حجت‌الاسلام قادر فاضلي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار داشت: عرفان ناب تعريفي با مبناي تاريخي دارد و آنچه در عرفان شرق و غرب مطرح مي‌شود، در اين نوع عرفان‌ها مطرح نيست.
وي افزود: اين نوع عرفان‌ها اغلب از كشورهاي غربي و برخي كشورهاي شرقي نظير هند و چين شروع شده‌اند و محصول تعليمات آنها، فاصله گرفتن از عرفان ناب تاريخي ـ انساني و ترويج بي‌ديني است.
حجت‌الاسلام فاضلي درباره اهداف اين عرفان‌هاي كاذب گفت: اهداف اين عرفان‌ها به دو گروه فردي و اجتماعي تقسيم مي‌شوند. كساني كه دست‌اندركار اين مكاتبند، اغلب خودشان را سكان‌دار اين كشتي معرفي كرده‌اند و بيشتر از اين كه آموزه‌اي داشته باشند، خودنمايي مي‌كنند.
وي با اشاره به اين كه بخش ديگر اهداف اين عرفان‌ها، اهداف اجتماعي است، عنوان كرد: پشتوانه اين مكاتب و عرفان‌ها برخي كشورهاي غربي‌اند و از اهداف جهاني آنها مي‌توان به ايجاد بازاري براي دوري مردم از دين اشاره كرد، زيرا از ديرباز صاحبان عرفان‌هاي الهي و ديني با دولت‌هاي استكباري رابطه خوبي نداشته‌اند، اما عرفان‌هاي نوظهور و كاذب، جبهه‌اي براي درهم شكستن باورهاي ديني‌اند و مروجان آنها سايت‌هاي گوناگوني نيز براي ترويج اين انديشه‌ها ايجاد كرده‌اند.
نويسنده كتاب‌هاي عرفاني درباره علت گرايش برخي افراد به اين عرفان‌ها اظهار داشت: اين‌ها هيچ‌گونه مبناي معتبري ندارند و بيشتر با طبع حيواني سازگارند. صاحبان چنين عرفان‌هايي در صدد ترويج انديشه‌هاي ضد دين‌اند و بر پايه «هر چه خواهي كن» استوارند. اين عرفان‌ها براي برخي افراد كه به دنبال زندگي سطحي و به‌نوعي بي‌قيدند، جذابند.
وي درباره مخاطبان اصلي اين عرفان‌ها عنوان كرد: پايه‌گذاران و مروجان اين‌ها اغلب نسل جوان را مخاطب اصلي خود مي‌دانند، زيرا اين عرفان‌ها بنگاهي براي تبليغ و ترويج غريزه جنسي و بي‌ديني ميان جوامع گوناگون‌اند. البته برخي جوانان كه پايه تربيت ديني استواري ندارند، به اين سو كشيده مي‌شوند، زيرا مي‌بينند كارهايي كه به لحاظ ديني گناه به حساب مي‌آيند، در اين مكاتب به راحتي ترويج مي‌شوند.
حجت‌الاسلام فاضلي افزود: طيفي از افراد مسن كه يا لاابالي‌اند يا با تعاليم ديني ارتباط نزديك ندارند نيز مشتري اين عرفان‌هاي كاذبند. همچنين عده‌اي به اين سمت گرايش پيدا مي‌كنند جون «عرفان» كلمه به اصطلاح دهان‌پركني است و بسياري از افراد دوست دارند عارف باشند! در اين ميان، افراد ساده‌لوح و مستضعفان فكري زود‌تر گمراه مي‌شوند و به سوي عرفان‌هاي كاذب مي‌روند.
وي درياره شيوه مقابله با اين عرفان‌هاي كاذب اظهار داشت: مهم‌ترين راه مقابله با اين عرفان‌ها، اطلاع‌رساني است. بايد در كتاب‌ها به طور كامل درباره آنها اطلاع‌رساني و هويت آنها آشكار شود چون جوانان در ابتدا نمي‌دانند چه دام‌هايي در اين راه براي آنها پهن شده است. راه ديگري كه در مقابله با اين عرفان‌هاي كاذب مي‌توان پيش گرفت، شناخت عرفان اسلامي است كه بايد با زبان ساده آموزش داده شود. اگر متاعي كه خود داريم را درست معرفي كنيم، ديگر جوانان آن را از بيگانه طلب نمي‌كنند.
نويسنده كتاب «آب و سراب» گفت: رسالتي كه بر عهده اهل قلم قرار دارد، اين است كه عرفان اسلامي را در قالب كتاب‌هاي درسي ساده‌نويسي كنند و پله پله با توجه به سن دانش‌آموزان آن را افزايش دهند. راه ديگر، استفاده از قالب‌هاي گوناگون نوشتاري در كتاب‌هاي فلسفه است. در حقيقت مي‌توان موضوعات عرفاني را در قالب داستان و رمان نوشت. البته اين كار آسان نيست زيرا نويسنده اين قبيل كتاب‌ها بايد هم بر حوزه فلسفه و عرفان تسلط كافي داشته باشد، هم سابقه ادبي داشته باشد تا بتواند اثري قوي و قابل توجه ارايه كند.
حجت‌الاسلام فاضلي با اشاره به وجود برخي ضعف‌ها در ارايه عرفان اسلامي به زبان ساده گفت: در اين زمينه كار به دست كاردان نيافتاده و عده‌اي از اين خلاء در فضاي عرفان سوء استفاده مي‌كنند. از سوي ديگر افرادي كه كتاب‌هاي اين حوزه را عرضه مي‌كنند، زبان نهي را نمي‌شناسند و نمي‌دانند اكنون زبان نهي، كشش ندارد. همچنين اين متون در سطح بسيار بالايي ارايه مي‌شوند كه براي همگان قابل درك نيستند. عدم تبليغ و اطلاع‌رساني دقيق نيز از دلايلي اند كه باعث ناآگاهي جوانان از حوزه عرفان اسلامي مي‌شوند.
وي درباره نحوه آشنايي‌اش با اين عرفان‌هاي كاذب و دلايل نقد آنها عنوان كرد: از طريق دانشجويانم با اين نوع عرفان‌ها آگاه و متوجه گرايش جوانان به اين سو شدم و پس از انجام بررسي‌هاي لازم در اين زمينه، به نقد آنها پرداختم. همچنين در مباحثه‌هايي كه با دانشجويان در اين زمينه انجام دادم، سعي كردم آنها را با عرفان اسلامي آشنا كنم. اكنون اين افراد، دانش خودشان را بسيار بالاتر و غني‌تر از اطلاعات اين عرفان‌هاي كاذب مي‌دانند.
نويسنده حوزه دين و انديشه در پايان اظهار داشت: در عرفان اسلامي منابع بسيار مهمي نظير قرآن، نهج‌البلاغه و مثنوي را داريم و از آيات فلسفي آنها بهره مي‌گيريم. تنها ضعفي كه در اين زمينه وجود دارد، ضعف ارتباط و اطلاع‌رساني در زمينه معرفي آثار اين حوزه است.
سه‌شنبه ۳ شهریور ۱۳۸۸ - ۱۵:۴۲
نظر شما