‌به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، علی اکبر غلامی تابش، پژوهشگر و نویسنده در مراسم رونمایی از کتاب «ابنیه سنتی قم؛ دفتر اول خانه‌های دوره قاجار» گفت: در این کتاب تلاش شده آثار تاریخی شهر قم را ثبت، معرفی و تحلیل کنیم. در این دفتر که اولین بخش از این مجموعه است، به معرفی خانه‌های ارزشمند بازمانده از دوره قاجار در شهر قم پرداختیم و این خانه‌ها را با خانه‌های تاریخی شهرهای کاشان و یزد مقایسه کردیم تا از این رهگذر، درک بهتری از این بناهای ارزشمند حاصل شود.

این نویسنده و پژوهشگر افزود: خانه‌هایی که در دوره قاجار در شهر قم بنا شدند، نقش چشمگیری در این توسعه و تحول ایفا کردند اما متأسفانه این خانه‌ها و معماری هنرمندانه آن‌ها مورد غفلت واقع شده است.

غلامی تابش بیان کرد: در دوره معاصر نوشتن درباره معماری ایران در میان مستشرقان مرسوم شد اما وصف بناهای یادمانی و عام‌المنفعه در این آثار چنان برجسته می‌شد که جایی برای خانه‌های تاریخی نمی‌ماند و اگر ذکری به میان می‌آمد، آن‌قدر ناچیز بود که به چشم نمی‌آمد.

وی تصریح کرد: همچنین تحولات سده گذشته موجب شد خانه های تاریخی شهر قم به شدت در معرض تخریب و نابودی قرار گیرند.

مؤلف کتاب «ابنیه سنتی قم» افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون مطالعات چندانی درباره این خانه‌ها صورت نگرفته و از طریق منابع موجود نمی‌توان شناخت جامعی درباره آن‌ها بدست آورد.

وی اضافه کرد: تلاش کردیم سندی درخورِ شهر قم و معماری فاخر آن در اختیار پژوهشگران قرار دهیم تا ابنیه این شهر از قید گمنامی رها شوند و آن‌گونه که شایسته است ارزش تاریخی و ظرایف هنری آن‌ها معرفی و شناخته شود.

غلامی تابش گفت: در بخش نخست کتاب حاضر، به تفصیل درباره تاریخ و سیر تحول دوره قاجار و شهر قم سخن رفته و بخش دوم، به معرفی و بررسی بناهای تاریخی این شهر اختصاص یافته است.

وی افزود: همچنین به جایگاه قم در سفرنامه سیاحان و نظرات آنان درباره شهر قم پرداخته شده و تصاویر قدیمی از حرم مطهر، میدان آستانه، بافت تاریخی و خانه‌های متعلق به عصر قاجار در این کتاب مورد توجه قرار گرفته است.

مؤلف کتاب «ابنیه سنتی قم» همچنین به خانه‌هایی که در این کتاب به آنها پرداخته شده اشاره کرد و گفت: خانه شاکری، خانه آیت‌الله العظمی بروجردی، خانه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، خانه حاج علی خان زند، خانه حاج قلی خان زند، خانه سید صادق روحانی، خانه حاج باقر روحانی، خانه دو بادگیر (نیازمند)، خانه شیرازی، خانه علامه راد، خانه توکلی، خانه آیت‌الله فیض، خانه رهبری، خانه حلاج‌زاده، خانه لاجوردی، خانه منادی، خانه حاج ملاحسین مولوی قمی، خانه یزدان‌پناه، خانه سلامت و خانه نجاتی در این کتاب معرفی و بنای آنها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

غلامی تابش با بیان اینکه پژوهش‌های مربوط به تدوین این کتاب از سال ۱۳۹۷ کلید خورد و دو سال بعد به اتمام رسید، گفت: دفاتر بعدی این کتاب نیز گردآوری و تدوین شده و امیدواریم با حمایت مسئولان و نهادهای فرهنگی به چاپ برسد. ‌