واقعه هولناک بمباران شیمیایی سردشت در استان آذربایجان غربی که ۷تیر سال ۱۳۶۶ توسط رژیم بعثی عراق رخ داد بیش از پیش تلخی این فاجعه را یادآور می‌شود؛ فاجعه‌ای که به کشته شدن تعداد زیادی از شهروندان غیرنظامی و مسموم شدن چندهزار نفر بر اثر استنشاق گازهای سمی منجر شد. در این گزارش به اقتباس‌هایی که از این واقعه در دنیای سینما انجام شده می‌پردازیم.
از کرخه تا راین ۱۳۷۱
.jpg)
سعید که بر اثر بمب‌های شیمیایی نابینا شده به همراه گروهی از هم‌رزمانش برای معالجه به آلمان اعزام می‌شود. لیلا خواهر سعید که سال‌هاست در آلمان با شوهر آلمانی و پسرشان یوناس (یونس) زندگی می‌کند، سعید را در آسایشگاه می‌بیند. بین سعید و یونس رابطه عاطفی عمیقی برقرار می‌شود. یکی از هم‌رزمان بسیجی سعید قصد دارد پناهندگی کشور دیگری را بپذیرد و سعید و دوستان دیگرش نسبت به عمل او معترض هستند. با کوشش‌های پزشکان متخصص یکی از چشم‌های سعید معالجه می‌شود، اما آزمایش‌هایی که بر روی او انجام می‌شود روشن می‌کند که او بر اثر گازهای شیمیایی مبتلا به نوعی سرطان خون شده است. همسر او در ایران زایمان می‌کند و سعید پس از معالجه‌ای نافرجام می‌میرد و پس از مرگ او، خواهرش لیلا عازم ایران می‌شود.
«از کرخه تا راین» ساخته مشترک کشور ایران و آلمان است که اکثر داستان در کشور آلمان روایت می‌شود.
از بازیگران این فیلم می‌توان به علی دهکردی، هما روستا، هانس نویمن، صادق صفایی، اصغر تقی‌زاده، پرویز شیخ‌طادی، مجید صفوی، نوربرت هانزیگ، نایکل گریل و آندریاس کورتز اشاره کرد.
موسیقی این فیلم از ساخته‌های استاد مجید انتظامی است که سومین همکاری بین انتظامی و حاتمی‌کیا پس از «آژانس شیشه‌ای» و «بوی پیراهن یوسف» است.
در یازدهمین دوره جشنواره فجر، فیلم «از کرخه تا راین» در ۹ رشته نامزد شد و سیمرغ بلورین «بهترین فیلم» و «بهترین چهره‌پردازی» را دریافت کرد. همچنین صادق صفایی برای نقش مکمل و مجید انتظامی برای بخش موسیقی دیپلم‌های افتخاری از این جشنواره دریافت کردند.
تیزر از کرخه تا راین
میم مثل مادر ۱۳۸۵
در خلاصه داستان این فیلم آمده: سپیده در زمان جنگ ایران و عراق، از پرستاران شهر سردشت بود و در بمباران شیمیایی سردشت، دچار تأثیرات شیمیایی شد. سال‌ها بعد سهیل و سپیده در انتظار فرزند خود هستند. پس از سونوگرافی، پزشکان می‌گویند فرزند سپیده دچار مشکلات تنفسی و معلولیت است و این وضعیت ناشی از گازهای شیمیایی زمان جنگ است. سهیل اصرار دارد تا فرزندشان را سقط کنند اما سپیده مخالفت می‌کند و سهیل، سپیده را طلاق می‌دهد. پس از زایمان، در طی چک‌آپ‌های ماهیانه، پزشک به سپیده می‌گوید که این وضعیت سعید، ناشی از مشکلات ژنتیکی است و گازهای عصبی روی سعید تأثیری نداشته و...
این فیلم بنا به تشخیص کمیته‌ای از بنیاد سینمایی فارابی به‌عنوان نماینده ایران در هشتادمین دوره جوایز اسکار در سال ۲۰۰۷ انتخاب شد.
از بازیگران این فیلم می‌توان به گلشیفته فراهانی، حسین یاری، علی شادمان، سحر دولتشاهی، جمشید هاشم‌پور، شراره دولت‌آبادی، امیرحسین صدیق و رامین راستاد اشاره کرد.
موسیقی این اثر، ساخته آریا عظیمی‌نژاد است که در دوران اکران ۵۳۵میلیون تومان فروش داشته است.
تیزر میم مثل مادر
حکایت عاشقی ۱۳۹۳
این فیلم درباره یک عکاس جنگ است که اولین نفر بعد از بمباران شیمیایی حلبچه به منطقه وارد شده و از آن عکاسی می‌کند. این عکاس طی این سفر با زنی آشنا می‌شود و ماجراهای عاشقانه‌ای میان آن‌ها اتفاق می‌افتد.
بهرام رادان، شیلان رحمانی، بهمن زرین‌پور، قطب‌الدین صادقی و شوان اتوف در کنار جمع دیگری از بازیگران کُرد، بازیگران «حکایت عاشقی» هستند که برای فیلم‌برداری به کردستان عراق نیز سفر کردند. این فیلم در جشنواره سی‌وسوم فجر رونمایی شد و داستان آن برگرفته اقتباسی از زندگی پرفرازونشیب یک عکاس به نام «احمد ناطقی» است. او از نخستین عکاس‌هایی بود که پس از بمباران حلبچه برای عکاسی در آنجا حضور داشت.
این فیلم در سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر، تنها در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد کاندید شد که در نهایت هیچ جایزه‌ای دریافت نکرد.
تیزر حکایت عاشقی
درخت گردو ۱۳۹۸
داستان «درخت گردو» در سه بازه زمانی سال‌های ۱۳۶۶، ۱۳۸۴ و ۱۳۹۵ روایت می‌شود و بر پایه داستان واقعی و تلخ زندگی فردی رنج‌کشیده اهل آذربایجان غربی، به نام «قادر مولان‌پور» در روستای مرزی رش‌هرمه در نزدیکی سردشت ساخته شده است. قادر و خانواده‌اش درگیر فاجعه بمباران شیمیایی سردشت شدند.
پیمان معادی نقش «قادر مولان‌پور» را بازی می‌کند. در سکانس‌های پایانی فیلم، «قادر» در جواب قاضی دادگاه لاهه که می‌پرسد: «چرا این‌قدر امیدواری؟» جواب می‌دهد: «اگر ما کُردها امیدوار نبودیم خیلی زودتر از بین رفته بودیم»
این درام جنگی به کارگردانی محمدحسین مهدویان و تهیه‌کنندگی سیدمصطفی احمدی ساخته شده که فیلم‌نامه آن را ابراهیم امینی و حسین حسنی مشترکاً نوشته‌اند. بازیگران این فیلم نیز عبارت‌اند از مهران مدیری، پیمان معادی، مینا ساداتی و مینو شریفی.
ترانهٔ این فیلم با شعری از روزبه بمانی و صدای علیرضا قربانی خوانده شده است و حبیب خزایی‌فر به‌عنوان آهنگساز و اردشیر کامکار به‌عنوان کمانچه‌نواز با این فیلم همکاری کرده‌اند.
«درخت گردو» در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۹۸ در ۱۲ رشته کاندید شد که سیمرغ بلورین «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران»، «بهترین کارگردانی» و «بهترین بازیگر نقش اول مرد» را دریافت کرد. همچنین پیمان معادی در جشن حافظ تندیس بهترین بازیگر مرد را صاحب شد.
این فیلم در کنار فیلم‌های «خورشید» مجید مجیدی و «یلدا» مسعود بخشی در فهرست کاندید برای ارسال از ایران به آکادمی اسکار قرار داشت.
چندی پیش زهرا کشوری (روزنامه‌نگار حوزه محیط زیست) ادعا کرد که این فیلم براساس روایت و گزارشی که وی در سال ۱۳۹۳ از زندگی مام قادر مولان‌پور (شخصیت اصلی فیلم) تهیه کرده بود ساخته شده است. این اتهام توسط هیئت سه‌نفره کارشناسان رسمی دادگستری دادسرای فرهنگ و رسانه رسماً تأیید شد.
تیزر درخت گردو
کتاب‌های «تاریخ شفاهی بمباران شیمیایی سردشت»، «برای نفس‌های بریده سردشت»، «بویی ناآشنا»، «سردشت، شیمیایی، سکوت»، «طعم تلخ سوگواری»، «سردشت من، من سردشتم، بدترین بوی میوه»، «یادمانده‌های سردشت»، «هناسه حماسه»، «شلمچه تا حلبچه»، «سفر به حلبچه»، «مرثیه حلبچه»، «نفس‌های مسموم حلبچه»، «رابطه زهرآگین»، «از حلبچه تا شلمچه»، «عملیات والفجر ۱۰»، «صدای السکوت» و «حلبجه تراجیدیا العصر» از جمله کتاب‌هایی است که به جنایات هولناک نیروهای بعثی در حوزه حملات شیمیایی به ایران می‌پردازند.
نظر شما