی ئه‌و ده‌بمه‌وه میوان
بوومه‌لیله و ده‌کوتی په‌نجه‌ره با
داره‌هه‌رمیی ریشه‌داکوتاوی به‌باهو، ده‌لی پیمان:
دلی دووری و دابرانیش هه‌موو داکه‌وتووه له داخان

«اجاق سرد» که ترجمه 29 شعر نیما یوشیج به زبان کُردی است در 106 صفحه توسط انتشارات سرزمین اهورایی منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها