به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، روبرت موزیل، نویسنده‌ای بود که به نظر می‌رسید مارکی دوساد و فئودور داستایفسکی را در آغازین سال‌های قرن بیستم، پیچیده درون هم، احضار کرده است! انگاره عمیقا مدرن موزیل، به کنکاش لایه‌های روان‌شناختی انسانی پرداخت که آرام‌آرام داشت متوجه می‌شد جهان همان‌قدر که بیرون از او با پیچیدگی در جریان است، درون پیچیده‌تری دارد. روان‌پژوهی استادانه و جسورانه او باعث شده «کالبدشکاف زندگان» لقب بگیرد، در عین آنکه زبانش از لطافت شاعرانه نیز بهره‌مند است و حتی می‌توان وی را غزل‌سرای تنهایی خردمندان دانست.
روبرت موزیل اولین شاهکارش را به نام «پریشانی‌های ترلس جوان» در 30 سالگی نوشته که درباره سه دوست نوجوان است که تصمیم می‌گیرند همکلاسی دزدشان را با شکنجه و بدون درنظر گرفتن اخلاق انسانی تنبیه کنند. پریشانی‌های ترلس جوان، به چالش کشیدن مردمانی است که هیولای درونشان را زیر پوست ادب مزورانه خرد مطلق مدرنیته پنهان کرده‌اند. توحش لایه‌های بسیاری دارد که پیچیده‌ترینشان درون انسان سفیدپوست غربی لانه دارد و داستان ترلس و دوستانش روایت مثالی همین پیچیدگی وحشت‌زایی هستند که پایانی ندارد!
این اثر به طور موشکافانه نشان می‌دهد که چگونه در پس پوسته نازک متانت مدنی، غرایزی موحش و قهرآلود و بدوی زبانه می‌کشد.
فضای رمان به اتریش در سرآغاز قرن بیستم و به سال‌هایی برمی‌گردد که این کشور در قالب امپراتوری خشنی بر بسیاری ملت‌ها و اقوام اسلاو فرمانروایی قهرآمیز داشت.
در این داستان شخصیت‌ها با نگرش خردستیز و کنش خشونت‌بار خود، همچون نماینده و نماد انحطاط اشرافیت جامعه‌ای ظاهر می‌شوند که در آن نیک‌خواهی، خانه‌نشین و منطق، آشفته می‌شود و جست‌وجو در پی یقین، درد و درماندگی به همراه می‌آورد. اگرچه در کنه جان این جوان نیکخواه هم به گواهی این رمان خطر جهش به سوی شر، حضوری هرچند خفته‌تر دارد.
در بخشی از این رمان آمده است:
«آری گمان مرده وجود دارد و گمان زنده. اما گمانی که بر سر سطح روشن شناور است و ما می توانیم هروقت که خواستیم با سرنخ تفکر علت‌جوی خود دم دست بیاوریمش، الزاما زنده نیست. گمانی که از این راه دست‌ِاب می‌شود مثل هر آن نفر دلخواه در صف سربازان هیچ ویگی‌ای ندارد. هر گمانی حتی اگر از دیرباز به ذهن ما خطور کرده باشد تنها در لحظه‌ای زنده می‌شود که چیزی که دیگر نه اندیشه است و نه منطق در کنارش بنشیند.
رمان «پریشانی‌های ترلس جوان» نوشته روبرت موزیل و ترجمه محمود حدادی اخیرا در 203 صفحه و بهای 80 هزار تومان از سوی «نشر نو» عرضه شده است.
چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۱ - ۲۳:۰۰
نظر شما