به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «درسنامه مواد مخدر (راهبردهای مقابله‌ای و خودکارآمدی از دیدگاه قرآن، روایات و کارشناسان)» اثر محمدجواد مهری به همت مؤسسه بوستان کتاب در 264 صفحه منتشر شد. اعتیاد به مواد مخدر، تهدیدی جدی برای ساختارهای فرهنگی، بهداشتی اجتماعی و اقتصادی جامعه و مردمانش است و تعادل، رشد و توسعه جوامع را بر هم می‌زند و منابع سرشار انسانی، اقتصادی و اجتماعی را به هدر می‌دهد.

در این عرصه، نوجوانان و جوانان، بیشترین گروهی هستند که با این مشکل دست به گریبان‌اند، به‌طوری که 77 درصد کل معتادان در گروه سنی 14 تا 20 سال قرار دارند. اگر بحث پیشگیری و مبارزه، همگانی نشود، بلای خانمان سوز اعتیاد آرام آرام نفوذ خواهد کرد، به طوری که دیگر کاری از دست ما بر نیاید. اگر می‌خواهیم با این معضل مبارزه یا پیشگیری کنیم، نیاز به اطلاعات دقیق و روزآمد داریم.

نوشتار حاضر تحقیقی است درباره مواد مخدر و روان­گردان و آثار و مضرات زیان‌بار آن، از دیدگاه قرآن، روایات و کارشناسان و متخصصان که به‌منظور آگاه‌سازی خانواده‌ها از فرایند پیچیده اعتیاد و روشهای برخورد مناسب با فرزندان و راههای پیشگیری از اعتیاد در خانواده تدوین شده است. این اثر در 14 درس تألیف شده است؛ در درس اول این اثر به «تاریخچه مواد مخدر» پرداخته شده است؛ در ابتدای این درس، به شروع اعتیاد در ایران پرداخته شده و عوامل مؤثر در افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر تبیین و کشورهای تولید کننده مواد مخدر معرفی شده‌اند.

دومین درس از این اثر، به «آثار و عوارض مواد مخدر» می‌پردازد؛ در این درس ضمن بیان تعریفی از مواد مخدر، انواع مواد مخدر تشریح شده و ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص تفاوت مواد مخدر سنتی و صنعتی، مواد مخدر و روان­گردان طبقه‌بندی و آثار و عوارض آن تبیین شده است.

در درس بعدی، «مواد مخدر سبک و پرمصرف» (سیگار، قلیان، چپق و پیپ، ترکیبات سمی دود توتون) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و ضمن بیان مضرات و عوارض کشیدن سیگار، دیدگاه متخصصان درباره زیان‌های دخانیات تشریح شده است.

نویسنده در چهارمین درس از اثر مذکور، «انواع مواد مخدر سنتی و شیوه‌های مصرف آن» را تبیین کرده و به علائم مصرف و عوارض آن و طریقه ساخت و مصرف هر یک می‌پردازد. پنجمین درس از این کتاب، «انواع و شیوه مصرف مواد مخدر صنعتی» و طریقه ساخت، عوارض مصرف و ابزار مصرف را به تفصیل تبیین کرده است.

در درس ششم که با عنوان «اعتیاد، مراحل و علائم آن» نگارش یافته، انواع اعتیاد (اعتیاد به مواد و اعتیادهای رفتار) تبیین شده و معتادان از نظر مصرف تقسیم‌بندی شده‌اند و علائم جسمی و رفتاری معتادان تشریح شده است.

«اعتیاد، آثار و عوارض آن» عنوان هفتمین درس از کتاب مذکور است که عوارض جسمی و روانی اعتیاد، عوارض خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و شغلی آن به تفکیک توضیح داده شده است. در هشتمین درس از این کتاب، «علل و عوامل گرایش به اعتیاد» (روانی، خانوادگی، اجتماعی و سیاسی، اقتصادی) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و باورهای غلط و شایع درباره مواد مخدر و مصرف آن تشریح شده است. نهمین درس از این کتاب به «پیشگیری از اعتیاد و راهکارهای آن» اختصاص یافته است.

در درس دهم که با عنوان «اعتیاد، درمان و راه های آن» تألیف شده، درمان و ترک اعتیاد به مواد مخدر مورد تأکید قرار گرفته و روش‌های درمان و ترک اعتیاد، روش‌های دارودرمانی، روش‌های مختلف سم‌زدایی تبیین شده است.

نویسنده در درس یازدهم، به «مهارت‌آموزی و نقش آن در پیشگیری از ابتلا به مواد مخدر» می‌پردازد و ضمن تأکید بر ضرورت آموزش، انواع مهارت‌های زندگی (خودآگاهی، همدلی، روابط بین فردی، ارتباط مؤثر، مقابله با استرس، مدیریت هیجان، حل مسئله، تصمیم‌گیری، تفکر خلاق، تفکر نقادانه) را به تفصیل تبیین کرده است.

«نقش دین و باورهای دینی در پیشگیری از اعتیاد» عنوان دوازدهمین فصل از اثر مذکور است که به پیشگیری اولیه و ثانویه از وقوع جرم اشاره و عوامل پیشگیری از جرم در آموزه‌های اسلامی تشریح و اصول درمانی اسلامی درباره معتادان مورد اشاره قرار گرفته است.

سیزدهمین و چهاردهمین درس از کتاب مذکور به «نظریه اسلام درباره مواد مخدر و اعتیاد به آن» می‌پردازد و ضمن تبیین مفهوم مسکرات و مخدرات، شباهت و تفاوت مواد مخدر و مسکرات تبیین، و الحاق مواد مخدر و روان­گردان به مسکرات از منظر علما و بزرگان دین بررسی و ادله و مستندات حرمت استعمال مواد مخدر بر اساس قرآن و روایات مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

در ادامه نیز آثار شرعی مترتب بر حرمت استعمال مواد مخدر تبیین و قواعد فقهی دال بر حرمت استعمال مواد مخدر (قاعده حرمت اسراف، قاعده حرمت مقدمه حرام، قاعده لاضرر و لاضرار فی‌الاسلام) تشریح و به قواعد فقهی دال بر حرمت تولید و معاملات و قاچاق مواد (قاعده لاضرر، قاعده حرمت کمک بر اثم و عدوان، و قاعده نفی سبیل) اشاره شده است.