به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، محمد نصراوی، در نشستی با موضوع «واکاوی نشان ارسال / انتشار ه شناسانه اتوپیای یهودی» از سری نشست‌های همایش شناخت و تحلیل طوفان الاقصی، که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شد، ضمن بررسی آرمانشهر از نگاه یهودیان، زیارت اربعین را الهام‌بخش رویای انسان ایرانی برای رسیدن به صلح همه جانبه جهانی معرفی کرد.
وی با اشاره به کتاب «اتوپیای یهودی؛ بازسازی جامعه ایده‌آل یهودی» و شناسایی و معرفی منظومه نشانه شناختی از رویای یهودیان پرداخت و با بررسی رویای انسان ایرانی در برابر رویای یهودی اظهار کرد: هدف کتاب نشان دادن این است که چگونه تعالیم و ارزش‌های یهودی این چشم‌انداز را شکل می‌دهند. وی ادامه داد: این کتاب نقشه‌ای را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد چگونه ایده‌ای مثل عدالت، صلح و رستگاری روحانی جزو لاینفک رویای اتوپیایی است.
نصراوی با اشاره به ارائه شدن پیامی بی‌زمان در این کتاب خاطر نشان کرد: این کتاب ما را در خصوص چگونگی دعوت کردن حکمت باستانی یهودی به سمت جامعه‌ای کامل‌تر راهنمایی کرده است.
این دانش‌آموخته سیاست‌گذاری فرهنگی بیان کرد: نویسنده در فصل اول این کتاب به طرح دیدگاه یهودیان درباره زندگی ایده‌آل، بررسی نحوه شکل‌گیری درک ما از دنیای کامل توسط آموزه‌ها و سنت‌های یهودی، وادار کردن ما به فکر آنچه وجود ایده‌آل را هم در زمینه اجتماعی و هم شخصی تشکیل می‌دهد و طرح بحث هماهنگی فردی و اجتماعی نیز می‌پردازد. نصراوی با اشاره به اینکه تمرکز اصلی در این کتاب بر حفظ تعادل بین رضایت فردی و بهزیستی جمعی است گفت: نویسنده برای تصویر و شکل‌دادن رویای اجتماعی یهودیان، متون مقدس و سنتی و باستانی را سرمشق خود قرار داده است. نصروای گفت: اکنون دراین میان سئوال این است که انسان ایرانی چه سنتی را برای رویای اجتماعی خود سرمشق قرار داده است؟ دیگر اینکه آیا به سراغ آموزه‌های اوستا یا متون پیش از اسلام خواهد رفت؟ یا اینکه فقط روی متن مقدس قرآن تمرکز می‌کند و یا سراغ اشعاری که به باوراو منبع حکمت است رفته است؟
نصراوی در ادامه این نشست به معرفی دیگر بخش‌های کتاب «اتوپیای یهودی؛ بازسازی جامعه ایده‌آل یهودی» پرداخت و اظهار کرد: فصل دوم کتاب درباره عدالت و دادگری است و خواننده را در اینجا به قلب آنچه جامعه ایده‌آل در اندیشه و ذهن یهودی است رهنمون می‌کند. فصل سوم نیز «اسرائیل و ملت‌ها» نام دارد و در آن مختصات اسرائیل در مسیر ارتباط با ملت‌ها ترسیم شده است. در این بخش نقش تصور شده برای اسرائیل در دنیای اتوپیایی بررسی شده و نویسنده به چگونگی دیده شدن اسرائیل به عنوان نور و راهنما در جستجوی هماهنگی جهانی و دادگری پرداخته است. وی به فصل چهارم کتاب یادشده که به صلح و فراوانی اشاره دارد پرداخت و گفت: در مقدمه این بخش به دو عنصر از عناصر حیاتی رویای اجتماعی یهود پرداخت شده و دنیایی با عنوان آرمان و صلح دررویای اتوپیای یهود تصویر شده که در آن صلح نه تنها به معنی عدم جنگ نیست بلکه درک عمیق‌تری از هماهنگی و فهم متقابل بین همه مردم است. وی در این باره ادامه داد: فراوانی در اتوپیای یهودی تنها ثروت مادی نیست بلکه نشان‌دهنده دنیایی است که منابع برای همه خردمندانه استفاده شده و در دسترس همه است و از سویی دیگر، تضمین کننده زندگی باکرامت و فرصت برای هر فرد است.
نصراوی به فصل پنجم این کتاب که در آن بحث آزادی و نجات و رستگاری مطرح شده پرداخت و گفت: در این بخش آزادی در سیاق اتوپیای یهودی تشریح شده و چگونگی معنا یافتن آزادی برای جامعه شکوفا و تفسیر یهود از چیستی نجات و رستگاری و بررسی آن پرداخته است. نصروای در باره فصل ۶ این کتاب گفت: نویسنده در این فصل به سرزمین مقدس پرداخته و سپس اهمیت این سرزمین و نقش آن را در تشکیل چشم‌انداز اتوپیای یهودی شرح داده است.
این پژوهشگردر این نشست یادآور شد: در رویای انسان ایرانی مکانی به عنوان آرمانشهر یا اتوپیا وجود ندارد و از این رو ما باید برای منظومه رویای مشترک، مکانی را به عنوان سرزمین مقدس مشخص کنیم. در این راستا نیازمند بازگشت به متون و ناخودآگاه و حافظه جمعی‌مان هستیم و باید درباره این موضوع صحبت کنیم.
وی درادامه به معرفی فصل ۷ کتاب «اتوپیای یهودی؛ بازسازی جامعه ایده‌آل یهودی» که در آن بحث دولت ایده‌آل در سرزمین مقدس طرح شده پرداخت و گفت: نویسنده دراین بخش به چگونگی انتخاب سرزمین به عنوان محرکی برای دستیابی به آرمان‌های اتوپیای یهودی از جمله عدالت، صلح و فراوانی می‌پردازد.
نصراوی با اشاره به اهمیت زبان عبری برای یهودیان اظهار کرد: اورشلیم قلب اتوپیا و شهر مقدس شناخته می‌شود و در این فصل نحوه بازسازی و شکل‌گیری اورشلیم به عنوان مدل الهام‌بخش مطرح شده است.
وی فصل هشتم را مرکز معنوی کتاب یاد شده عنوان کرد و افزود: نویسنده در این فصل به نحوه عملکرد مرکزی معنوی به عنوان منبع الهام و نیروی اتحاد پرداخته و ایجاد انگیزه مشترک برای دستیابی به هدف مشترک را بررسی کرده است.
نصراوی دراین نشست بر ضرورت داشتن یک منظومه نشانه‌شناختی برای رسیدن به یک رویای اجتماعی تأکید کرد و گفت: مکان، یکی از ملزومات دست یابی به این رویا است. وی درادامه گفت: کار یهودیان در آرمانشهر تشکیل دادن این منظومه در قالب اجتماع اتوپیایی و طراحی کردن ساختار اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برای تحقق این رویای یهودی است. موضوعی که دراینجا مطرح است این است که ما بدون اقتصاد، قادر به طراحی رویای انسان ایرانی نیستیم و نباید بدون نماد، از بازگشت به زبان و شناخت اساطیر و داستان‌ها از رویای ایرانی حرف بزنیم. ما در بحث هویت داستان مشترک و اقتصاد مشکل داریم.
وی با اشاره به اهمیت زمین و کشاورزی در بحث سرزمین مقدس ادامه داد: یهود وقتی از سرزمین مقدس و زمین صحبت می‌کند، کشاورزی به عنوان یک فرآیند مقدس می‌شود ولی در ایران کشاورزی درگیر منافع شخصی و جمعی شده و برای ما یک امر مقدس نیست و جایگاهی در رویای اجتماعی ایرانی ندارد چرا که زمین جایگاهی ندارد.
این پژوهشگر حوزه زیارت، در ادامه اربعین را اتفاقی تلقی کرد که می‌تواند انسان ایرانی را به سمت رویای مشترک و استخراج هویت و اتحاد ببرد و تصریح کرد: به باور من زیارت اربعین به شرط دولتی نشدن، می‌تواند الهام‌بخش رویای انسان ایرانی برای رسیدن به صلح همه جانبه جهانی باشد. شاید کربلا به عنوان جایگاهی در حافظه و ناخودآگاه انسان ایرانی هم بتواند نماد شود.
نصراوی در پایان به ضرورت سواد نگارش و داستان‌گویی اشاره کرد و افزود: هرفرد باید، هم بلد باشد داستان خود را تعریف کند و هم به داستان دیگران گوش دهد. این فرآیند می‌تواند اتوپیایی رقم زند و این آموزش و پرورش است که باید شروع کننده این جریان باشد.
نظر شما