این کتاب مطالعاتی ناظر بر مواجهه مدرنیته با فرهنگ و زندگی در ایران است. این تجارب بارها هم از منظر قدرت دولتی و هم از منظر کنشهای اجتماعی و مردمی موضوع نقد و بررسی بودهاند.
کتاب در پیشگفتار به اهمیت ورود شرکتهای بزرگ در روستاها و شکلگیری مدرنیته در مناطق کوچک اشاره میکند. کریمی به تاریخچه آبادان اشاره میکند که با ورود بریتانیاییها و ساخت اولین ناحیه مسکونی، شکل جدیدی به خود میگیرد و موقعیتهای شغلی و زیستی متنوعی را برای آبادان به ارمغان میآورد.
این کتاب تلاش دارد تا جنبههای مغفول مانده تغییرات بزرگ در ایران را با واکاوی فرهنگ جامعه ایران طی دهه 1300 توضیح دهد. در بخشی از کتاب آمده است: «ایران طی تاریخ طولانی خود هرگز یک کشور منزوی نبوده است. در واقع ایران در آنچه که مورخان، جهانی شدن باستانی مینامند نقش بسیار مهمی ایفا کرده است.» در این جا کریمی به گسترش جاده ابریشم به عنوان یکی از مهمترین اتفاقهای توسعهای در ایران اشاره میکند.
در بخش دیگری از کتاب به سلطنت ناصرالدین شاه اشاره میشود و از اشتیاق او برای مدرن کردن ایران صحبت به میان میآید. «ناصرالدین شاه امید به مدرن کردن ایران را در دل و ذهن میپروراند. برای رسیدن به چنین هدفی بود که او نه تنها از توپخانههای غربی، علوم دقیقه و طبیعی الهام میگرفت، بلکه به واردات کالاهای لوکس اروپایی نیز روی آورد.»
کتاب همچنین به دوران پس از ناصرالدین شاه نیز اشاره میکند که دوره تحولی و تاریخی بسیار مهمی شکل میگیرد. روزنامهها و رسانههای جمعی مکتوب کارهای جدیدی را آغاز میکنند و از همه چیز و همه جا به مردم آگاهیرسانی میکنند که همین امر موجبات توسعه بیشتر ایران را فراهم میآورد.
کتاب «زندگی خانگی و فرهنگ مصرفی در ایران» با مطالعه تغییراتی که در آداب و رسوم و قواعد و قوانین حاکم بر فضای خانگی در ایران در چارچوب مواجهه نامبرده پدید آمدند، در زمره معدود سعی و تلاشهایی به شمار میرود که در سالهای اخیر برای رفع کاستی در این حوزه صورت گرفتهاند.
تحقیقاتی که در این کتاب منتشر شدهاند خود گواهی هستند بر اهمیت موضوعات این حوزه نزد طیف گستردهای از کنشگران اجتماعی و سیاسی، علمای دینی و متخصصان معماری و فعالان تجاری و بازرگانی.
کتاب «زندگی خانگی و فرهنگ مصرفی در ایران» نوشته پاملا کریمی و ترجمه زهرا طاهری است که انتشارات شیرازه کتاب ما آن را در 337 صفحه روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما