سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مهرداد خوشکار مقدم: «به عقیده من مردم جامعه ما کتابخوان هستند و به ویژه نسل جدید هم بیشتر! …» این جمله را حمید عابدینی، مدیر کتاب‌شهر تبریز می‌گوید. او که تا سال ۹۶، کارمند آموزش و پرورش بود و سپس به عنوان گرافیست و تدوینگر به صدا و سیما رفت، امروز در مجموعه کتاب‌شهر میزبان علاقمندان به فرهنگ و هنر است.
برای گپ‌وگفت در مورد وضعیت کتاب و کتابفروشی در تبریز ساعاتی میزبان ما می‌شود؛ در کافه دنجی که در کتاب‌شهر تبریز راه‌اندازی کرده است.
کتاب‌شهر تبریز در طبقه زیرین حوزه هنری و پردیس سینمایی قدس جای گرفته و محل تلاقی جالبی است برای علاقمندان سینما و فرهنگ و هنر!
حمید عابدینی گفت: سال ۹۲ کافه‌ای راه انداختم و در آن زمان در حالی‌که حقوق کارمندی‌ام ماهیانه ۸۰۰ هزار تومان بود، آنجا روزانه یک میلیون تومان درآمدزایی داشتم!
وی با بیان اینکه همیشه دغدغه داشتم کارم ضمن درآمد شخصی، خیر عمومی هم داشته باشد، ادامه داد: اواخر دهه ۹۰ از کارمندی استعفا داده و به شغل کتابفروشی روی آوردم؛ مسلکی که با مخالفت دوستان و آشنایان روبه‌رو شد با این تاکید که: اشتباه نکن… ورشکست می‌شوی!
مدیر کتاب‌شهر تبریز با بیان اینکه با فروش خودروی شخصی سرمایه اولیه این کار را فراهم کردم، عنوان کرد: به دنبال چندین مورد آزمون و خطا و شکست و پیروزی در نهایت، از سال ۹۸ کتاب‌شهر تبریز را راه انداخته و تلاش کرده‌ام مورد استفاده تمام سنین و سلایق و طیف های فکری باشد.
ارگان‌هایی که حامی نیستند
عابدینی به مانند اغلب فعالان فرهنگی و هنری، از عدم همراهی ارگان‌های دولتی و عمومی در امور ترویج فرهنگ گلایه کرد و گفت: ۶ ماه تمام به دنبال مکان مناسبی بودم و به تمام ارگان‌های دولتی و عمومی مراجعه کردم اما هیچ مسئولی حاضر نبود برای این موضوع ما را یاری کند.
وی با اشاره به اینکه ارزش کتاب‌های موجود در کتاب‌شهر تبریز به ۲ میلیارد تومان می رسد، تصریح کرد: با این سرمایه هر کاری غیر از کتابفروشی انجام دهم سود و منافع مادی آن به مراتب بیشتر خواهد بود اما فعالان این عرصه فقط به دنبال سود و منفعت شخصی نیستند.
این فعال فرهنگی تاکید کرد: ترویج فرهنگ در جامعه بدون حمایت ارگان‌های دولتی و عمومی بسیار دشوار است و مسئولان نباید از این موضوع غافل شوند.
وی با اشاره به توافق با مسئولان حوزه هنری آذربایجان شرقی برای اجاره زیرزمین این مجموعه برای استقرار کتاب‌شهر تبریز اظهار کرد: این مجموعه در وسعتی بالغ بر ۴۵۰ متر مربع بخش‌های مختلفی مانند پلاتو، کافه، کتابفروشی و بخش برگزاری جلسات نقد و رونمایی را در خود جای داده است.
ایده‌های خلاقانه عامل ترویج کتاب در جامعه
حمید عابدینی، مدیر کتاب‌شهر تبریز در ادامه گفت‌وگوی خود در پاسخ به اینکه راهکار او برای افزایش فروش و نیز ارتقای جایگاه کتاب در جامعه چیست؟، گفت: تجربه ما نشان می‌دهد کارهای ترویجی و اقدامات خلاقانه برای فروش و توسعه فرهنگ کتابخوانی بسیار موثر است.
وی با بیان اینکه بخشی از این خلاقیت‌ها مربوط به دولت و بخشی به خود کتابفروشان باز می‌گردد، افزود: یکی از این اقدامات ترویجی که به دولت باز می‌گردد، سامانه فروش کتاب به صورت آنلاین بود به طوری که ما در نمایشگاه کتاب تهران در عرض یک هفته ۸ هزار جلد فروختیم که ابتکار جالبی بود.
عابدینی البته به مشکلات موجود در این زمینه به خصوص در مورد پرداخت ها و مشکلات سیستم پستی اشاره کرده و بیان کرد: امید است با رفع این موانع و مشکلات، شاهد افزایش نقش آفرینی در حوزه ترویج کتاب باشیم.
وی با تاکید بر لزوم تسویه حساب به موقع از سوی وزارت ارشاد در این سامانه عقیده دارد که تاوان مشکلات ناشی از پست هم بر کتابفروشان تحمیل می شود لذا باید ساز و کار اصلاح شود.
مدیر کتاب‌شهر تبریز در بخش دیگری از سخنان خود به ابتکارات خود در این مجموعه اشاره کرد و یادآور شد: مهمترین عامل افزایش مخاطب و مشتریان این مجموعه، برگزاری منظم رویدادهای مرتبط به کتاب و برنامه‌هایی چون: جلسات کتابخوانی، نقد کتاب، نقد فیلم، شاهنانه خوانی، شعرخوانی و … بوده است.
وی با بیان اینکه با برگزاری مسابقه کتابخوانی و برپایی جلسه نقد در هر هفته، حدود ۵۰ نفر ضمن خرید کتاب، در جلسات حضور می یابند، اظهار کرد: یکی از جالب‌ترین برنامه‌ها برای مخاطبان، برگزاری جلسات نقد برای کتاب‌هایی است که فیلم شده یا فیلم‌هایی است که بعداً به صورت کتاب منتشر شده است.
عابدینی به عطش والدین به خرید کتاب برای فرزندان خود اشاره کرد و با بیان اینکه امروزه پدران و مادران برای تربیت کودک وقت بیشتری می گذارند، تصریح کرد: یکی دیگر از ابتکارات ما در این مجموعه، برگزاری جشن رونمایی برای نویسنده‌های تازه کار و تشویق کودکان و نوجوان برای نوشتن و تحقیق و مطالعه است.
نه ترویج را بلد هستیم نه تبلیغ را
این کارشناس و فعال حوزه فرهنگ در بخش دیگری از سخنان خود عدم آشنایی با اصول ترویج و تبلیغ فرهنگی را یکی از مهمترین مشکلات فعالان این حوزه خواند و افزود: ما عموماً نمی‌توانیم کتاب را درست معرفی و تبلیغ کنیم و برای همین در این حوزه با مشکلات زیادی مواجه می‌شویم.
حمید عابدینی با تاکید بر اینکه هروقت کار ترویجی کرده‌ایم، کتاب‌هایمان فروش رفته است، ادامه اداد: به عنوان نمونه، ما در این مجموعه کتاب‌ها را می خوانیم و مناسب با اقشار و حتی تقویم سالانه، برنامه های ترویجی پیش‌بینی کرده و ضمن فروش کتاب، بر مخاطبان خود می افزاییم.
مشکلات حوزه کتاب؛ از فروش سنتی تا حمایت‌های خاص
وی، تداوم شیوه‌های سنتی در عصر مدرن را یکی دیگر از مشکلات فعالان حوزه کتاب دانست و افزود: برای جامعه و نسل مدرن باید سیستم فروش و فعالیت مدرن داشت اما در این حوزه با مشکلات بسیاری مواجه هستیم.
عابدینی همچنین با بیان اینکه حمایت‌های خاص نهادهای دولتی و عمومی از برخی کتاب ها از آفات حوزه نشر بود، یادآور شد: خیلی از آن کتاب‌ها در انبارهای دولتی خاک می‌خورند اما از وقتی این روند حذف شد، شاهد رونق واقعی فروش کتاب هستیم.
وی در عین حال از تولید انبوه کتاب برای رزومه سازی و شهرت بازی را آفت جدید این عرصه دانست و گفت: عامل این موضوع عدم نظارت و سودجویی برخی ناشران است چون پول می‌گیرند و چاپ می‌کنند در حالی که برای آنها سرنوشت سرمایه مادی و فرهنگی هدر رفته اهمیتی ندارد.
پرفروش‌ترین کتاب‌های ایرانی و خارجی
وی می‌گوید: تجربه ما نشان می‌دهد پرفروش‌ترین کتاب ها را کودک نوجوان، رمان خارجی، رمان ایرانی و روانشناسی تشکیل می دهد.
عابدینی با اشاره به اینکه قفسه دفاع مقدس یکی دیگر از بخش‌های پرفروش کتاب‌شهر تبریز است، بیان کرد: بسیاری از تصورات موجود در خصوص کتاب و کتابخوانان با واقعیات همخوانی ندارد به طوریکه ما در کتاب‌شهر تبریز این موضوع را به اثبات رسانده ایم.
نظرات