سیدمحمد سادات اخوی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به اینکه اخیراً کتاب تازه وی با نام «کاملا» در حوزه طنز مکتوب از سوی سوره مهر منتشر شده، توضیح داد: این کتاب همان طور که در مقدمه آن گفته‌ام، کارنامه من از سی و چند سال طنزنویسی در حوزه های گوناگون است. من از معدود کسانی بوده‌ام که در حوزه طنز تلویزیونی هم کار کرده‌ام. بخشی از کار تلویزیونی من در شبکه قرآن بوده که معمولاً کسی در این شبکه، طنز کار نمی‌کند. در اواخر دهه هشتاد، در برنامه روز نورانی، روزی یک مثنوی طنز اجرا می‌کردم که مختوم به صلوات بود.
وی افزود: این کتاب در واقع، مجموعه‌ای از نوشته‌ها در روزنامه‌ها و سایت‌های گوناگون از جمله مجله سروش، همشهری، جام جم، سایت الف و پراکنده‌هایی در نشریات دیگر است. در این کارنامه قطعاً نمی‌شد، بر روی دیدارهایی که با اهالی طنز داشتم، تکیه کنم. ضمناً خیلی از تعابیری که دوستان از جمله احترامی، صادقی، صلاحی، شکیبا، زرویی در مورد من به کار برده و مرا مورد عنایت قرار داده‌اند را در این کتاب نیاورده‌ام. این کتاب ادای دین من به استادانم از جمله قیصر امین‌پور، بیوک ملکی، فریدون عموزاده خلیلی، احمد عربلو، محمدرضا کاتب، سید ابراهیم نبوی، زنده‌یاد منوچهر احترامی، کیومرث صابری، محمد خرمشاهی، ابوالقاسم حالت و زنده‌یاد ابوالفضل زرویی نصرآباد بوده است.
این نویسنده با اشاره به اینکه فصل‌های «کاملا» شامل «طنزهای منظوم»، «رفقایی‌ها»، «یادداشت‌های مطبوعاتی»، «دفاعیات کوتوله‌ها»، «ذکر مولانا سید مهدی شجاعی»، «نوروز و بهاریه در شعر شاعران پارسی‌گوی»، «طنزهای نوجوانی»، «داستان نوجوان»، «ماجراهای آقا بزرگ» و «سه بار کوبیدن در» است، عنوان کرد: اخیراً این کتاب با ۴۲۳ صفحه و قیمت ۴۴۵ هزار تومان عرضه شده است.
این نویسنده در مورد مجلات فاخر طنز روزگار ما گفت: از امید مهدی‌نژاد ستایش می‌کنم که سه نقطه را منتشر می‌کرد که خود امیدی در حوزه طنز بود. به طور کلی ظرفیت پذیرش طنز کم شده است. کیومرث صابری هفته نامه گل آقا را تبدیل به ماهنامه و سپس آن را هم تعطیل کرد؛ چراکه در آن زمان، متوجه افول شرایط پذیرش طنز در جامعه شد. اکنون به مراتب این شرایط بدتر شده و حتی ظرفیت اهالی فرهنگ و هنر هم کم شده است. همان طور که ذایقه مردم به سمت فست فود کشیده است و آن را به غذای اصیل ترجیح می‌دهند در مورد طنز هم این تغییر ناخوش ذائقه اتفاق افتاده است.
سادات اخوی در تحلیل موضوع تاریخ مصرف داشتن موضوع در ژانر طنز عنوان کرد: درسی که صابری و زرویی به ما دادند، این بود که درست است طنز را در بستر زمان می‌نویسیم اما مخاطب آن حرف باید در زمان گسترده باشد. طنزهای کتاب «کاملا» اگر چه ممکن است بر اساس یک خبر نوشته شده باشند، اما حرف آن طنز، حرف امروز نیز محسوب می‌شود. بسیاری از طنزهایی که زرویی نوشته مربوط به ۲۰ یا ۳۰ سال قبل است؛ اما هنوز قابل خواندن و لذت بردن است. زرویی این نوع نوشتن طنز را به ما آموخت طوری بنویسیم که طنزمان در طول زمان، فرسوده و کهنه نشود.
وی در مورد رویکرد امروز مردم به طنزهای اینستاگرامی گفت: امروزه گرایش فضای مجازی به سمت طنز تصویری است اما باید به یاد داشته باشیم که مبنای طنز تصویری، طنز نوشته شده بوده است. آثار طنز تصویری مانند «اجاره‌نشین‌ها» یا «لیلی با من است»، بر اساس فیلمنامه طنز نوشته شده است. تولیدکنندگان طنز تصویری باید از طنزهای مکتوب باخبر باشند. به عنوان نمونه زمانی که داریوش کاردان در تلویزیون طنز اجرا می‌کرد، به حوزه طنز مکتوب مسلط بود.
نظر شما