سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): در طول ۴۶ سال که از شکل‌گیری انقلاب اسلامی می‌گذرد، تاکنون انتخابات به شکل مستمر در ایران برگزار شده است. میزان مشارکت سیاسی مردم در انتخابات ایران نیز موضوعی است که کمتر نظیری برای آن در دنیا می‌توان یافت. در هیچ‌کدام از کشورهایی که ادعای دموکراسی می‌کنند، چنین حضور گسترده و مشارکتی از سوی مردم دیده نشده است.
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم دخالتی در انتخاب افراد شایسته به‌عنوان نماینده‌ی آن‌ها در همه‌ی سطوح حکومت نداشتند. رژیم پهلوی هیچ سهمی برای نظرات مردم قائل نبود و مردم نقش تعیین‌کننده‌ای در مناسبات سیاسی نداشتند. حتی بسیاری از آن‌ها از اتفاقاتی که در کشور می‌افتاد، بی‌خبر بودند. اما با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن سال ۵۷ توسط مردم و با رهبری امام خمینی (ره)، اوضاع تغییر پیدا کرد. امام خمینی (ره) نگاه به مردم و اهتمام به رأی آن‌ها را برای «تعیین سرنوشت آینده‌ی مملکت» لازم و ضروری می‌دانستند و بلافاصله بعد از سرنگونی رژیم پهلوی، اقدام به همه‌پرسی برای انتخاب مدل حکومت از آحاد مردم کردند.
پس از آن، با انتخاب مدل «جمهوری اسلامی»، که دارای دو شاخصه‌ی «جمهوریت» (یعنی مردمی بودن) و «اسلامیت» (یعنی برخاسته از تعالیم الهی) بود، نقش مردم پررنگ‌تر از قبل شد. بنابراین با اینکه «مشروعیت» جمهوری اسلامی از اسلام نشات می‌گیرد، اما «مقبولیت» آن همیشه نیازمند حضور مؤثر مردم است.
اهمیت مسئله انتخابات در جمهوری اسلامی
انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. انتخابات در ایران نه‌تنها یک واجب سیاسی، بلکه یک حماسه سیاسی به‌شمار می‌رود که «مظهر اقتدار نظام اسلامی» و «مظهر آبروی نظام است» انتخابات در ایران «مظهر اراده‌ی ملی است، نماد مردم‌سالاری اسلامی است.» به‌همین دلیل «دشمنان ملت ایران همیشه سعی کرده‌اند انتخابات را از شور و هیجان بیندازند. برنامه‌ریزی کردند که مردم را از حضور در پای صندوق‌های رأی بازبدارند.»
با توجه به سابقه موفق حضور گسترده مردم در انتخابات و خلق حماسه‌های سیاسی در ابتدای انقلاب اسلامی تا به اکنون از سوی آحاد مردم و با توجه به اهمیت موضوع انتخابات و انتخاب درست، به مجموعه کتاب «انتخاب صالحان» را که شامل بیانات رهبر انقلاب در سال‌های مختلف درباره اهمیت انتخابات است و در قالب نُه جلد از سوی انتشارات انقلاب اسلامی تدوین و عرضه شده پرداخته‌ایم.
جلد اول: واجب سیاسی
این کتاب به بیانات رهبر انقلاب درباره‌ی اهمیت انتخابات، انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی می‌پردازد و شامل سه بخش است. بخش اول به اهمیت انتخابات از منظر رهبر انقلاب می‌پردازد. بخش دوم کتاب مربوط به اهمیت انتخابات مجلس خبرگان است و بخش سوم کتاب نیز به اهمیت مجلس شورای اسلامی می‌پردازد.
جلد دوم: راه و اصول امام
این کتاب به بازخوانی شخصیت و خصوصیات امام خمینی (ره)، خط امام برای سنجش عیار احزاب و جریان‌های فعال در انتخابات می‌پردازد. رهبر انقلاب در خطبه‌های نمازجمعه در حرم امام خمینی (ره)، امام را همانند شاخصی برای پیدا کردن راه درست توصیف می‌کنند و می‌فرمایند: «خود امام برجسته‌ترین شاخص‌هاست؛ رفتار امام، گفتار امام. خوشبختانه بیانات امام در دسترس است، تدوین شده است. وصیت‌نامه امام آشکارا همه‌ی مافی‌الضمیر امام را برای آینده‌ی انقلاب تبیین می‌کند. نباید اجازه داد این شاخص‌ها غلط تبیین شوند یا پنهان بمانند یا فراموش بشوند.»
جلد سوم: خواب‌های بی‌تعبیر
این جلد از کتاب به بیانات رهبر انقلاب درباره‌ی توطئه‌ها و برنامه‌های دشمن برای انتخابات می‌پردازد. با توجه به بیانات رهبر انقلاب، به سه مورد از توطئه‌های دشمن در این کتاب اشاره شده است که هرکدام به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این سه مورد عبارت‌اند از:
الف) القای مردم‌سالار نبودن مردم ایران
ب) به آشوب کشیدن کشور
ج) کم کردن حضور در انتخابات
جلد چهارم: اصول‌گرای اصلاح‌طلب انقلابی
جلد چهارم به بازخوانی شاخص‌های جریان‌های وفادار به نظام می‌پردازد. این جلد از کتاب از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول درباره‌ی اصول‌گرایی و ابعاد و شاخص‌های آن است. بخش دوم به اصلاح‌طلبی و ابعاد و شاخص‌های آن می‌پردازد.
در بخشی از بیانات رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان و اساتید دانشگاه‌های استان کرمان درباره‌ی دو جریان اصول‌گرا و اصلاح‌طلب این‌چنین آمده است: «بنده دعوای اصلاح‌طلب و اصول‌گرا را هم قبول ندارم. من این تقسیم‌بندی را غلط می‌دانم. نقطه‌ی مقابل اصول‌گرا، اصلاح‌طلب نیست. نقطه مقابل اصلاح‌طلب، اصول‌گرا نیست. نقطه‌ی مقابل اصول‌گرا، آدم بی‌اصول و لاابالی است؛ آدمی که به هیچ اصلی معتقد نیست؛ آدم هرهری مذهب است. یک روز منافع او یا فضای عمومی ایجاب می‌کند که به‌شدت ضد سرمایه‌گذاری و سرمایه‌داری حرکت کند، یک روز هم منافعش یا فضا ایجاب می‌کند که طرفدار سرسخت سرمایه‌داری شود؛ حتی به‌شکل وابسته و نابابش. نقطه‌ی مقابل اصلاح‌طلبی، افساد است. بنده معتقد به اصول‌گرای اصلاح‌طلبم؛ اصول متین و متقنی که از مبانی معرفتی اسلام برخاسته، با اصلاح روش‌ها به‌صورت روزبه‌روز و نوبه‌ن و.»
جلد پنجم: مجری و ناظر
این جلد از کتاب می‌کوشد تا اهمیت و وظایف وزارت کشور و شورای نگهبان را مورد بررسی قرار دهد. اهمیت عملکرد مجریان انتخابات آن‌قدر برای رهبر انقلاب مهم است که ایشان آن را جزئی از «حق‌الناس» دانسته‌اند و فرموده‌اند: «ببینند آن‌کسی که وارد میدان انتخابات می‌شود، نامزد انتخابات می‌شود، آیا صلاحیت دارد یا نه؛ و باید احراز کنند صلاحیت را. اگر دیدند که کوتاهی شده است و آدمی که صلاحیت ندارد وارد شده، جلویش را می‌گیرند. این حق آن‌هاست. حق قانونی آن‌هاست. حق عقلی و منطقی آن‌هاست. بعضی بیخود ایراد می‌کنند. بخشی از این حق‌الناس، همین حق رأی شورای نگهبان است. همین حق نظارت استصوابی و مؤثر شورای نگهبان است. این جزء حق‌الناس است. این را باید رعایت کرد. این را باید حفظ کرد. انتخابات مهم است.»
جلد ششم: همه با هم
جلد ششم به شرح وظایف عموم مردم در انتخابات، اهمیت حضور گسترده مردم، انتخاب درست و صحیح و حفظ سلامت فضای انتخابات می‌پردازد. رهبر انقلاب در رابطه با اهمیت حفظ فضای انتخابات در دیدار با اقشار مختلف مردم چنین می‌فرمایند: «در مورد آحاد مردم و چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی، آنچه مهم است، این است که انتخابات باید در فضایی انجام گیرد که هم پرشور و زنده و بانشاط باشد، هم آرام و متین باشد؛ یعنی شور و نشاط باشد، اما تشنج نباشد؛ متانت و آرامش و اطمینان و استقرار باشد. این فضای مطلوب انتخابات است.»
جلد هفتم: تکلیف نخبگان
جلد هفتم مجموعه‌ی «انتخاب صالحان»، از سه فصل تشکیل شده است که به شرح وظایف نخبگان و خواص درباره‌ی انتخابات می‌پردازد. این سه فصل عبارت‌اند از:
فصل اول: حوزویان و نخبگان
فصل دوم: دانشگاهیان
فصل سوم: هنرمندان و اهل رسانه
جلد هشتم: الزامات داوطلبی
شامل بیانات رهبر انقلاب درباره شرح وظایف نامزدها و بایدها و نبایدهای رفتاری آنان در ایام انتخابات است. به‌عنوان مثال، ایشان در سال ۹۲ در حرم رضوی تمکین همگان در برابر قانون در انتخابات را امری ضروری برمی‌شمارند و این‌چنین می‌فرمایند: «در مسئله‌ی انتخابات و غیر انتخابات، همه باید تسلیم رأی قانون باشند، در مقابل قانون تمکین کنند. آن حوادثی که در سال ۸۸ پیش آمد (که برای کشور ضرر داشت و ضایعه‌آفرین بود) همه از همین ناشی شد که کسانی نخواستند به قانون تمکین کنند.»
جلد نهم: ویژگی‌های نماینده‌ی اصلح
این جلد، مجموعه‌ای از بیانات رهبر انقلاب درخصوص ویژگی‌ها و خصوصیات یک نماینده‌ی صالح است. رهبر انقلاب چهار شرط را در نماینده‌ی منتخب لازم می‌دانند و این‌چنین می‌فرمایند: «به نظر من، مهم‌ترین شرایط نماینده عبارت است از اینکه متدین، کارآمد، دلسوز و شجاع باشد. اگر این چهار شرط در نماینده‌ای جمع شد، همان کاری را که شما آرزو و توقع دارید، انجام خواهد شد.»
مجموعه نُه‌جلدی کتاب «انتخاب صالحان» هرکدام سهم بسزایی برای روشن کردن هرچه بهتر راه به‌منظور انتخاب بهترین فرد مورد نظر در پست‌های مهم جهت ساخته شدن آینده‌ی بهتر کشورمان دارد.
نظر شما