معرفي يكي از روزنامههاي دهه 1320 شمسي در كتابي با نام «آيين اسلام» به اهتمام سيد فريد قاسمي از سوي موسسه انتشارات اميركبير منتشر شد.
سال 1323 شمسی، ايران عرصه تاخت و تاز نيروهاي خارجي بود. روزولت، استالين و چرچيل در تهران بودند. حزب توده به مناسبتهاي مختلف «ميتينگ» برگزار ميكرد و دفترهاي اين حزب با تبليغات گسترده در سراسر كشور «هوادار» جذب ميكردند. سفر حج به دليل تيرگي روابط ايران و عربستان ممنوع شد و ترويج لامذهبي رواج داشت. در اين اوضاع و احوال، دينباوران و تقواپيشگان گروه گروه گرد هم آمدند تا چارهاي بينديشند که برآيند اين نشستها در آن دوره بسيار موثر بود.
بر اساس مطالب کتاب، در آن روزگار انجمنها و گروههاي بسياري تشكيل شد و هريك از اين گروهها نشرياتي منتشر کردند. بعضي نيز يكه و تنها يا در نهايت با همكاري دو سه تن مبادرت به انتشارات روزنامه و مجله كردند. زندهياد نصرتالله نورياني (1299 - 1376) از آن زمره بود. نورياني در آن دوره، مردانه و بيتوجه به هياهوي زمانه، گام در ميدان مطبوعات گذارد و به حق منشا خدمات ارزندهاي شد.
اسناد بر جاي مانده، نشانگر آن است كه در شش بهمن 1322 شمسی، وزارت فرهنگ طي نامهاي به اداره كل شهرباني وقت اعلام كرده بود كه «چون به موجب قانون مطبوعات مصوب سوم ديماه 1321 شوراي عالي فرهنگ، امتياز روزنامه آيين اسلام را به نام آقاي نصرتالله نورياني تصويب نموده است، بنابراين چاپ و انتشار روزنامه آيين اسلام در تهران به مديري و سردبيري خود ايشان مانعي ندارد.»
كمتر از دو ماه پس از صدور مجوز، نخستين شماره آيين اسلام به تاريخ اول فروردين 1323 شمسی در هشت صفحه و با قطع 21 در 29 در چاپخانه تابان تهران چاپ شد و با قيمت تك نسخه سه ريال، اين نشريه را عرضه كردند.
در سرمقاله نخستين شماره، هدف از انتشار آيين اسلام را چنين عنوان شد: «روش ما اظهار عظمت اسلام و مرام ما ترويج اين آيين مبين است. تنها آرزويي كه داريم اين است كه بتوانيم به عالم اسلامي خدمتي كنيم و اخلاق و اطوار و آداب اسلام را گوشزد عالميان و مخصوصا عاميان نماييم. ما در اين وقت كه خامه به دست گرفته و بدين خدمت، همت گماشتهايم از مسووليت سنگين خود در راه نامهنگاري آگاه هستيم و ميدانيم يك نفر روزنامهنگار كه بخواهد از روي ايمان و عقيده در راه اصلاح اخلاق جامعه قدم بردارد، بايد با چه مشكلاتي مواجه شود مخصوصا در محيطي كه مدتهاست دين منهدم شده و آثار آن مندرس گرديده و مشتي تعاليم فرعي كه آلوده به خرافات است، جانشين حقايق شده است ولي چون با نيتي صادق و قلمي بيآلايش و دلي پاك از هرگونه هوس و مملو از حب اسلامي قدم در اين راه نهادهايم، كمال اميدواري را به موفقيت خود داريم و آن روز را به خود نويد ميدهيم كه مشاهده كنيم ايراني يكبار ديگر در تحت لواي مقدس اسلام و تعاليم آن يا به دايره ترقي و تعالي نهاده وحدت ملي خود را كه از چندين قرن به اين طرف متكي بر دين بوده است، باز به دست آورده، بدين جهت مرام خود را احياي معالم دين نهادهايم زيرا بر اثر مطالعه و تتبع در تاريخ سلف بر ما ثابت شده است كه شرق عموما و ايران خصوصا با خداپرستي و دينداري زيسته و سعادت و خوشبختي اين ملت در آن ادواري بوده است كه از روي عقيده و ايماني كه در پرتو دين در آنها توليد شده است، دست اتحاد و يگانگي به هم دادهاند.»
آيين اسلام در سال نخست ـدر مجموعـ 52 شماره منتشر شد و در دوره اول حيات خود، با افت و خيز تا پايان سال 1334 شمسی دوام آورد و در آن سال بر اثر آتشسوزي دفتر نشريه، تعطيل شد. سالها بعد (در سال 1358 شمسی) مرحوم نصرتالله نورياني تصميم گرفت بار ديگر نشريه آيين اسلام را انتشار دهد اما ديري نپاييد كه در آبان همان سال و پس از انتشار شماره چهارم دوباره نشريه تعطيل شد.
در كتاب حاضر اطلاعاتي درباره تاريخچه، گردانندگان و نويسندگان روزنامه «آيين اسلام» درج شده است. همچنين در اين مجموعه، مطالبي درباره شناسنامه، تاريخچه، گردانندگان، نويسندگان، برگزيده، مدنيت در پناه دين، خود را اصلاح نماييد تا جهان اصلاح شود، پاداش نيكي و سزاي بدي، درد را بايد علاج كرد، دين چيست؟، سرچشمه كمال كيست و او را چه نام است؟، دعوت قرآن، انبيا چه ميگويند، داد از فطرت ميزنند، بهداشت دهان و دندان و چشم و جهاز گوارش در اسلام، ثروت در اسلام، يكي از دردهاي جامعه اسلام، آفاق و انفس، سلمان فارسي، ايمان و عمل، در اثبات اعجاز قرآن، چند كلمه در پند و اندرز، زبان راستگو، رباعيات: ترجمه كلمات قصار حضرت امير(ع)، به همراه نمايهاي به چاپ رسيده است.
چاپ اول كتاب «آيين اسلام» از سوي شركت سهامي كتابهاي جيبي وابسته به موسسه انتشارات اميركبير در شمارگان 3000 نسخه، 120 صفحه و بهاي 12000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما