یکشنبه ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ - ۱۰:۳۳
«شرح درد اشتیاق» از خاطرات یک پزشک خطرپذیر جنگ می‌گوید

کتاب «شرح درد اشتیاق» یکی از آثار جدید انتشارات سوره مهر است که در آن خاطرات یک پزشک تیم اضطراری جنگ شرح داده شده است. ضمن اینکه به فرازهای دیگری از زندگی وی نیز از زبان خودش، اسناد و خاطرات مشترک دوستانش پرداخته شده است.

به گزارش خبرگزارش کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «شرح درد اشتیاق» یکی از آثار تازه منتشر شده نشر سوره مهر است که راحله صبوری زحمت نویسندگی اثر را برعهده داشته است. این کتاب به خاطرات دکتر محمدرضا ظفرقندی از پزشکان حاذق معاصر می‌پردازد که در دوران دفاع مقدس نیز فعالیت‌های زیادی را انجام داده است.

دکتر ظفرقندی در طول سال‌ها فعالیت حرفه‌ای خود به عنوان معلم، پزشک تیم اضطراری جنگ، استاد و مدیر گروه جراحی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران و رئیس سازمان نظام پزشکی کشور و بسیاری مشاغل مرتبط با حوزه پزشکی فعالیت کرده است.

40 ساعت مصاحبه برای کتاب
خاطرات این پزشک ایرانی برای تدوین کتاب «شرح درد اشتیاق» به روش معمول خاطره‌نگاری در تاریخ شفاهی طی 40 ساعت مصاحبه جمع آوری و ضبط شده است و پس از پیاده‌سازی و تدوین اولیه و جمع‌آوری اسناد حدود 4 سال آماده‌سازی کتاب زمان برده است. بخشی از مصاحبه‌های کتاب نیز در دوران کرونایی و پس از ابتلای دکتر ظفرقندی جمع شده‌اند.

از نگاه نویسنده کتاب جمع آوری خاطرات پزشکان تیم اضطراری جنگ که دکتر ظفرقندی نیز یکی از آن افراد بوده، به این لحاظ اهمیت دارد که این گروه تیمی حرفه‌ای و آموزش دیده با تخصص‌های مختلف پزشکی بوده‌اند که از سراسر کشور داوطلب اعزام به خط مقدم می‌شدند. گروه محدودی که ارتباط مستقیم و عموما محرمانه‌ای با ستاد اعزام به جبهه‌ و حتی فرماندهان جنگ داشت و موظف بود در هر موقعیتی از شبانه روز به محض اعلام نیاز در کوتاه‌ترین زمان خود را به مناطق عملیاتی برساند و در مراکز درمانی خط مقدم نبرد خدمت کند.

نویسنده معتقد است برای تیم اضطراری جنگ خطر و شهادت همواره بیش از سایر گروه‌های امداد و نجات امکان‌پذیر بود.

خطر پذیری دکتر ظفرقندی
دکتر ظفرقندی یکی از افرادی بود که پایش را از اورژانس صحرایی فراتر می‌گذاشت و در بحبوحه عملیات‌ و ماموریت‌های متعدد تا پست امداد و نزدیک‌ترین نقطه به خط دشمن پیش رفته و زیر آتش دشمن، کنار امدادگران ساده، به کمک و مداوای مجروحان پرداخته است. وی در یکی از ماموریت‌های امداد در عملیات والفجر 4 بر اثر بمباران شیمیایی عراق از ناحیه ریه، پوست، چشم دچار مصدومیت شیمایی شد و آسیب‌هایی دید که اثر و عوارض آن تا امروز باقی مانده است.

نگارش مقاله‌ای مهم درباره عوارض حمله شیمیایی
این مجروحیت و درک او از درد و رنج مجروحان شیمیایی، ایده و دستمایه‌ای شد برای یکی از بزرگترین پروژه‌های تحقیقاتی در زمینه عوارض بیماری مجروحان شیمیایی در جنگ تحمیلی، این پروژه تحقیقاتی و علمی ده سال طول کشید و به مقاله علمی مهمی انجامید که در سطح بین المللی مورد توجه قرار گرفت و جهانیان را از ظلمی که رژیم بعث عراق با کمک کشورهای غربی و با استفاده غیر قانونی از سلاح های شیمیایی به رزمندگان ما روا داشت، آگاه ساخت.

کتاب «شرح درد اشتیاق» این‌گونه آغاز می‌شود: «آغاز شب و صدای ممتد چرخ‌های قطار بر روی ریل، افکار مختلفی را به ذهنم آورد و مسیری که تا آن روز پیموده بودم با عبور از گذرگاه‌ها، ایستگاه‌ها و شهرهای مختلف از پیش چشمم می‌گذشت. همچنان که پیش می‌رفتم، حوادث گذشته در ذهنم رنگ می‌باخت و آماده می‌شدم برای رویارویی با آینده و حوادث پیش بینی نشده‌اش. همیشه در ذهنم، برای چند کار مختلف برنامه ریزی داشتم؛ معلمی و مدرسه، درس‌های دانشکده و جبهه و جنگ.»

در ادامه می‌خوانیم: «در آن لحظه اما آینده برایم مواجهه با میدان جنگ بود. رویارویی بود با خاک و خون، گلوله و زخم، مجروحیت و مرگ و شاید این‌ها نمی‌توانست مجال پروراندن ایده‌های بزرگ برای آینده را در ذهن هیچ آدمی باقی بگذارد. در آن ساعت‌ها هو همه زمان‌هایی که منتظر رسیدن به خط مقدم بودم، مثل اینکه قرن‌ها از گذشته‌ام فاصله گرفته‌ام...»

رعایت توالی زمانی در نگارش خاطرات
نویسنده کتاب «شرح درد اشتیاق» تلاش کرده توالی زمانی خاطرات را رعایت کند و در لا‌به‌لای متن کتاب عکس‌ها و اسناد و تقدیرنامه‌هایی از دکتر ظفرقندی هم اضافه شدند.

در بخشی از فصل‌های پایانی کتاب درباره مقطع پایانی جنگ آمده است: «سال 1367، پس از پایان قطعی جنگ، زندگی کم کم به روال عادی برگشت. برای من که همیشه در رفت و آمد به جبهه و به نوعی درگیر جنگ بودم، فرصتی تازه مهیا شد تا به درس و فعالیت‌های عملی که علاقه اصلی‌ام بود بیشتر بپردازم. من همیشه در حال یادگیری بودم و هیچ وقت، حتی در پرمشغله‌ترین ساعت‌های زندگی‌ام، دست از یادگیری و مطالعه برنداشتم. آن روزها پایان دوره دستیاری جراحی عمومی را می‌گذراندم که از سال 1363 در بیمارستان سینا شروع شده بود.»

آوردن خاطراتی از دوستان دکتر
در بخش پایانی کتاب خاطرات مشترکی از دوستان و همکاران دکتر ظفرقندی هم گردآوری شده است. دکترخسرو صادق نیت، دکتر همایون عباسی دشتکی و دکتر سید رسول میرشریفی از جمله افرادی هستند که خاطرات‌شان درباره ظفرقندی را بیان کرده‌اند.

در آخرین بخش کتاب نیز فهرستی از اعلام گنجانده شده که برای محققان و پژوهشگران قابل استفاده است.

کتاب «شرح درد اشتیاق» با شمارگان 1250 نسخه از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است. طراحی جلد کتاب را مقداد شیرعلی انجام داده و صفحه آرایی آن برعهده سیده مریم موسوی است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها