به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، اين اثر به بررسي تاريخ انقلاب قفقاز در سال 1917ـ 1921 و تاثير آن بر روابط خارجي ايران با كشورهاي تازه تاسيس شده و كشور شوروي مي‌پردازد.
نويسنده اين اثر معتقد است «با فروپاشي اتحاد شوروي در سال‌هاي پاياني دهه 1980 نيز كه به استقلال بسياري از جماهير شوروي منجر شد، بار ديگر ايران با تجربه تقريبا مشابهي روبرو شد، پديدار شدن طيف چشم‌گيري از كشورهاي تازه پا در همسايگي كشور كه هر يك از پيشينه خاصي از علايق و تجارب ملي و قومي برخوردار بودند، به محض برچيده شدن چيرگي روسيه زمينه عملكرد بعدي آنها را تشكيل داد. با اين دگرگوني ناگهاني، ايران را در طيف متنوعي از كشورهاي مختلف قرار گرفت كه از كم و كيف پيشينه آنها اطلاعات دقيق و كاملي نداشت و در قبال آنها موفق نبود.»
اين نوشتار در چهار بخش با عنوان‌هاي «انقلاب و روسيه»،«قفقاز آزاد»،«بحران استقلال» و «نظم نوين» به رشته تحرير در آمده است.
در بخشي از اين اثر با عنوان «ايران و مخالفانش» آمده است: «مخالفت با توسعه مناسبات ايران و قفقاز فقط به عدم همراهي دولت بريتانيا محدود و منحصر نبود، يكي ديگر از موانع مهم، مخالفت روس‌هاي سفيد با اين امر بود. گذشته از سپاه داوطلب دينكين كه با تسلط بر بخش وسيعي از شمال قفقاز تقريبا از قدرت‌هاي همسايه ايران محسوب مي‌شد، تشكيلات بر جاي مانده از روسيه تزاري در ايران نيز كه با روس‌هاي سفيد، با دستگاه دينكين ارتباط داشت، هنوز در كشور از نفوذ چشم‌گيري برخوردار بودند. سفارتخانه و تعدادي از كنسولگري‌هاي روسيه در دست آنها بود، كلني‌هاي بر جاي مانده آنها در صفحات شمالي كشور، به ويژه در خراسان و استرآباد و گيلان، هنوز صاحب نفوذ و اقتدار بودند، در كناره پاره‌اي موسسات اقتصادي چون بانك استقراضي، شيلات و اداره لشكر قزاق تنها نيروي منسجم داخلي ايران در دست آنها بود و از همه مهم‌تر آن كه اين گروه در مقام متحدين روسي قدرت‌هاي متفق، از حمايت سياسي آنها نيز برخوردار بودند.»
از مباحث گوناگون اين نوشتار مي‌توان به فروپاشي امپراتوري، راه دشوار استقلال، تحولات مرزي، جابجايي قدرت، قفقاز شمالي، بحران در آذربايجان و بلشويك‌ها اشاره كرد.
چاپ دوم كتاب «توفان بر فراز قفقاز، نگاهي به مناسبات منطقه‌اي ايران، جمهوري آذربايجان، ارمنستان و گرجستان در دوره نخست استقلال» از سوي مركز چاپ و نشر وزارت امور خارجه در شمارگان 1000 نسخه، 457 صفحه و بهاي 53000 ريال راهي بازار كتاب شده است.
سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۸۸ - ۱۷:۱۰
نظر شما