سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): گزارش سالانه وبسایت «بچه‌ها چه می‌خوانند» از کاهش ۴.۴ درصدی تعداد کتاب‌های مطالعه شده از سوی کودکان خبر می‌دهد و این نشان‌دهنده کاهش مطالعه به‌ویژه در مدارس متوسطه است.
این گزارش عادات کتابخوانی دانش‌آموزان انگلیس را از سال ۲۰۰۸ و در طول ۱۶ سال گذشته بررسی کرده و این نخستین‌بار است که بعد از کرونا، تعداد کتاب‌های خوانده شده از زمان شروع تحقیقات، کاهش یافته است. در این مطالعه حدود ۱.۲ میلیون دانش‌آموز بین سال‌های اول تا یازدهم در سراسر انگلیس و ایرلند، شرکت کردند.
به‌طور کلی بیش از ۲۶ میلیون کتاب ازسوی یک‌میلیون و ۲۷۳ هزار دانش‌آموز در سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ خوانده شده که در مقایسه با ۲۷ میلیون کتابی که یک‌میلیون و ۲۸۲ هزار دانش‌آموز، در سال تحصیلی قبل خوانده‌اند، نشان از کاهش ۴.۴ درصدی می‌دهد.
در تحقیقاتی که موسسه (EPI) انجام داده است، درباره بازیابی یادگیری پس از همه‌گیری کرونا، علت رکود در کتابخوانی، کاهش دستیابی به مطالعه تشخیص داده شده است. (محققان به‌طور مکرر همان افراد را برای تشخیص هرگونه تغییری که ممکن است در یک دوره زمانی رخ دهد، بررسی کرده‌اند.)
تحقیقات دیگر با همین موضوع از سوی موسسهGL نشان می‌دهد که معلمان معتقدند یک‌سوم (۳۳ درصد) از دانش‌آموزان آن‌ها در مطالعه ضعیف هستند و کودکان به دلیل توانایی خواندن برای همگام شدن با برنامه درسی در تلاش هستند. یک‌چهارم (۲۶ درصد) دانش‌آموزان برای تقویت مهارت خواندن از کلاس خارج می‌شوند و به‌طور متوسط نصف روز از برنامه درسی در هفته برای کمک به خواندن دانش‌آموزان اختصاص داده می‌شود.
این موسسه تحقیقاتی اعلام کرد: کاهش مطالعه به‌ویژه در مدارس متوسطه بسیار زیاد است. این گزارش نشان می‌دهد که دانش‌آموزان دبستانی با افزایش سن، کتاب‌های سخت‌تری می‌خوانند، اما در دوران دبیرستان، به‌ویژه از سال نهم، یک رکود وجود دارد، به‌طوری که بسیاری از دانش‌آموزان دبیرستانی کتاب‌هایی را با سطح دشواری مشابه دانش‌آموزان ابتدایی می‌خوانند.
دانش‌آموزان تا سال ششم به تدریج کتاب‌های چالش‌برانگیزتر را مطالعه می‌کنند که پس از آن تا سال نهم ادامه دارد و سپس دشواری خواندن کتاب‌ها از سوی دانش‌آموزان متوسطه در مقاطع بالاتر کاهش می‌یابد. دانش‌آموزان مدارس ابتدایی نیز به‌طور مداوم کیفیت بیشتری از درک مطلب را هنگام خواندن نشان می‌دهند.
این موسسه اضافه کرد: «با این حال، این تحقیق ارتباط بین زمان مطالعه بیشتر در مدرسه با سطح خواندن بیشتر را تأیید می‌کند. زمانی که زمان مطالعه فعال (ERT) و تعداد کلمات خوانده شده را در نظر می‌گیریم، شواهد بیشتری از تأثیر زمان صرف شده برای خواندن را درمی‌یابیم. هرچه زمان بیشتری به خواندن اختصاص داده شود، تعداد کلمات خوانده شده بیشتر می‌شود و بیشترین سود زمانی رخ می‌دهد که زمان مطالعه بیش از ۳۰ دقیقه در روز است.
همچنین در این گزارش، یافته‌های یک نظرسنجی از ۷۱ هزار و ۳۵۱ دانش‌آموز از سوی مرکز سوادآموزی ملی (NLT) وجود دارد که نشان می‌دهد، از سال ۲۰۰۵ تعداد کودکانی که روزانه در اوقات فراغت خود مطالعه می‌کردند، ۲۶ درصد کاهش یافته است؛ علاوه براین این تحقیق نشان می‌دهد که لذت مطالعه کودکان، در پایین‌ترین سطح خود در دو دهه اخیر قرار دارد.
این موسسه می‌گوید: «داده‌های NLT نشان می‌دهد که لذت دانش‌آموزان از مطالعه در اوقات فراغت در کمترین سطح از سال ۲۰۰۵ بوده است.»
گزارش وبسایت «بچه‌ها چه می‌خوانند»، گرایش‌ها و نگرش‌های دانش‌آموزان را نسبت به نویسندگان و کتاب‌های محبوب نشان می‌دهد. این مطالعات در کنار داستان‌های تخیلی و نویسندگان محبوب، روندی را نشان می‌دهد که کودکان برای یافتن الگوهای معرف و آرزومندتر به کتاب روی می‌آورند.»
برخی از محبوب‌ترین عناوین جدید ذکر شده در داده‌ها عبارتند از: مجموعه «ماجراهای باشگاه صبحانه» از مارکوس راشفورد، «آدم‌های کوچک» از ماریا ایزابل سانچز وگارا، سری «رویاهای بزرگ و مردان سیاه‌پوست» از برایان پاتریک.
گزارش وبسایت «بچه‌ها چه می‌خوانند» با استفاده از داده‌های موسسه رنسانس که پروفسور کیت تاپینگ از دانشگاه داندی تجزیه و تحلیل شده آمده است: «دلایل زیادی برای این کاهش مطالعه وجود دارد، اما بعد از کرونا تعداد زیادی از دانش‌آموزان از مدرسه غیبت می‌کردند که احتمالاً این موضوع بزرگ‌ترین عامل است. این امر به‌ویژه در دبیرستان صادق است؛ زیرا این دانش‌آموزان احتمالاً کمتر مطالعه می‌کنند.»
نکته کلیدی این گزارش این است که تمرین مطالعه بیشتر در سطح مناسبی، عملکرد دانش‌آموزان در مطالعه کتاب را بهبود می‌بخشد؛ همچنین زمان مطالعه بیشتر در مدرسه منجر به دستیابی به مطالعه بیشتر می‌شود.
کریسپین چترتون، مدیر آموزش در موسسه رنسانس معتقد است که با وجود افت سطح خواندن، «هنوز چیزهای زیادی از لحاظ عمق و وسعت کتاب‌هایی که خوانده می‌شوند وجود دارد» و اینکه پُرخواننده‌ترین عناوین گزارش، اطلاعات مفیدی برای معلمان است.
وی افزود: «وقتی دانش‌آموزان برای لذت مطالعه، کتاب می‌خوانند، بیشتر به محتوا توجه می‌کنند و این رویکرد، عشق به مطالعه را تشویق می‌کند که فراتر از سال‌های تحصیلی آن‌ها امتداد می‌یابد. بسیار خوب است که در گزارش امسال می‌بینیم کودکان برای یافتن الگوهای نقش‌آفرینی، به کتاب روی می‌آورند. امیدواریم این بدان معنا باشد که همه کودکان بتوانند خود را در ادبیاتی که مصرف می‌کنند، بازتاب دهند و خواندن می‌تواند به توسعه یک جامعه فراگیرتر کمک کند.»
مترجم: بهاره گل‌پرور
نظر شما