سیدابوالفضل هاشمی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره نحوه اختصاص یارانه به مخاطبان کتاب عنوان کرد: اگر یارانه خرید به نحوی اختصاص پیدا کند که دانش‌آموزان و دانشجویان در درجه نخست بتوانند کتاب بیشتری خریداری کنند این یارانه به هر حال به صنعت نشر کمک خواهد کرد. در سال‌های اخیر یه دلیل کمبود اعتبار، خریدهای سازمانی کتابخانه‌ها و سازمان‌ها کاهش چشم‌گیری داشته است اما مشکل اینجاست که هر سال با افزایش یارانه، قیمت کتاب هم افزایش پیدا می‌کند و در واقع این یارانه، تورم را به‌اصطلاح پُر می‌کند اما به افزایش خرید کتاب منجر نمی‌شود.

وی با بیان اینکه اختصاص یارانه و میزان اعتبار آن یک بحث، چگونگی توزیع یارانه، بحث دیگری است، عنوان کرد: اختصاص یارانه کتاب از گذشته محل بحث بوده، از جمله اینکه این یارانه به افراد حقیقی مانند دانش‌آموزان، دانشجویان و معلمان اختصاص پیدا کند یا به سازمان‌ها و کتابخانه‌ها داده شود. اگر یارانه، به افراد حقیقی داده شود بیم آن می‌رود که این یارانه با گذشت زمان، اعتبارش تمام شود و کتابی خریداری نشود؛ اگر ناشران براساس فعالیت کیفی و میزان فروش کتاب در نمایشگاه، یارانه دریافت کنند، این یارانه بیشتر به صنعت نشر کمک می‌کند؛ زیرا ناشران منبع خوبی برای فروش کتاب و بازاریابی کتاب هستند و تعامل نزدیکی با مخاطبان دارند.

ناشران بر اساس فعالیت کیفی و فروش یارانه دریافت کنند

هاشمی با بیان اینکه افزایش یارانه کتابخانه‌ها، بخشی از کاهش خرید مخاطبان تخصصی را جبران می‌کند، گفت: متاسفانه قیمت کتاب‌های تخصصی و دانشگاهی بسیار زیاد است و دانشجویان قادر به خرید کتاب‌های تخصصی و دانشگاهی نیستند، به همین دلیل، ناشران به دلیل فروش نرفتن کتاب متضرر می‌شوند، در حال حاضر همه بخش‌های خرید کالا معمولاً تخفیف‌هایی برای خرید در طول سال دارند، خوب است که تخفیف کتاب نیز براساس نیاز مخاطب، شرایط جامعه تعیین شود.

وی با بیان اینکه براساس آیین‌نامه و بخشنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ناشران می‌توانند کتاب‌های ۱۰ سال اخیر خود را وارد نمایشگاه مجازی کتاب تهران کنند، ادامه داد: البته با وجود اینکه اجازه حضور کتاب‌های ۱۰ سال اخیر کتاب‌های ناشران در بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران وجود دارد، یکسری از کتاب‌های ناشران از نظر تاریخی و زمانی، مناسب ذائقه مخاطب امروز نیست و از طرف دیگر یکسری کتاب‌ها نیز باید قیمتش با توجه به افزایش قیمت کاغذ و ملزومات نشر تغییر کند. همین عوامل یعنی تغییر مداوم قیمت کتاب و مناسب نبودن کتاب برای مخاطب امروزی موجب می‌شود ناشر کمتر از تعداد اعلامی خود در هنگام ثبت آثار، کتاب به بخش مجازی نمایشگاه بیاورد.

مدیر انتشارات دبیزش در پاسخ به این پرسش که ناشران چه کتاب‌هایی را می‌توانند وارد نمایشگاه کنند تا هم مخاطبان خود را راضی نگه دارند و در عین حال این حضور برای آن‌ها آورده مالی داشته باشد، گفت: ناشر قبل از حضور در نمایشگاه کتاب تهران قطعاً باید یک بازاریابی منطقی داشته باشد و این‌طور نباشد که تلی از کتاب‌ها را به نمایشگاه بیاورد، بدون اینکه این کتاب‌ها مخاطبی داشته باشند.

بخش حضوری جامعه هدف محدودی دارد اما مخاطب بخش مجازی کل ایران است

هاشمی درباره معیارهای حضور کتاب ناشران در بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران گفت: در حال حاضر سهم بزرگی از چاپ کتاب به خصوص در حوزه‌های تخصصی، ممکن است از سوی مولف پرداخت شود، به همین دلیل، نویسنده انتظار دارد کتابش در نمایشگاه کتاب معرفی شود تا بخشی از سرمایه‌اش با فروش کتاب در نمایشگاه جبران شود. بنابراین یکی از معیارهای حضور کتاب در بخش مجازی و به طور کلی نمایشگاه کتاب، امکان معرفی کتاب از سوی ناشر است که بایداین بستر و زمینه مهیا شود.

وی افزود: در بخش دوم نیز باید به این مساله توجه کرد که جامعه هدف ناشران در بخش حضوری افرادی است که آن ناشر را می‌شناسند یا افرادی که گذری که از غرفه این ناشر عبور می‌کنند اما در بخش مجازی جامعه هدف، کل ایران است و باید امکان پیدا کردن کتاب علاوه بر جست و جو در قسمت نام ناشر، در بخش موضوع و عنوان کتاب هم امکان پذیر باشد.

مدیر انتشارات دبیزش درباره بهره‌وری ناشرانی که در دو بخش حضوری و مجازی شرکت می‌کنند، گفت: من سال‌ها در فصلنامه «پیام کتابخانه» نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گزارش نمایشگاه کتاب را زمانی که نمایشگاه کتاب در محل دائمی نمایشگاه‌ها برگزار می‌شد، منعکس می‌کردم. آن زمان نمایشگاه فقط حضوری بود و نمایشگاه کتاب بیشتر جنبه فروشگاهی داشت اما همین نمایشگاه شور و شوق خودش را داشت و از نظر برآورد کلی، مانند قیمت کتاب و شمارگان آثار، در مجموع، نمایشگاه کتاب موفقی بود.

نتیجه تقویت بخش مجازی نمایشگاه پررنگ شدن بُعد نمایشگاهی است

هاشمی با بیان اینکه من موافق برگزاری نمایشگاه مجازی و حضوری کتاب به‌صورت همزمان هستم، عنوان کرد: این هم‌زمانی حُسن بزرگی است؛ زیرا کسانی که شوق آمدن و دید و بازید نمایشگاهی را دارند به‌صورت حضوری در نمایشگاه کتاب شرکت می‌کنند اما کسانی که طالب بخش فروشگاهی هستند، در بخش مجازی شرکت می‌کنند و با تقویت خرید در بخش مجازی، بُعد نمایشگاهی و دیدار ناشران و مخاطبان و نویسندگان در بخش حضوری تقویت می‌شود. در شرایط اقتصادی کنونی بسیاری از ناشران و دانشجویان شهرستانی امکان حضور فیزیکی در نمایشگاه کتاب را ندارند، و ادامه دادن بخش مجازی نمایشگاه کتاب در کنار بخش حضوری ایده بسیار خوب و گامی با هدف عدالت دسترسی به کتاب ازسوی مخاطبان در کل کشور است.

امکان خرید آسان از بخش مجازی نمایشگاه حُسن بزرگی است

هاشمی با بیان اینکه شکل سامانه، امکان جستجو آسان و راحتی استفاده از آن و همچنین پوشش خوب عنوان کتاب در بخش‌های موضوعی، نام اثر و نام ناشر از مزیت‌های سامانه خرید از بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران است، اظهار کرد: همه کاربران نمایشگاه، مخاطبان تخصصی نیستند و ممکن است برای برخی امکان خرید اینترنتی سخت باشد یا با آن آشنایی نداشته باشند اما سامانه خرید کتاب از بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران بسیار ساده و آسان است، هرچند که باز هم می‌توان فیلترهای تخصصی‌تر برای جست‌وجوی کتاب گذاشت.

به گزارش ایبنا؛ انتشارات دبیزش امسال فقط به صورت مجازی در سی‌و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت کرده است. این انتشارات امسال تقریباً با ۲۰۰ عنوان کتاب در بخش مجازی سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب تهران حاضر می‌شود.

اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.