‌سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): پویاسازی نهضت کتابخوانی و ارتقا و توسعه فضای کتابخانه‌ای در کشور یکی از اولویت‌های دولت سیزدهم بود. در این راستا، تا اسفند سال گذشته، ۱۰۰ پروژه کتابخانه‌ای به همت این دولت در کشور به بهره‌برداری رسید. همچنین پیش‌بینی شده بود تا پیش پایان این دولت از میان ۳۰۰ کتابخانه در حال ساخت، ۸۰ کتابخانه به بهره‌برداری برسد.

بدیهی است، نگاه شهید آیت‌الله رئیسی به حوزه کتاب و کتابخوانی یک نگاه تحولی بود از این‌رو بر توسعه سرانه فضای کتابخانه‌ای کشور تأکید ویژه‌ای داشت، چون بر این باور بود که «کتابخانه‌های عمومی به‌دلیل برخورداری از شبکه گسترده و منسجم، پشتوانه غنی میراث گرانبهای کتاب و کتابخوانی در ایران اسلامی و مصداق بارز حضور فرهنگ در حوزه فرهنگ عمومی بوده و همچنین فرصتی برای ارائه خدمت و ارتقاء سرمایه اجتماعی از طریق نقش‌آفرینی در همه بسترهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی برای «همه مردم» است.

در این دولت در استان بوشهر در حوزه کتابخانه‌سازی قدم‌هایی برداشته شد که بزرگ‌ترین آن از سرگیری مطالبه ۲۰ ساله ساخت کتابخانه مرکزی بود که ۱۴ سال پیش زمینی هم برای ساخت آن در شهرک نیایش مصوب شده بود ولی به‌دلیل تامین نشدن اعتبار برای شروع عملیات اجرایی این پروژه، مصوبه زمین این کتابخانه هم به دلیل مشمول گذر زمان شدن لغو شد؛ اما این مطالبه مهم جامعه فرهنگی بوشهر در دولت سیزدهم مورد توجه قرار گرفت و در اواخر سال گذشته زمینی در خور شأن این کتابخانه و شهروندان بوشهری در طرح مولدسازی با دستور و تاکید استاندار جهادی بوشهر در دولت سیزدهم برای ساخت این مرکز مهم فرهنگی مصوب شد که در ابتدای امسال با اختصاص اعتباری بالغ بر ۱۰ میلیارد ریال مطالعات اولیه زیرسازی این کتابخانه که شامل طراحی نقشه و… می‌شود، آغاز شده است.

با این اوصاف، مصوب شدن زمین کتابخانه مرکزی بوشهر و آغاز عملیات مطالعات فاز اول عملیات اجرایی این پروژه بزرگ، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین دستاورد دولت سیزدهم در حوزه کتابخانه‌ای استان بوشهر است که بعد از ۱۴ سال در این استان محقق شده است. این کتابخانه نه تنها مرکزی برای کنش‌های کتابخوانی و امانت کتاب است، بلکه فرصتی برای مطالعه و پژوهش در حوزه‌های مختلف است که به شناسایی تهدیدها و فرصت‌های منحصربه‌فرد استان و توسعه آن منجر خواهد شد.

ساخت کتابخانه مرکزی در این استان در مساحتی بالغ بر ۸ هزار متر مربع مصوب شده است و در این کتابخانه بخش‌های متنوعی نظیر منابع الکترونیکی، خدمات مرتبط با بخش‌های مرجع، مخزن، کودک، نوجوان، نشریات ادواری، اتاق‌های علم، نابینایان، ناشنوایان، نسخ خطی و چاپ سنگی، استان‌شناسی، اتاق مادر و کودک، اتاق اسباب‌بازی، کلاس آموزشی، کلاس آموزشی مبتنی بر رایانه، سالن‌های مطالعه، سالن مطالعه پژوهشگران، تالار محققان، سالن مطالعه گروهی، گالری، اتاق مطالعه VIP و همچنین بخش مدیریت پایگاه‌های اطلاعاتی تعبیه و خدمات نوینی ارائه خواهد شد.

افزون بر مصوب شدن احداث کتابخانه مرکزی بوشهر در دولت سیزدهم، ساخت کتابخانه‌های دیگری نیز در برخی از روستاهای این استان آغاز شده یا در دست اجرا قرار گرفته که شامل کتابخانه‌های عمومی در روستاهای بنداروز، نظرآقا، درودگاه، بادوله، بوشکان، سرکره و هلیله می‌شوند.

طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر، در حال حاضر کتابخانه‌های عمومی آبدان با ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی، دوراهک با ۷۰ درصد، دویره ۶۰ درصد، بنداروز ۵۰ درصد، جم ۵۰ درصد و روستاهای نظرآقا و خلیفه با ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال ساخت هستند که پیش‌بینی شده بود بیشتر این پروژه‌ها تا پایان دولت سیزدهم به بهره‌برداری برسند.

همچنین در دو سال ابتدایی این دولت، کتابخانه عمومی شیخ حسین چاهکوتاهی در محله امامزاده بوشهر و سه کتابخانه مشارکتی؛ یعنی کتابخانه‌های عمومی دانشگاه پیام نور و بنت‌الهدی و علامه طباطبایی دانشگاه فرهنگیان بوشهر به ظرفیت کتابخانه‌ای این استان افزوده شد.

افزون بر این در دولت سیزدهم در استان بوشهر قریب به ۱۸ کتابخانه استان بازطراحی و بازسازی شدند که شامل خلیج فارس بوشهر، آبطویل، چاهکوتاه، چغادک، کره بند، عالیشهر، دیلم، کاکی، وحدتیه، دهقائد، دالکی، خورموج، عالی حسینی، گورک و… می‌شوند. این در حالی است که در دولت هشت‌ساله قبل (دولت اعتدال) تنها ۵ پروژه کتابخانه‌ای شامل کتابخانه‌های عمومی بردخون، سیراف، نخل تقی، خلیج فارس بوشهر و دلوار بازطراحی شده یا به بهره‌برداری رسیدند.

افزون بر بازطراحی ۱۸ کتابخانه عمومی مذکور در دو سال ابتدایی دولت سیزدهم، در حال حاضر بازطراحی و بازسازی چندین کتابخانه دیگر نیز نظیر کتابخانه‌های عمومی ولایت گناوه، غدیرکنگان، جم، دیلم، بنه گز، آباد، سمل و مصلحیان در حال انجام است که بیشتر این کتابخانه‌ها به‌دلیل قدمتی که دارند، فرسوده شده بودند و نیاز به بازسازی و تعمیر داشتند.

در میان کتابخانه‌های مذکور، کتابخانه مصلحیان یکی از قدیمی‌ترین و شاخص‌ترین کتابخانه‌های عمومی است که بنایی با قدمتی بیش از ۱۴۰ سال و متعلق به دوره قاجاریه است. این بنای تاریخی که دارای معماری سنتی و منحصربه‌فردی است، از سال ۱۳۹۶ به‌دلیل رسوخ موریانه به سقف چوبی سالن مطالعه آن، غیرایمن اعلام و تعطیل شد ولی در دولت روحانی با وجود بازدید استاندار و مسئولان وقت از این کتابخانه و وعده‌های بسیار برای مرمت آن، عملاً هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفت.

ولی در دولت سیزدهم با پیگیری‌های مجدانه حیدر راهب، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر، مرمت این کتابخانه تاریخی که در سال ۱۳۷۵ از سوی فاطمه مصلحیان، بانوی خیّر بوشهری وقف شد، با حمایت فرمانداری و اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر از نیمه دوم سال ۱۴۰۲ آغاز شد و هم‌اینک کارگاه مرمت این کتابخانه فعال و عملیات بازسازی آن با پیشرفتی بیش از ۵۰ درصد در حال انجام است. بدیهی است مرمت و بازسازی کتابخانه تاریخی مصلحیان از دیگر اقدامات بزرگ دولت سیزدهم در حوزه کتابخوانی استان بوشهر بود.

طبق آمارهای اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر، با تکمیل کتابخانه‌های در حال ساخت و اتمام بازطراحی کتابخانه‌های ذکرشده در بالا، زیربنای کتابخانه‌های عمومی استان که در حال حاضر ۲۶ هزار و ۴۷۰ مترمربع است به ۲۸ هزار و ۹۲۰ مترمربع خواهد رسید. این در حالی است که زیربنای فضای کتابخانه‌ای استان تا پایان دولت روحانی، ۲۵ هزار و ۷۲۵ مترمربع بوده است.

همچنین افزوده شدن کتابخانه‌های مذکور سرانه فضای کتابخانه‌ای استان را از ۲.۰۹ مترمربع به ۲.۳۳ مترمربع ارتقا خواهد داد. سرانه فضای کتابخانه‌ای استان بوشهر تا پایان دولت قبل، ۲.۰۷ متر مربع اعلام شده بود.

با وجود اینکه تنها دو سال و اندی از عمر دولت سیزدهم گذشته بود، در ساختار کتابخانه‌ای استان بوشهر شاهد رشد محسوسی بودیم و شمار کتابخانه‌های عمومی استان از ۷۶ کتابخانه (۲۱ روستایی، ۴۵ شهری و ۱۰ کتابخانه مشارکتی) به ۷۹ کتابخانه (۲۱ روستایی، ۴۶ شهری و ۱۳ مشارکتی) رسید. بی‌شک خدمات این دولت مردمی و نگاه‌های مسئولانه آیت‌الله رئیسی به توسعه و بهبود کیفیت زیرساخت‌های کتابخانه‌ای از یاد جامعه فرهنگی این استان زدودنی نخواهد بود.