به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، در آیین رونمایی کتاب «ادبیات داستانی فارغان» میرجلال الدین کزازی چهره‌های ماندگار فرهنگ و ادب ایران در پیامی تصویری با تحسین این اثر پژوهشی گفت: این کتاب توانسته تا گنجی گران را که در نشیب نابودی در افتاده بوده است را از تباهی و فراموشی برهاند.

این استاد دانشگاه افزود: کتاب ادبیات داستانی فارغان که هم اکنون پیشاروی خواننده گرامی است کتابی است برازنده و ارزنده که داستان‌هایی دل‌انگیز و تاسه خیز (نوستالژیک) را از آنگونه که مهین مادران و دایگان در سالیان پیش برای کودکان گفته‌اند در بر دارد. داستان‌هایی آگنده از فسانه و فسون که خواننده را در هر رده سنی، گرفته در چنبره چیرگی خویش، در می‌ربایند و می‌افسایند (افسون می‌کنند) و به سالیان دلاویز و رازآمیز کودکی باز می‌برند. سالیانی سرشار از کارمایه (انرژی‌) های روانی و رانه‌ای (عاطفی) که در برون و در یاد سپری شده و خاموش و بی‌بهره از توان و توش و کشاکش و کوشاکوش می‌زایند. لیک در نهاد ناخودآگاهی ما همچنان زنده و تپنده پر جوش و خروش می‌مانند. و بدُرست، از همین روست در زمان به هر شیوه‌ای راهی به آن‌ها می‌جوییم ما را سرمست می‌گردانند و به کردار باده‌ای کهن ما را از ما وامی ستانند. آری کودکی‌هایمان باز می‌گردند و بدان سرخوشی‌ها و سادگی‌ها بدان دل آسودگی‌ها و یلگی‌ها و آزادواری‌ها که در سالیان سپسین آن‌ها بی‌درنگ و گسسته‌اند اندک اندک از دست داده‌ایم.

این شاعر، نویسنده و ادیب نام آشنا ادامه داد: باری، این کتاب تنها از دید داستانی دارای ارج و ارز نیست. دفتری است که از سویمندی و سرشتی پژوهشگرانه نیز برخوردار است و در داستان شناسی و فرهنگ مردم و پژوهش در بن مایه‌ها و نمادهای اسطوره شناسی و باورشناسانه به همان سان در گویش شناسی سنجشی به کار می‌تواند آمد.

این مترجم و شاهنامه‌پژوه گران‌سنگ اضافه کرد: پژوهنده گرامی بانو مهرنوش منصوری سالیانی چند از زندگانی را در کار فراهم آوردن و نوشتن این دفتر کرده است. با تلاش و تکاپوی ستایش انگیز که ریشه در دلبستگی پرشور و باور استوار او به زاد بومش دارد. هر دشواری را برتافته است تا گنج گران را که در نشیب نابودی در افتاده بوده است را از تباهی و فراموشی برهاند و یادگارهای ارزشمند پیشینیان را به پسینیان برساند.

میرجلال الدین کزازی در پایان نیز ابراز داشت: افسانه‌ها، گنجینه‌ای گران سنگ در دیرینه شناسی فرهنگی شناخته می شوند. واکاوی افسانه پس از گردآوردن، یکی از بایسته ترین کارهایی این بانوی گرامی است. زمان طولانی را نیز در گرو این کار ارزنده و برازنده نهاده است و افسانه‌های فارغان را گردآوری کرده است که ارزش آبشخورینه هم دارد. همچنین اثری ارزشمند در فرهنگ این سرزمین سپند است.

در آئین رونمایی کتاب «ادبیات داستانی فارغان» اثر ارزشمند مهرنوش منصوری میمندی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان هرمزگان، که چهارشنبه شب در مرکز اسناد تاریخی شهرداری بندرعباس برگزار شد، الیاس کفاش پور
از چهره های فرهنگی و همسر منصوری ضمن خوش آمد گویی به اهمیت زبان و گویش پرداخت و این مجموعه را اثری با ویژگی‌های خاص دانست که مولف بیش از ۲۶ سال برای تالیف آن زمان گذاشته است.

منصور لوایی از اعضای هیئت علمی دانشگاه هرمزگان نیز این اثر را از افتخارات مرکز نشر دانشگاه هرمزگان دانست و ضمن اشاره به دیرینگی بیش از ۳ دهه‌ای اولین مرکز ملی دانشگاهی هرمزگان، عمر انتشاراتی را نیز همزاد دانشگاه دانست و گفت: طی این ۳۲ سال‌، ۳۵۰ عنوان کتاب، در این انتشاراتی به چاپ رسیده و بعضی از آثار هم به چاپ های متعدد هم دست یافته‌اند.

وی با اعلام اینکه انتشارات دانشگاه هرمزگان، عنوان ناشر برگزیده کشور را در کارنامه دارد، گفت: هم اکنون آثاری برای انتشار از سراسر کشور دریافت کرده ایم.

لوایی ضمن بیان فرایند چاپ و ویژگی آثار برای چاپ در این انتشاراتی اضافه کرد: هرمزگان به رغم اینکه جامعه فرهنگی و کتابخوانی دارد اما متاسفانه فاصله بسیار زیادی با استان‌های دیگر دارد. زیرا در خصوص این جغرافیا از دیر سال، کتاب های فراوانی نوشته شده، گردشگران زیادی آمده‌اند، و بیش از ۲ هزار سفرنامه نوشته‌اند اما شوربختانه، کمتر از نیم درصد به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. بنابراین اگر سفرنامه یا کتابی می‌شناسید یا خودتان یا اطرافیان کتاب ارزشمندی نوشته است برای چاپ و انتشار به دانشگاه هرمزگان اطلاع بدهید.

بهجت نجیبی فینی عضو هئیت علمی دانشگاه پیام‌نور جزیره قشم با ابراز خرسندی، تولد این کتاب را یک تیر به دو نشان دانست و گفت: پژوهنده گرامی در این مجموعه دو عنصر از عناصر فرهنگ عامه را بررسی کرده است. همچنین ۵۴ قصه را با وسواس یک زبان شناس گردآوری و آوا نگاری کرده است.

این زبان شناس و مولف هرمزگانی ادامه داد: دکتر منصوری کار ماندگاری را برای گویش مردم فارغان انجام داده است.

وی همچنین به اهمیت، ریشه، پیشینه و تاثیر قصه گویی پرداخت و در پایان گفت: کار مهربانو منصوری، مثل دم مسیحیایی می ماند که قصه ها مردم ما را از نابودی نجات داده است.

علی رضایی از مفاخر فرهنگی، مولف، شاعر، نویسنده و هنرمند نام آشنا نیز این کتاب را از زوایای مختلف بررسی و معرفی کرد و این اثر ارزشمند و کار محقق و مولف بومی را تحسین کرد.

شعر خوانی غلام وکیلی از پیشکسوتان پرافتخار فرهنگی و مولفان پرکار هرمزگان و دف نوازی یعقوب باوقار زعیمی از دیگر مولفان و محققان هرمزگانی، از دیگر بخش‌های این آئین رونمایی بودند.

قصّه از کهن ترین شیوه‌های بیان اعتقادات اولیه انسان درباره آفرینش خدایان، انسان ها و طبیعت است. قصّه ها برآمده از عاطفه، أندیشه، تخیّل و دربردارنده آرمان ها، آرزوها، بیم ها وامیدهای انسان در بستر تاریخ است.

همچنین قصه برخاسته از ارزش های قومی، ملی و دینی سرزمین راوی است که در فضایی سرگرم کننده ارائه می شود. قصّه تاریخچه های بسیار قدیمی دارد. از کشورهای یونان، مصر، چین باستان و … قصّه های زیادی باقی مانده است. در اروپا افسانه های پریان و قصّه های دکامرون اثر بوکاچیوی ایتالیایی وجود داشته است. با گذشت زمان روایت ها و حکایت های دیگری برای توصیف، توضیح و تبیین جنبه های مختلف زندگی به قصه های اساطیری افزوده می شود و تنوع و جذّابیت بیشتری می یابد تا مورد پسند مخاطبان عوام یا جوان سال و حتی کودکان قرار گیرد. به همین دلیل قصّه ها به انواعی چون قصّه های اخلاقی، دینی، اجتماعی، خانوادگی، کودکان و غیره تقسیم می شود. اسطوره ها، نمونه های قصه های اولیّه اسطوره های جمشید، کیومرث، مشی و مشیانه وآدم و حوا هستند.

فارغان، کهن دیاری در آغوش سلسله جبال زاگرس جنوبی با فرهنگ و تمدنی به قدمت تاریخ بشر در شمال هرمزگان است. تَشکر، مرتفع‌ترین قله استان در این روستا قرار دارد.

کتاب «ادبیات داستانی فارغان» به قلم مهرنوش منصوری میمندی، همراه با فایل صوتی قصه گویی به گویش فارغان، در ۳۸۷ صفحه، در قطع وزیری، با شمارگان ۵۰۰ نسخه، به همت انتشارات دانشگاه هرمزگان، برای نخستین بار دی ۱۴۰۲ چاپ و روانه بازار کتاب شد.