خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ماهرخ ابراهیم‌پور: بعد از گذشت بیش از 40 سال از پیروزی انقلاب اسلامی به همت مجمع هماهنگی مراکز تاریخ‌پژوهی و بانک‌های اسنادی ایران (مجمع مهتاب) روز تاریخ‌نگاری به تقویم کشور افزوده شد. این مجمع روز تاریخ‌نگاری را بر اساس تاریخ صدور نامه امام خمینی(ره) به حجتالاسلام سید حمید روحانی در 25 دی‌ماه سال 1367برای تدوین تاریخ انقلاب اسلامی تعیین کرد و بر همین اساس 25 دی‌ماه امسال روز تاریخ‌نگاری نام گرفت. همان‌طور که اشاره شد مبنای نام‌گذاری روز تاریخ‌نگاری نامی آشنا در زمینه تاریخ انقلاب است، حجه‌الاسلام سید حمید روحانی که مجموعه چهار جلدی «نهضت امام خمینی» را تالیف و به چاپ رساند. با حجه‌الاسلام روحانی درباره اهمیت افزوده شدن روز تاریخ‌نگاری در تقویم گفت‌وگو کردیم که در زیر می‌خوانید:
ثبت روزی به نام 25 دی به عنوان روز تاریخ‌نگاری چه اهمیتی دارد؟
پیشنهاد دهندگان این روز معتقدند چون امام خمینی(ره) در این روز خواستند که من تاریخ انقلاب اسلامی را تالیف کنم. بنا به عظمتی که درخواست امام دارد، خوب است که همان روز به نام روزتاریخ‌نگاری در تقویم کشور ثبت شود.
شما با این تصمیم موافق هستید؟ چرا بعد از 30 و اندی سال این تصمیم گرفته شد؟
این تاخیر برمی‌گردد به سیاست کلی کسانی که در زمینه تاریخ نقش دارند و سعی می‌کنند واقعیت‌های تاریخی را به نحوی درز بگیرند و نگذارند حقایق تاریخی منعکس شود. کسانی که خط، فکر و روش‌شان از امام و انقلاب جداست، امام غرب را به طور کلی ضد بشر و انسانیت می‌دانست، ارتباط با آنها را خطرناک می‌دید، اما آنها سعی می‌کنند با غرب ارتباط داشته باشند. به همین دلیل با خط امام و تاریخی که بازگو کننده اندیشه‌ها و آرمان‌های امام باشد، مخالف هستند. ضمن اینکه سعی می‌کنند خط و راه امام را منعکس نکنند. این عامل اصلی است که متاسفانه بروز و ظهور دارد. الان نگاه کنید کتاب «نهضت امام خمینی(ره)» چهار جلد آن منتشر شده که انشاء‌الله جلد پنجم آن هم به چاپ خواهد رسید. اگر سراسر تهران را بگردید در هیچ کتاب‌فروشی مجموعه چهار جلدی «نهضت امام خمینی» را ندارد. چون می‌گویند وقتی کتاب را در کتابفروشیها می‌گذاریم دیگر کسی از ما کتاب خریداری نمی‌کند. کتابفروشیها می‌گویند چون این کتاب به شدت زیر سوال است و علمی نیست. بنابراین مشکل اساسی کسانی که تا به امروز اجازه ندادند پیام امام به درستی منعکس شود. به این قضیه بازمی‌گردد که عده‌ای با امام سرناسازگاری دارند.
اگر به قبل از انقلاب برگردید همین مسیر ثبت تاریخ را ادامه می‌دهید که تا به امروز طی کردید یا شیوه تحقیق در تاریخ را تغییر و روشی دیگری را انتخاب و یکسری از کارهای‌تان را اصلاح می‌کنید؟
اگر با همین آگاهی که امروز دارم به قبل از انقلاب برگردم، روشن‌تر از آنچه تا به حال انجام دادم می‌توانم نقش مخرب عناصر غربگرا و سازش‌کار را در تاریخ منعکس و روشن کنم که آنها به طور کلی با خط و مبارزات امام و انقلابش همراه نبودند و نیستند. درست است که به ظاهر آمدند و اظهار همکاری و اعلام وفاداری کردند، اما از روزی که انقلاب پیروز شد تا کنون در اندیشه ضربه زدن و به انحراف کشاندن مرام و مقصد امام بودند. اگر به آن زمان برگردم واقعیت‌های تاریخی را می‌توانم بهتر نشان بدهم.
شما در مصاحبه‌های قبلی نیز نقدهایی به تاریخ‌نگاری انقلاب داشتید، چه قدر سعی کردید نقدهای خودتان را نسبت به بعضی از آثار به شیوه مکتوب منتقل کنید؟
من سعی کردم نقدهای خودم را نسبت به آثاری که خواندم، مکتوب کنم و مطالب اشتباه یا اغلاط تاریخی را نشان دهم. برای مثال در یکی از کتاب‌هایی که درباره زندگی‌نامه امام خمینی(ره) منتشر شده است، اشاره می‌کند؛ زمانی که امام در حبس بودند ملاقاتی داشتنند که بعدا برای برادرشان تعریف کردند من به نظام شاهنشاهی وفادارم و اگر سلطنت به جمهوری تغییر پیدا کند، من مخالفت می‌کنم! چون مردم ایران به نظام شاهنشاهی علاقه دارند. حال اینکه چنین موضوعی از اساس غلط است. خود امام فرمودند صحبت‌هایی که در رابطه با ایشان نقل می‌شود باید طبق صدای ضبط شده ایشان باشد یا بر اساس قلم یا افرادی که با امام در یک رویداد بودند، شهادت دهند. هر چند امام در کتاب «کشف الاسرار» نظام شاهنشاهی را خلاف اسلام می‌دانند. ضمن اینکه این عبارت امام هیچ وقت یادم نمی‌رود که اصولا با اساس شاهنشاهی مخالفت می‌کند. شما دقت کنید هرکس سیره پیامبر اکرم را در وضع حکومت اسلامی نگاه کند. در می‌یابد که اسلام آمده تا کاخ‌های حکومتی را از هم بپاشاند و بهم بریزد. امام نیز عنوان می‌کنند نظام شاهنشاهی از مبتذل‌ترین و ننگین‌ترین مظاهر ارتجاع است. بنابراین امام حتی یک کلمه در تائید نظام شاهنشاهی سخن نگفته است که فلان کتاب در متن خود چنین حکایتی را نقل می‌کند. در این کتاب یکی از شگردهایی که به کار گرفته، سعی می‌کند دروغ‌پردازی خودش را از زبان کسانی بگوید که در ظاهر در خط امام است و در مراکزی فعالیت می‌کنند که مربوط به انقلاب است. هر چند من درباره کتاب نقد مکتوبی نوشتم و در چند شماره نشریه 15 خرداد مفصل به آن پرداختم اما متاسفانه مولف کتاب از دست رئیس‌جمهور وقت به عنوان برگزیده کتاب سال جایزه گرفت. اگر دقت کنید زنجیره حسابی به هم وابسته است، بنا به مسائلی که در پی داشت جریان‌هایی هستند که در پشت پرده چنین مسائلی را هدایت می‌کنند که تا 50 سال دیگر دروغ‌پردازی‌هایی که در کتاب‌هایی از این دست هست، برای کسی جای تردید نگذارد. کتابی که در همین نظام چاپ شده و یک موسسه انقلابی آن را حمایت کرده است. در نهایت کتاب جایزه سال را گرفت. بنابراین کسی نمی‌تواند به آن شک کند. به این زنجیره نگاه کنید که چگونه مسائل را حساب شده ردیف می‌کنند که کاملا شیوه اصلاح بسته شود، یعنی کسی در آینده شک نکند که موضوع کتاب خلاف واقع است.
چه برنامه‌هایی را برای برگزاری در روز تاریخ‌نگاری توصیه می‌کنید؟
نخستین مساله که برایم مهم است، آگاهی دادن درباره تاریخ به نسل جوان است؛ نیروهای انقلابی و نسل جوان ما در نخستین قدم سعی کنند، تاریخ را بشناسند. کسانی که در رابطه با تاریخ بیگانه هستند یا آن‌را مطالعه نمی‌کنند، مانند یک درخت بی‌ریشه هستند و با یک باد از ریشه کنده می‌شوند و به انحراف می‌روند. کسانی می‌توانند درباره حوادث خطرناک و هجوم‌های ناگهانی ایستادگی کنند که کاملا ریشه تاریخی خود را بدانند و از سرگذشت گذشتگان به درستی اطلاع داشته و بتوانند از گذشته‌ها عبرت بگیرند و در زمان خودشان آن را به کار ببندند. به نظرم بیگانگی از تاریخ نقطه ضعفی است که ملت ما را دچار مشکل و انحراف می‌کند. بنا به اهمیت تاریخ امام خیلی به اطلاع از آن تاکید داشتند و مقام معظم رهبری هم بر دانستن تاریخ در سخنان فراوانی اشاره کردند. چون بی‌اطلاعی از تاریخ باعث می‌شود ما به همان چاله و چاهی بیفتیم که حکومت‌های گذشته افتادند.
یکشنبه ۲۵ دی ۱۴۰۱ - ۱۰:۰۰
نظر شما